Akü Onarımı Desülfator Devresi

| Temmuz 7, 2024 Tarihinde güncellendi
Akü Onarımı Desülfator Devresi

Akü canlandırma, bitmiş akünün kurtarılması için Akü desülfatör devresini @Kapibara hocam paylaşmıştı bende Akü tamiri için benzer bir desülfatör devresi yaptım uzun süre test ettim. NE555 entegreli desülfatör devresi garanti devre bir çok kişi test etmiş kitleri satılıyor ama çift bobin ile uğraşmak istemedim NE555 CD4049 ikilisi ile yapılan devreyi uyguladım. Akü kurtarma konusunda bir çok video var fakat ya mantık hataları ya da eksikler var.

Benim yaptığım devre de baya popüler kitleri var. Devrenin açıklaması;

Kükürt giderme Desülfatör devresi (Yenileme veya elektrolit tabakalaşması olarak da bilinir), bitmiş akülerin hayata döndürülmesi ve yorgun akülerin yenilenmesi için bir yol sunar. Kükürt giderme, kısa hücreli pilleri veya yıpranmış plakaları ilk haline geri getirmeyecektir, ancak akünün durumuna göre iyi sonuçlar alınabilir

Kurşun plakalar üzerinde kurşun sülfat kristalleri biriktiğinde, bunları çıkarmak ve dolayısıyla aküyü yenilemek kolay bir iş değildir. Gittikçe daha fazla kristalleşme meydana geldikçe, kristalleri kaydırmak (bunları elektrolite geri çözmek) için gereken voltaj da artar.

Ancak, aküye sürekli yüksek voltaj uygularsanız, aşırı ısınır ve potansiyel olarak patlayabilir. Bu nedenle darbeli çalışma, yalnızca sülfat kristallerinin etkilenmesini ve akünün aşırı ısınmamasını sağlamak için kullanılır.

DİKKAT: Desülfasyon işlemi sırasında şarj cihazının voltajı 13.6V 13.8V arasında olmalı daha yüksek voltaj akü hücrelerinin arızalanmasına yol açabilir. Ayrıca desülfasyon sırasında oda sıcaklığının çok düşük olmaması (15°C’nin altında) gereklidir.

Desülfatör Devre Şeması

battery-desulfator-circuit-schematic-diagram

NE555 ve CD4049 entereleri çalışma voltajını 300-ohm direnç üzerinden alınıyor eğer 24V akü kullanacaksanız şarj cihazınızın voltajıda 28v civarında olacak bu durumda 620-ohm ve 12v zener kullanılacak.

IRF3205 mosfet için soğutucuya gerek yok ben önlem olarak soğutucu kullandım ama aşırı ısınma olmadı. 100uf kondansatör için Low ESR notu düşülmüş ben standart kalite kondansatör kullandım.

Desülfatör PCB Çizimi

Desülfatör Devresinin PCB çizimini Sprint layout 6 ile hazırladım şemaya göre kontrolleri yapıldı ama test etmedim. Devreyi delikli pertinaks üzerine kurdum elimde 5 amper hızlı diyot olmadığı için 3A hızlı diyot kullandım.

desulfator-circuit-pcb

Akü tamiri için hazırlık

Desülfatör ile uğraşmamın sebebi 20 akülü 6kv UPS cihazın tamir sonrası testini yapabilmek içindi 20 akü seri bağlı 240vdc tam şarjda yaklaşık 273v en ucuz aküyü alsamda ne olacağı belli olmayan iş için büyük masraf..

