İki konumlu anahtar ile dc motor yönünü değiştirme

| Aralık 14, 2013 Tarihinde güncellendi
İki konumlu anahtar ile dc motor yönünü değiştirme

Ara sıra kullandığım basit bir yöntem bir çok kişi bilmiyor geçenlerde bir abim dc motor sürücü istedi ne için kullanılacağını sorduğumda sola sağa motor yönünü değiştirmek için dedi bunun için bir devreye gerek olmadığını anlattım bir çoğumuza basit görünsede bilgilendirmekte fayda var.

Öncelikle kullanacağımız anahtardan bahsedeyim piyasada ne isimle bilinir bilmiyorum ben iki konumlu anahtar, ya da buton derim açık olduğunda bir bölüm kısa devredir kapalı olduğunda diğer bölüm kısa devre olur motor yönünü değiştirmek için kullanacağımız anahtar 6 bacaklı ingilizcede “Toggle Switch” olarak geçiyor

TOGGLE SWITCH TO61 toggle-switch-ikili-anahtar-on-off toggle-switch

6`lı olan anahtar hem iki yönlüdür hemde bağımsız iki anahtarlıdır anahtarın ucunu yukarı kaldırdığınızda anahtarların orta bacağı  ile diğer bacak kısa devredir aşağı indirildiğinde orta bacak ile  diğer bacaklar kısa devre olur uç ortada bırakıldığında hiç bir bölüm kısa devre olmaz (bazı anahtarlarda orta yoktur) aşağıdaki resimler ile durum daha iyi anlaşılır

toggle-switch-animasyon ikili-anahtar-switch-alt ikili-anahtar-switch-ust

Şimdi basit çapraz bağlantı ile dc motor yönünü anahtarın açık kapalı konumuna göre değiştirelim. 1 ve 4 numaralı bacakları bir kablo ile birleştiriyoruz 3 ve 6 içinde aynı işlemi yapıyoruz bu arada numaralandırmayı ben uydurdum 🙂 her anahtarda olmayabilir belkide hiç yoktur. Sonra orta uçlara motoru çalıştıracağımız güç kaynağının + ve – uçlarını bağlıyoruz

taggle-switch-animasyon-motor-bagli ikili-anahtar-switch-motor-1 ikili-anahtar-switch-motor-2

Yukarıdaki resimlerde gördüğünüz gibi çok basit bir sistem ile dc motoru + – kutupların yerini değiştirerek istediğimiz yönde döndürebiliyoruz.

Yayım tarihi: 2010/01/02 Etiketler: , , , , ,



28 Yorum “İki konumlu anahtar ile dc motor yönünü değiştirme

  1. ibalteibalte

    🙂 pratik,kesin ve çok akıllıca bir çözüm.Ellerinize sağlık

    CEVAPLA
    1. Ömer PalaÖmer Pala

      Denedim çalışıyor elinize sağlık teşekkürler

      CEVAPLA
  2. çetin demirçetin demir

    çok teşekkür ederim arkadaşım resimli anlatımın için. ben elektikten pek anlamam ama; sağ sol dönüşlü şarzlı tornavidamızın anahtarı bozulmuştu onu yapabilmem senin sayende olacaktır. zaten böyle şema veya bişeyler aramak için bakıyordum nasıl yaparım diye. bozduk 100 tl lik bosch tornavidanın anahtarını. yedek parçaları da bulunmuyormuş piyasada. hep düşünüyordum nasıl yaparız diye. çok saol..senin için çok basit olan birşey diğerlerini günlerce düşündürüyor işte. bilmek bilmektir. herkez için geçerli..

    CEVAPLA
  3. MekaTRMekaTR

    motoru yakmak için çok basit bir devre olmuş gerçekten. bu devreyi yaptıktan sonra motorun neden yandığını araştırıp buraya da yazarsanız daha yararlı olur. 🙂

    CEVAPLA
    1. Metin SandalcıMetin Sandalcı

      Gerçekten motoru yakarmı ? Sen güzel bir araştır bakalım.Yanlız ufak bir dc motordan bahsediliyor karıştırmayınız.

      CEVAPLA
  4. pelevanpelevan

    Kondansatörlü monofaze motorda aynı sistem uygulanır mı ? teşekkürler.

    CEVAPLA
  5. SerkanSerkan

    Kondansatörlü monofaze motorda aynı sistem uygulanır mı ? teşekkürler.

    Olmaz uygulayamazsın…

    Ve MekaTR dostum motor neden yanıyor anlamadım…??

    CEVAPLA
  6. KaygısızKaygısız

    Pelevan diyor ki:
    Kondansatörlü monofaze motorda aynı sistem uygulanır mı ? teşekkürler.

    Serkan diyor ki:
    Olmaz uygulayamazsın…

    Monofaze asenkron motorda ana sargı yada yardımcı sargı yönleri değiştirildiğinde motorun devir yönü değişir. Geç oldu ama düzeltmiş olalım. Anahtardaki motor uçlarına ana sargı yada yardımcı sargı uçları bağlanırsa istediğiniz çalışma sağlanır. Motoru durdurmadan devir yönünü değiştirmeyin.
    Selamlar.

    CEVAPLA
  7. AdemgdkAdemgdk

    İki tane 3 uçlu swiç anahtarın düğmelerini birleştirip birlikte hareket etmesini sağlayarak benzer birşey yapabiliriz. 6 uçlu anahtarı bulamayanlar için…

    CEVAPLA
  8. MehmetMehmet

    Elinize sağlık güzel paylaşım olmuş. Bende iki kademeli ileri geri vitesli elektrikli bot motoru var. Farklı bir amaçla kullanmak için söküp inceledim. Sizin sisteme sadece bir adet aç kapa anahtar ilavesi yapmışlar. Böylece iki kademeli motoru bile oldukça basit olarak kontrol edebiliyor. Saygılar.

    CEVAPLA
  9. RemlakRemlak

    Merhaba,
    Elimde bulunan 12v DC motorun yönünü gösterdiğiniz yöntemle değiştirebiliyorum.
    Ancak buna ilave olarak elimde bulunan iki adet devre kesici ile motorun belli bir dönüş sayısından sonra 1. devre kesici ile durmasını, anahtarı diğer konuma aldığımda diğer yöne belli bir dönüş yapıp 2.devre kesici ile yine durmasını, yani belirlenmiş iki aralık arasında motorun çalışmasını nasıl sağlayabilirim?
    Teşekkür ederim.

    CEVAPLA
    1. BaranBaran

      iki swich buton kullanacaksın.Durması gereken noktalarda bu butonlar devreyi kesecek.

      CEVAPLA
        1. asmaasma

          Merhaba
          Bu switch lerden kastınız konuda anlatılan “Toggle Switch” ise DPDT Toggle Switch olarak ararsanız görürsünüz.
          İki aralık arasında motorun çalışmasını sağlayacak iki switch ten bahsediyorsanız ; limit switch ya da micro switch kelimelerini aratın.
          Örn: media.rs-online.com/t_large/R8421717-01.jpg

          Şu şekilde kullanılır: encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQQQbmgq-he82Md7iT8NQD3e7JPh9cOH0TozUstWOiOwmH7LVVd
          Resimdeki giden hattın üst tarafına + uygularsak hareketin yukarı yöne olacağını varsayalım. Yukarı hareketin bitmesini istediğimiz yere upper limit SW ikazlanacak şekilde bağlarız. İkazlandığında hattı açık devre yapar ve motor durur.
          Yön değiştirmek için – uygularsak D1 diyotundan geçer ve aşağı hareketine başlar. (hareket başladığında upper limit SW kontağı eski konumuna döner ve kontaktan akım geçer) En alt pozisyona Lower limit SW monte edilir. SW ikazlandığında kontağı açık devre olur ve motor durur. Yönde değişiminde yine ilk anda D2 iletime geçerek hareket başlar ve olay başa döner.
          Kolay gelsin.

  10. düzgündüzgün

    slm arkadaşlar benimde size bir sorum olacak belki yanlış yerdeyim ama elektronik olarak gördüyüm için yazıyorum bana bir devre lazım okiki voltluk aküyle çalışacak bir tetik veya düğme ile çalışan bir devre çıkışı iki ayrı kablo olacak düğmeye bastığın zaman elektirik çikışını bir sağdaki kabloya bir daha bastığında soldaki kabloya verecek şekilde bir devre lazım bu konuda yardımcı olabilirseniz sevinirim saygılarımla (düzgün şen)

    CEVAPLA
  11. BaranBaran

    Motoru yakmak icin basit bir devre diyen arkadaş için; kutup başlarını doğru şekilde ayırdıktan sonra yanacak bir durum yok.Ben böyle basit bir kontrol sitemini iki adet röle yardımıyla yaptım mantık aynı. işin püf noktası tek motora ters polarlama uygulanacağı için herhangi bir yöne döndürmek için diğer yönle olan tüm bağlantıları (+,-) kesmek.

    CEVAPLA
  12. RemlakRemlak

    Teşekkür ederim.
    Bağlantıyı gösterdiğiniz şekilde yaptım.
    Motorun durması gereken yere devre kesici koydum ve sonuç aldım.

    CEVAPLA
    1. MemduhMemduh

      Slm arkadaşlar,
      Ben bir maket asansör yapıyorum
      DC 12 v motorda sağ sol ve orta da stop durdurma işlemini yaptım sağ sol dönüşler ve stop normal çalışıyor yukarı çıkışta ve aşağı inişde durdurmak için iki sensör koydum farz ve nötr uçları inişde ve çıkışta değiştiği için yukarı çıkışta sensör durduruyor indiğinde durdurmuyor,motor devamlı çalışıyor
      Swicde ve sensörlerde ne kadar uçları değiştirdim İsem de sorunu çözemedim yardımlarınızı rica ediyorum

      CEVAPLA
  13. Ugur CakirUgur Cakir

    Merhabalar Üstadım

    Motorlu çekmece yapmak istiyorum…

    Aç butonu ile _ 20 CM İLERLEYİP otomatik DURACAK
    Kapa butonu ile tersini yapacak

    iki ayrı usta farklı şekilde çizdi…? Siz ne dersiniz …?
    Eksikler yada yanlış olan kısımlar varmı…?

    şimdiden teşekkür ederim
    iyi çalışmalar

    (resimleri paylaşıyorum)

    CEVAPLA
  14. GuestGuest

    Bu anahtarın nerde satıldığını bilen var mı ? Bir türlü bulamıyorum 🙁

    CEVAPLA
  15. oktay kandemiroktay kandemir

    Merhaba
    Ben de fikrimi belirteyim. Güzel bir fikir bence uygulanabilir.
    Eski bir şarjlı matkap kolu , ahşaptan kabza şeklinde veya joystick kolu ile güzel olabilir.
    Çocuk için yön düğmesi biraz hassas , kırılabilir. Ayrıca hız ayarı için mesafe çok kısa. Alışması zaman alabilir. (Debriyajın kavrama noktasını hissetmek gibi)
    Son olarak resimdeki model AC 220V için olan modellere benziyor. DC şarjlı matkap modellerinin tetik mekanizması olmasına dikkat edin.
    Kullanacağınız motor , çalışma voltajı ve akımı , şarjlı matkabın gücüne yakın olmalı. (plastik gövdenin metal olanları var daha güçlü)
    Kolay gelsin.

    CEVAPLA
    1. MustafaMustafa

      Transistor ile iki buton la ile geri devresi yapabilirsiniz isterseniz hız kontrol de ekleyebilirsiniz

      CEVAPLA
  16. MuratMurat

    Merhaba değerli üstatlar. Bende 12v luk uzaktan kumandalı araba var. Arabanın kalkışları ve duruşları çok sert. Uzaktan kumandasının ileri ve geri anahtarını 2 ya da 3 kademeli hale getire bilir miyim? Yani araç harekete yavaştan başlayacak ve dururken de yavaşlatarak durdurabilecem. Mevcut bağlantıları çok fazla karıştırmadan bu istediğimi en kolay ve en sağlıklı yoldan nasıl yapabilirim? Not: Sadece uzaktan kumanda için.

    CEVAPLA
    1. asmaasma

      Merhaba
      Aynı şekilde aynı işlemi yapamazsınız.
      Simetrik beslemeniz var ise olur.
      Motorun bir ucunu (gnd) sıfır a başlayacaksınız. Anahtarın orta ucunda diğerini.
      Anahtarın üst ve alt uçlarına +V ve -V uçlarını bağlayın. Bu kadar.
      Ayrıca 2 adet Switch kullanarak ta yapabilirsiniz. Fakat bağlantı biraz değişecek. Anahtar konumunu aynı anda değiştirememek risk oluşturur.
      Zaten her durumda motor yönü değiştirmek için motoru durdurabilmek gerekir. Orta konumlu anahtar ve/veya enerjiyi kesmek uygun olur.
      Kolay gelsin.

      CEVAPLA
  17. ERSİN SÖYLEMEZERSİN SÖYLEMEZ

    KONU : DC MOTOR YÖNÜ DEĞİŞTİRME
    AÇIKLAMANIZ ÇOK NET ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM
    SAYGILARIMLA

    CEVAPLA

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir