Compact Fluorescent Lamp (CFL) enerji tasarruflu ampul evde her odada kullanıyorum tavsiye ederim. Bu yazıda ekonomik ampuller hakkında bilgiler ve örnek olarak farklı marka ve güçlerde sürücü şemaları bulunuyor.
Bigluz 20 watt Browne 20 watt ikea 7 watt isotronic 11 watt Luxar 11 watt
Luxtek 8 watt Mawat 11 watt MaxiLux 15 watt OrsamDelux 11 watt OrsamDelux 21 watt
Philips 11 watt Polaris 11 watt
Yukarıda gördüğünüz tasarruflu ampül devre şemaları http://www.pavouk.org sitesinden alınmıştır
Neden Enerjİ Tasarruflu Ampuller
Deşarj esasına göre çalışan ampuller grubuna giren bu ampullerin kullandıkları enerji günlük kullanımda olan enkandasen ampullere göre yaklaşık % 80 oranında daha azdır. Bu nedenle enerji tasarruflu ampul olarak alınırlar. Enkandasen ampuller içlerinde bulunan tungsten malzemeyi akkor hale getirerek bu malzemenin ışık yaymasını sağlarlar, bu arada harcanan enerjinin % 95 “ini ısı enerjisi olarak ortama bırakırlar. Başka bir deyişle harcanılan enerjinin sadece % i ışık enerjisine dönüşür. Enerji tasarruflu ampullerde sadece elektromanyetik tepkimenin ili başlaması için gerekli enerji kullanılır. Bu da diğer ampullerin kullandığı enerjinin yaklaşık % 20 si kadardır.
PI3T Aksam
Günümüzde piyasada satılan bir çok enerji tasarruflu ampulde bu özellik vardır, ancak: Bu ampullerin bir çoğunun plastik aksamı ısıya dayanıklı malzemeden yapılmadığı için bir kaç aylık kullanımdan sonra plastik aksamda çürümeler oluşarak enerji taşıyan bölümlerin ortaya çıkmasına neden olur ki bu son derece tehlikeli bir durum arzeder. Bu nedenle alınacak ampulün plastik aksamının PBT malzemesinden yapılması gerekmektedir.
Lümen Değeri
Bir ampulun etrafa yaydığı toplam ışık miktarına ışık akısı denir. Bu akı lümen birimi ile belirtilir. iyi ve kaliteli bir ampulde bu değer en az 50 lümen / wat değerinde olmalıdır. Bu değerin altındaki ampuller yetersiz ışık seviyeleri ile iyi bir aydınlatma sağlayamazlar.
RA Endeksİ Veya Işık Geri verimliliği
Ayrıca ampullerin ışık geriverimliliğinin en az % 80 ve yukarısının olmasına dikkat edilmelidir. Işık geriverimliliği bir ampulün yaydığı ışığın gerçek rengin % kaçını yansıttığı anlamına gelir ki bu oran en az %80 olmalıdır. Piyasada satılan ürünlerin tüp kısımlarında kalitesiz ve fosfor malzemesi kullanıldığından dolayı lambaların ışık geriverimliliği ve gerçek güçleri çok düşük değerlerde olabilmektedir.
Işık rengi
Enerji tasarruflu ampullerde ışık renkleri sıcak ışık (2700 K), gün ışığı(4000 K) ve soğuk gün ışığı(6500 K) şeklinde olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken husus iki aynı renkli lambanın aralarında renk farkının olmamasıdır. Türk Standartları Enstitüsü sadece % 5 lik sapmaya müsade etmektedir.
Sıcak ateşleme
Ampuller çalışmaya başladıktan çok kısa bir süre sonra ampul flamanları çok yüksek bir sıcaklık derecesine ulaşırlar. Bu durum flamanların her açma kapamada Soğuktan çok yüksek sıcaklığa (800 c) geçişlerinde yıpranmasına sebep olur ki, bu da ampul ömrünü kısaltan bir etkidir . Bunu önlemenin yolu ampullerin sıcak ateşlemeli olmasının sağlanmasıdır. Ampul balastlarında kullanılan bir malzeme sayesinde ışınıa başlamadan lamba flamanlarından bir miktar akım geçirilir.Bu geçen akım lamba flamanlarınm ısınmasına sebep olur ki bu durum lamba flamanlarının yıpranmasını en düşük seviyeye çeker. Bu nedenle seçilecek ampullerin sıcak ateşlemeli olmasına dikkat edilmelidir, Sıcak ateşleme ampul ömrünü yaklaşık % 20 uzatır.
Enerjİ tassarruflu ampullere ait kullanma ve genel uyarılar
Aşağıda belirtilen diğer kontrol ve kumanda cihazları ile beraber kullanılmaya uygun değildir.
• Dimmer
• Fotosel Röle
• Acil Aydınlatma/Yönlendirme Armatürleri
• Elektronik Zaman Rölesi
• uygun gerilim değeri 220V olup, -10C – +40C sıcaklıklar arası çalışır. Ampulün beyan edilen gerilim aralığı dışında kullanılması (220V AC -/+ %10 ve 50 Hz’dir). Durumunda ampul ömrü beyan edilenden kısa olacaktır.
• iç mekan aydınlatması için tasarlanmış olup, bina dışı uygulamalarda uygun armatür ile kullanılmalıdır. Ampul çalışma ortamının sudan aşırı toz ve nemden izole olmasına dikkat edilmelidir.
• Ampul değişimi mutlak suretle enerji kesildikten sonra yapılmalıdır.
• Çalışması sırasında Radyo, Telsiz Telefon, Uzaktan Kumanda edilebilen Cihazlar (televizyon, müzik seti gibi.) ve benzerleri üzerinde parazit etkisi yaratabileceğinden bu tür cihazlara uygun mesafede teçhiz edilmelidir.
Yayım tarihi: 2008/02/02 Etiketler: cfl lamp circuit, ekonomik ampul, enerji tasarrufu, florasan devresi
Çalışması sırasında Radyo, Telsiz Telefon, Uzaktan Kumanda edilebilen Cihazlar (televizyon, müzik seti gibi.) ve benzerleri üzerinde parazit etkisi yaratabileceğinden bu tür cihazlara uygun mesafede teçhiz edilmelidir.
Bu madde önemli. Radyasyon insan sağlığını tehtit edecek değerlerde olabilir. Bu ampullerin yüksek tavanlı odalarda kullanılması yada vücuttan olabildiğince uzak tutulması doğru birşey olacaktır.
Bigluz 20 watt.lık bu devrede MJE 13001 transistörlerinden (20 watt’lıkların çoğunda bu transistör sıklıkla da kullanılıyor zaten) biri içten kısa devre olursa bu flüoresan tüp sadece flamanları yanar şekliyle tam ışımadan kızarık halde (Klasik-eski tip balast-starterli olanlarda starterdeki kondansatör kısa devresinde de ayni durum oluyor,bu duruma çok benzer olarak) mi tam olarak yanabilir acaba? Tam olarak bunu öğrenmek istiyorum.Çünkü elimde bu durumdaki 20 watt.’lık epey tasarruf ampulü vardır.
Bir de tamir amaçlı olarak flamanları kızarık halde hiç ışımadan yandığı durumda ilk bakılacak (mantık olarak) yer transistörler mi olur? Yoksa kutupsuz kond.’lerin içten kısa devre durumu mu daha ilk baştan kontrol edilmelidir? Bu konuda yardımcı olursanız çok sevinirim.Saygılarımla.
Flamanlara parakel bagli yuksek voltajli kutupsuz kondansitorden kaynakli. Ven tamiratini cok yapiyorum. Falamanlarda kizariklik var ama yanmiyor.