Cihazın aküleri CSB marka (kalitedir.) 12v 7ah cihazın aküden çalışma süresi çok azalınca bir kenara alınıp 2…3 yıl makine kullanılmamış. Tüm akülerin voltajı 1v…2v civarında Detaylı araştırınca akülerin sularının da yenilenmesi gerektiğini gördüm gerçi UPS akülerinde bunu biliyordum. Genelde saf akü suyu kullanılıyor ama aküler bitik ve yıllardır beklemiş saf su kurtarmaz diyerekten asitli akü suyu kullandım. Bir videoda araba aküsünden alınan asitli su ile 12v 7ah akü tamiri yapılmıştı.

csb-battery-20-battery-6kv-ups-remivac

20-battery-6kv-ups-remivac

Sanayiden asitli akü suyu alıp tüm akülerin hücrelerine (her aküde 6 adet var) 6ml asitli akü suyu ekledim aküleri biraz salladım tıpaları takmadan bir gece dışarıda beklettim.

6ml oranı konusunda baya araştırdım net bir şeyler yok kimisi taşana kadar kimisi plakayı biraz geçene kadar su dolduruyor bunlar bana fazla gibi geldi. Asitli akü suyu takviyesi sonrasında ertesi gün ölçüm yaptığımda bütün aküler 6v…7v civarındaydı tüm aküleri paralel bağlayıp desülfatör devresinin bağlantısını yaptım. Aslında tek tek bağlantı ile yapmak daha sağlıklı ama 20 akü var çok uzun sürecek.

Not: Desülfatörün akü plakalarını temizlemesi akünün durumuna göre günler, haftalar sürüyor benim aküler neredeyse 3 haftada toparlandı ama günde 12 saat işlem yaptım gece açık bırakıp riske girmedim. Her geçen gün aküler toparlanıyor örneğin ilk günler desülfatörün güç kaynağı bağlantısını kesip akülerden ayırınca 8…9v ölçüyordum fakat ertesi gün 6…7v civarına düşüyordu günler sonra daha az voltaj düşüşü oldu.

Dikkat: akü asiti zararlı eldiven ve maske kullanmalısınız

desulfator-circuit-how-to-make-desulfator

desulfator-sealed-lead-acid-battery

Piyasada satılan kitler için 12v adaptör veriliyor ama diyot, transistör kayıplarını hesaba katarak ayarlı güç kaynağında devrenin çalışma voltajını 13.8v civarında ayarladım zaten devrenin tasarımcısı direkt şarj cihazı ile devreyi çalıştırmış. Devre akü bağlantısı olmadan 20v….30v arası voltaj veriyor.

İlk çalışmada akü desülfatör devresi 150ma akım çekti günler geçtikçe akım arttı yaklaşık 2 hafta sonra 1.8a civarina geldi sonrasında akım her geçen gün düşmeye başladı en son 600ma civarlarındaydı büyük ihtimal bir kaç gün sonra 150ma civarına düşecekti desülfatlama işlemi tamamlanmış olacaktı ama sıkıldım kaç hafta oldu 🙂

Aküleri UPS cihazına yerleştirip bağlantıları yaptım cihaz çalıştı çıkışa 300w Ampul bağladım 1 saat sonra UPS buzeri daha sık ötmeye başladı kapanmasını beklemeden cihazı kapattım tahminimce 1 saat + 10…15 dakika daha giderdi.. amaç cihazı bu aküler ile kullanmak değil sadece test etmek..

Şimdi ilk deşarjı yaptım yeniden şarj etmek lazım. Bu aşamada başka bir sorun çıktı (bilgi kirliliği doyorlar ya bu konuda öyle) bir çok anlatımda suyu doldurup kapakları kapatıp şarj işlemine geçiyorlar ben desulfatör işleminde sadece tıpaları kapattım gaz çıkışı olmadı veya çok azdı ama şarj işlemine geçince tıpalar havada uçmaya başladı 😀 yani şarj işleminde yoğun gaz salınımı oluyor.

Bu sebeple ilk şarj tıpalar ve kapaklarını takmadan açık alanda veya iyi havalandırılan bir yerde şarj edilmeli

Ayrıca genelde önce şarj sonra desulfatör işlemi yapılıyor ben direkt desülfator işlemi yaptım bu arada akülerde yavaşca şarjda oldu. Kullandığım devre harici adaptör ile çalıştığı için sorun olmadı bir çok kişi akü voltajından beslenen devre, cihaz kullanıyor.

