Amplifikatörlerin Çıkış Güçlerinin ölçülmesi

Amplifikatör yapan pekçok arkadaşımız ,yaptıkları amplifikatör şemasında kaç wattlık olduğunu yazmasına rağmen dinledikleri sesin kaç watt olduğunu öğrenmek istemektedirler.

Bu yazı ,bu soruya bir cevap vermesi için tercüme edilmiştir.

Kaynak: Basic Car Audio Electronics

Çıkış Gücünün Ölçülmesi için Gerekli Cihazlar:

En yakın değerde çıkış gücünün ölçülmesi için ihtiyacınız olan cihazlar:

1-Test edeceğiniz amplifikatörü tam olarak besleyebilecek regüle besleme devresi (Power Supply )

*Yazıda oto teypinin çıkış gücünün ölçülmesi anlatıldığından besleme voltajı olarak 12 volt D.C yada bu voltajın biraz üstü (13,8 yada 14,4 V D.C) kastedilmiştir

2- Yüksek watlı dummy yükler (dirençler) –ki amplifikatörün yüzlerce watlık çıkışını bile test edebilecek kapasitede olmalıdır.

3- Dalga formunu görmek için osilaskop

4- Bu iş için tasarlanmış tone üreteci. Aslında sinus dalga üreteci daha iyi bir seçimdir ama yetenekli bir CD player ve test tone cd side olabilir.

5- A.C voltajını ölçebilen bir digital voltmetre.yada true RMS metre daha iyi olacaktır.

Test Cihazlarının Bağlanması :

Amplifikatörün 12 volt besleme kablosunu bağlayınız Watlı dirençleri (Dummy yükleri) amplifikatörün tüm kanallarına bağlayınız. Kazanç(gain) kontrollerini amplifikatörün kazanç kontrolleri ile aynı seviyeye ayarlayın.

Her ikisini böyle ayarlamak daha iyi olacak. İnce kazanç ayarını daha sonra yapacaksınız

Ton üretecini (yada sinüs dalga üretecini) amplifikatörün bütün kanallarına bağlayınız.

Besleme devrenizi çalıştırın (Eğer ayarlı bir devre ise 12 Volt 13,8- 14,4 den istediğinizi seçin)
Aplifikatörü çalıştırın . D.C voltajını ölçün. Amplifikatörü çalıştırmadan önceki voltajı ile aynı olmalı.

Tüm frekanslar için equalizerı kapalı konuma alın. Frekans genaratöründen bir frekansa ayarlayın. Ben genellikle 100 Hz i kullanırım. Bu testin sonuna kadarda seçtiğiniz frekansı değiştirmeyin.

Tone generatörünün çıkışını yavaşca ,hemen hemen 2 volt A.C olana kadar artırın ,sonrada amplinin tüm kanallarını, çıkış kazancı değerine getirin.

Osilaskopu herhangi bir kanala bağlayın. Güç kaynağınızdaki digital voltmetreyi kontrol edin (yada digital bir gösterge yoksa digital bir multimetre bağlayın).Tone generatorünün çıkışını yavaşça artırırken osilaskopu kontrol edin.

Sinüs dalgasının üst(ve /veya) alt kısmı düzleşmeye başladığı ana en ayakın seviye gelene kadar çıkışı artırın.

Eğer power supply ınız bu işlem sırasında voltajı değişmemiş ise generatörün çıkış seviyesini biraz azaltın. Eğer testin bu anında power supply`ın voltajı değişmişse bunu not ediniz –iyi bir power supply ın testin bu anındaki voltaj değeri değişmezdi.

Şimdi bir kanala A.C voltmetre bağlayın .Eğer osilaskop bağlarsanız bu daha iyidir. Üretecin seviyesini tekrar önceki kırpılma olana kadar artırın. Bu kırpılma anının hemen önceki andaki okuduğunuz voltajı not edin. (Dummy yüklerin ucundaki)

Power supply`ı kapatın ve hızlıca Dummy yükü sökün ve halen o sıcakken direnç değerini ölçün bu değer ısıdan dolayı değişmiş olacaktır.

Şimdi ohm kanunu kullanalım P=E2/R dir .Eğer okuduğunuz voltaj 35 volt A.C ise ve ölçülen D.C dirençte 4,08Ω ise amplifikatör 300.25 Watt RMS dir

Yani:
P=(35×35)/4,08
P=1225/4,08
P=300.25 Watt RMS

Notlar:
1- Eğer power supply ,kırpılma anındaki voltajı sabit tutamıyorsa ,amplifatörün gücü power supply dan fazla anlamına gelir.

2- Bu testte dummy yükler yerine hoparlör kullanılmaz . Hoparlör kullanmak ,pekçok frekansta yanlış yüksek değerler çıkmasına sebep olur.

• Bu test için Dummy yükün empendansının sıfır olması gerekir. (1)
• Bobin sargısı şeklindeki Dummy yük, bu test için çok uygun olmayabilir (2)
• Dummy yük için örneğin karbon kullanılabilir (3)
• Bu test için standar freakans 1 Khz dir (4)

1-2 -3-4 nolu notlar; sevgili büyüğüm, elektronik bilgisine hayran olduğum hocam , ustam bu dünyadaki nadir insanlardan biri sayın Mustafa Yavuz un notları eklemeleridir

Çeviri: Serhat (Flatron)
Kontrol : Mustafa Yavuz