6Kv UPS 273V Şarj Devresi

Bir sorunda UPS şarj devresinde çıktı neyseki büyük bir arıza değildi şarj katının şemasınıda buldum (şema olmasa çok uğraşacaktım) 6Kv..10Kv arası UPS cihazlarda kullanılıyor işinize yarayabilir. Devre UC3845 üzerine kurulu 2SK727 mosfetler EEL16 trafo ile sülüyor 600v DC civarı giriş voltajını 273V şarj voltajına düşürüyor çıkışında MCR265-10 tristör kullanılmış.

273v-charger-uc3845-2sk727-mosfet-eel16-600v-dc-mcr265-10-scr

Son olarak aküler onarılıp yük testlerinde 1…2 saat gitsede bunları 6Kv UPS cihazında kullanmayacağım bu tip yüksek güçlü cihazlarda akü yenilemesi şart. Tamir edilen eski aküler düşük güçlü UPS, ışıldak vb. ile kullanılabilir. Fakat akünün yaşı, kaliteside önemli

UPS sorunsuz çalışınca elimde kalan aküleri aydınlatma ve Televizyon için eski bir 4 akülü UPS cihazında kullandım 300w ampul ile 20 dakika çalıştı 8w led lamba ve 82 ekran lcd tv ile daha uzun süre gider belki bir kaç deşarj, şarj sonrası sürede daha da uzayabilir..

Ne zaman olur bilmem ama elimde 2 yıllık ve 16 yıllık standart kalite 12v 7ah akü var akü tamir işlemini bu akülerde deneyip videolu olarak anlatacağım

Kaynak: barkeraircraft.com/eaa79parts.html

Desülfatör devresine ait PCB, şema çizimleri ve 6Kv UPS şarj katı şeması;

aku-onarimi-desulfator-devresi

Şifre-Pass: 320volt.com

Yayım tarihi: 2021/11/14 Etiketler: ,



30 Yorum “Akü Onarımı Desülfator Devresi

  1. seronseron

    Çok teşekkürler. Gerek şarj işleminde gerekse desülfasyonda mutlaka tıpaları çıkarın. Akümülatör içinde gerçekleşen asit reaksiyonu nedeniyle gaz çıkışı oluşur bu normaldir. Akü şarj edilen odada sigara içmeyin, ateş yakmayın, havalandırmayı iyi yapın. Çıkan kaz bir hidrojen karışımıdır en ufak bir kıvılcımda alevlenmez: DİREKT PATLAR! Mutlaka maske, gözlük eldiven kullanın. Paylaşım için sağolun.

    CEVAPLA
  2. OnurOnur

    Bir sürü aküyü hurdaya vermiştik attık gevv yaktın bizi 😂

    CEVAPLA
  3. TunçahbapTunçahbap

    Valla hocam biz müşteriye söylüyoruz olsun ne kadar giderse gitsin çalışsın yeter diyor online ups voltaj dalgalanmalarını düşük voltajı engelliyor bazıları için süre fark etmiyor

    CEVAPLA
  4. Oguzhan41Oguzhan41

    Forumu çok beğeniyorum.
    Dedektör şemalarıda yayınlarsanız iyi olur.

    CEVAPLA
  5. SametSamet

    Paylaşım için teşekkürler detaylı amlatım olmuş işime yarayacak

    Kömürlükte yatan aküler vardı hurdacıya vermediler umarım

    CEVAPLA
  6. vedat şahinvedat şahin

    Hcam devrede bi eksiklik var unuttunuz sanırım .R1 300 ohm direncin bi bacağı 555 sin 8 ci bacağına gidiyo gibi göriniyor ama bi bakarsanınz sevinirim.

    CEVAPLA
  7. vedat şahinvedat şahin

    Birde gercekten işe yarıyormu malzemeleri tedarik ettim bi deneme yapacağım bakalım ne olacak sizde bir ilerleme varmıdır. Aküye devamlı takılı kalsa bi zararı varmıdır .yani aküyü bunla şarj yapsam şarj cihazı ile devamlı kullansam olurmu acaba

    CEVAPLA
  8. gevvgevv

    555 entegresinin 4 ve 8 numaralı pinleri birbirine bağlı bunu entegrenin altından tel atarak yaptım pcb çizim resminde gördüğünüz gibi kırmızı çizgi

    R1 4 numaralı pine gidiyor bu pin 8 numaralı pin ile birleşik olduğu için sorun yok

    Desulfatör devresi gerçekten işe yarıyor yazıda belittiğim gibi 6kv ups üzerinde 20 akü 300w lamba yükü ile 1 saat gitti. Fakat akünün kalitesi kaç yıldır kullanılmadığı gibi durumlar önemli mesela yazıda akü tamiri konusunda bir video hazırlayacağımdan bahsetmiştim 2 ve 15 yıllık akülerde deneyecektim geçenlerde tripota ağırlık gerekti 15 yıllık akülerden birini deldim tüm plakalar paslanıp çürümüş..

    Kurtadığım akülerden biri ile yaklaşık 2 hafta önce otomatik aydınlatma sistemi yaptım (hareket sensörlü karanlık mod.) 9 adet beyaz led kullanıldı sorunsuz çalışıyor voltajı hala 12v civarında lamba çok sık yanmasada büyük bir dertten kurtardı 🙂

    Desülfatörün devamlı kalma olayı hakkında bir şey diyemem araştırmalarımda bahsettiğiniz şekilde sürekli bağlı kalabilir diye bir şeyler görmüştüm sanırım ama emin değilim bence akü tamir olursa uygun bir şarj cihazı ile kullanın.

    CEVAPLA
  9. vedat şahinvedat şahin

    Hocam bişey daha,
    devreyi yaptım .cıkıç uçlarından kav volt cıkmalı girişe ne volt veriyorsam 1 volt asağı alıyorum 25v civarı cıkarmıstım baska devrelerde.

    CEVAPLA
    1. gevvgevv

      Yazıda belirtmiştim

      Devre akü bağlantısı olmadan 20v….30v arası voltaj veriyor.

      devrenizde veya malzemelerde sorun var

      CEVAPLA
  10. YasinYasin

    @vedat akun dandik markaysa hic bulasma ben 555 li devreyle yuasa akude super sonuc aldim ama ttec akude buyuk bir yukselme olmadi idare eder ama cok iyi degildi

    CEVAPLA
  11. vedat şahinvedat şahin

    Yasin Bey ben araç akusunde deniyeceğim .ölçüm yaparken elimle problara dokunursam 12 volt alıyorum dokunmassam 22 volt cıkıyor

    CEVAPLA
  12. vedat şahinvedat şahin

    https://ibb.co/cxTDppZ

    Hocam ben bu devreden yaptım ama birkac kez denedim. aküye direk bağlanıyor. kendi enerjisini kendinden alıyormus. ama işe yarıyomu pek anlamadım açokcası uzun sure de bağlı kalmadı.5 6 günde fark edermi acaba

    CEVAPLA
  13. ahmetahmet

    öncelikle emeğinize, ellerinize sağlık. devreyi ben de yapmak istiyorum ama IRF3205 yerine IRFZ44(elime hazırda var) kullanmayı düşünüyorum. sizler IRF3205 yerine ne önerirsiniz?
    iyi akşamlar…

    CEVAPLA
    1. gevvgevv

      Sağ olun. irfz44 kullanabilirsiniz. Akımı daha düşük ama yazıda söylediğim gibi mosfet ısınmadı işinizi görür tahminimce ben olsam denerdim 🙂

      İyi çalışmalar.

      CEVAPLA
  14. MuratMurat

    Selam gev.
    Öncelikle elinize emeğinize sağlık. bende de aynı ups aküleri var yatıyor durumda..normal şarjlar ile sonuç alamadım.bu devreyi yapacağım.yazının ilk başında bahsetmişsiniz ama yeterli bilgi göremedim.bobin ile ilgili detay verebilirmisiniz?
    bayağı bir zayıfım bobinler konusunda.

    CEVAPLA
    1. gevvgevv

      Merhaba,

      Bobini kendiniz sarmak isterseniz pc güç kaynaklarının çıkışında ki büyük yuvarlak filtre nüvesini kullanabilirsiniz. 0.8…1mm telden resimlerde gördüğünüz tur sayısı kadar sarıp deneyin sorun olacağını sanmam. Benim kullandığım bobin hazırdı ve 500uh civarındaydı sarımı eksilterek 200uh civarına indirdim.

      Piyasada hazır bobin satılıyor “220uH 4a kondansatör tipi bobin” veya “220uh 4a bobin” diye arama yapın satış yapan yerli siteler çıkacak.

      İyi çalışmalar.

      CEVAPLA
      1. AdemAdem

        Hazır kondansatör tipi bobinleri kendi desülfatör devremde denedim. İşe yaramıyorlar. Aşırı ısınıyor. En iyi verimi toroid bobinlerden aldım. 1mH için anakartlardan sökülen VRM bobinlerinin çekirdek kısmı kullanılabilir. (775 pin Gigabyte anakartların VRM bobinleri 600uH, bobinin mevcut sarım sayısına göre tahmini olarak spir eklenerek yaklaşık 1mH değerine ulaşılabilir. Bu da bir tüyo olsun.)

        220uH için de PSU çıkışındaki büyük filtre bobininin çekirdeği kullanılabilir.

        CEVAPLA
  15. MuratMurat

    Selam..
    Ben devreyi yaptım,test ettim ve ilk etapta 1 ad. 7ah. Akü bağladım.ilk gördüklerim asitli sudan sonra biraz bekleyince voltaj yükseldi.şuan güç kaynağı voltajı 7_8 volt civarlarında.(13,8v ayarlı)Amper 1 amper olarak ayarladım.o da devre 700ma ile 1 amp. Arası sürekli dalgalanıyor.bobini elimdeki bir troid nüveye 52 tur olarak saydım,ama 1.2mm telden sardım.biraz kalın geldi ve iki tur üst üste geldi.hafif ısı ve ses yapıyor. Irfz48 mosfetim ısı yaptı.üzerine ufak bir soğutucu taktım.sanırım sıkıntı olacak bir durum yok gibi. Şu an beklemedeyim.bir tek şunu merak ettim.bu devrenin 2-3amper yükü geçemeyeceğini sanıyorum.
    Siz çok sayıda aküyü paralel bağlamışsınız.bu şarj süresini çok uzatmazmı? Aslında ilk akü denememden sonra yaklaşık 5-6adet devre yapıp (24 voltluk.)bakım yapılacak akü adedini yükseltip zamanı hızlandırmak niyetindeyim.
    Birde 72 yada 90 amperlik aküler için kulanabilirmiyiz?

    CEVAPLA
    1. gevvgevv

      Merhaba,

      Evet benim işim baya uzun sürmüştü 3 veya 4 haftaydı sanırım.. ayrıca yazar durumu kötü olan akülerde bir aydan fazla süreceğini söylüyor

      Benim devrede bazen ses yapıyor. ilk denemede akım sınırlama yapmadım (unuttum) 20 aküyü paralel bağladım 13.8v civarında voltajı verdim akım düşükten yükseğe doğru gitti sizinde söylediğiniz gibi 2…3 amperi aşmadı sonrasında düşmeye başladı bu konuda bir açıklama yok ama ben akünün tam dolduğunda çektiği akım kadar düştüğünü varsayıyorum yani o yükselme düşme evresinden sonra belli bir seviyede kalıyor

      sonrasında farklı aküleride tamir ettim bu sefer akım sınırladım yine aynı aşamalar oldu ama akım sınırladığım için daha uzun sürdü bende başka akülerde akım sınırlamadım 🙂 zaten 2 amperin üzerine çıkmıyor

      yazar açıklamasında araba aküsüne kullandığını söylemiş ama küçük akülerde de işe yarıyor

      CEVAPLA
  16. hakan murat bulakhakan murat bulak

    Hocam merhabalar. Devreyi birebir yapmama rağmen voltajı verir vermez 3-4 amper çekmeye başlıyor daha aküye bağlamadan. 300 ohm ve 12v zener kullandım devreyi 12v akü için yaptım. Yardımcı olursanız memnun olurum.

    CEVAPLA
    1. gevvgevv

      Merhaba, Devrenizin alt-üst resimlerini yükleyin kontrol edlim. 12v akü için kullanacaksanız zener takmayın r1 300 ohm yeterli.

      CEVAPLA
    1. gevvgevv

      Merhaba, Jel aküler ile desülfatör denemesi yapmadım. Normalde sürekli bağlı kalabilir. Fakat şarj edilmediği için aküleri bitirecek yani şarj cihazı ile kullanmalısınız. Ama şarj voltajı nedir yüzer şarj, bakım şarjı veya float olarak bilinen şarj voltajında desülfatör devresi bağlı olmalı.

      Örneğin 12v araba akülerinin şarj voltajı genelde 14.2, 14.5v arasın da yüzer şarj voltajı ise 13.8v. Paylaştığım devre ile 13.6..13.8v arasında ki şarj voltajı ile kullanılıyor 14.2v veya daha fazla şarj voltajı akünün plakalarına zarar verebiliyor (plakaların durumuna göre)

      Not: Araştırmalarım da bir seri bağlı aküler de desülfasyon işleminin verimli olmadığı akülerin ayrı ayrı cihaza bağlanması gerektii belirtiliyor.

      Ayrıca JEL akü desülfatör olayını Geminiye sordum 🙂 desülfasyon işleminde verilen yüksek voltajın jel aküye zarar belebileceğinden bahsetti. Yeni jel akü için öncelikle akünün parametrelerinin incelenip buna göre devrenin yüksek pik voltajını ayarlamalı

      Gemini diyor ki;

      Merhaba,

      **Sla akülerde kullanılan desülfatör devresi jel akülerde kullanılması önerilmez.** Jel aküler, sla akülere göre daha hassas bir yapıya sahiptir ve yüksek voltajlara karşı daha duyarlıdır. Desülfatör devreleri, aküye belirli bir gerilim uygulayarak sülfatlanmayı gidermeye çalışır. Bu işlem, jel akünün yapısına zarar verebilir ve ömrünü kısaltabilir.

      **Neden kullanılmaması gerektiği:**

      * **Yüksek gerilim:** Desülfatör devreleri, jel akünün tolerans edebileceğinden daha yüksek bir gerilim uygulayabilir.
      * **Hasar riski:** Bu yüksek gerilim, jel akünün iç yapısına zarar verebilir ve kısa devre gibi sorunlara yol açabilir.
      * **Ömrü kısalma:** Jel akünün ömrünü önemli ölçüde kısaltabilir.

      **Jel akü için ne yapabilirsiniz:**

      * **Profesyonel yardım:** Jel akünüzle ilgili herhangi bir sorun yaşarsanız, bir uzmana danışmanız en doğru olacaktır.
      * **Önleyici bakım:** Jel akünüzü düzenli olarak kontrol etmek ve doğru şarj cihazı kullanmak, ömrünü uzatacaktır.

      **Özetle:** Jel aküler için özel olarak tasarlanmış ürünler kullanmanız, akünüzün ömrünü korumanız açısından önemlidir.

      Umarım bu bilgi size yardımcı olmuştur. Başka sorularınız olursa çekinmeden sorabilirsiniz.

      Son olarak bahsettiğiniz devre bana güven vermedi. İyi çalışmalar.

      CEVAPLA

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir