Uzun zamandır gerektiğinde kullandığım bir yöntem çeşitli adaptörlerde smps devrelerinde 3 voltluk bir yükseltme yapabilirsiniz. Daha fazlasıda olabilir fakat genelde voltaj çok yükseltilince sonuç iyi olmuyor.
Dikkat: Bu yazıda bahsedilen SMPS Devrelerinde yüksek voltaj bulunur dikkatli olunuz
Bir çok smps adaptör, güç kaynağında bahsedeğim voltaj yükseltme işlemini kullandım geri besleme devresindeki referans direnç değerini değiştirmeniz gerekli benim değiştirdiğim devrelerde geri beslemede klasik TL431 ile yapılmış olanlar genelde ucuz smps adaptörler ya da düşük güçlü güç kaynaklarında karşıma çıkıyor.
Örnek olarak 5 volt smps adaptörleri 7.5v 16 volt notebook adaptörleri 18 volt olarak kullandım sabit değer 3 volt daha fazla yükseltme yapmadım ve önermem daha fazlasıda belki olabilir ama bir kaç deneme iyi sonuç vermedi zaten pek gerekte olmadı ayrıca bu yöntem voltajı düşürmek için kullanılabilir ama denemedim hiç ihtiyac olmadı bu sebeple 3v yükseltme dışında kesin bir şeyler diyemiyorum voltaj yükseltmesi yaptığım devreler sorunsuz çalıştı hala çalışanlarda vardır.
Yukarıdaki resimdeki gibi TL431 üzerine kurulu basit bir geri besleme devresi olan smps adaptör üzerinden anlatım yapacağım
Örnek modifiye için kullandığım adaptör devresinin çıkış voltajı 5 volt gücü 2 amper yapılan incelemede geri besleme devresi uygun
geri besleme devresinin bir bölümü devrenin altında smd malzemeler kullanılmış
Referans voltajı için kullanılan smd dirençler
Bizim ilgilendiğimiz tek malzeme tl431 entegresinin referans ucuna bağlı olan 2.4k kullandığım devrede ref voltajı için kullanılan dirençlerin değerleri 2.4k ve 2.26k bu iki direnç arasındaki voltaj yaklaşık 2.5 volt tek yapmamız gereken 7.5 voltta bu dirençlerin arasındaki voltajın 2.5v olmasını sağlamak ben bu hesaplama için Miscel adında oldukca gelişmiş bir elektronik hesaplama programı kullanıyorum
Programda Voltage Divider bölümünden hesaplamayı yapıyorum ilk etapta orjinal değerleri girdim R1 2.4k R2 2.26k Vin 5 volt sonrasında Unloaded Vout bölümünde okunan değeri Vin değerini 7.5 volt yapıp R1 Direnç değeri ile oynayarak tutturmaya çalışıyorum 4.7k uygun değildi ama en yakın değer 4.7k ile çıkış voltajı 7.7 volt oldu 7.5 volt için 4.3k ve 240Ω seri bağladım imkan var ise trimpot bağlamak ayar yapmak için daha uygun oluyor.
Bazı modellerde özellikle geri beslemede trimpot konuldğunu görüyorum satıcı bu trimpot ile istenilen voltaja göre ayarlama yapıp adaptörü satıyor buna bizzat şahit oldum.
Modifiye öncesi
Modifiye Sonrası
Unutmadan bazı smps devrelerinde her hangi bir arıza durumunda çıkış voltajının yükselme olasılığına karşı karşı çıkış + – arasına paralel Zener diyot bağlanır zenerin değeri çıkış voltajının biraz üstündedir deneme yaptığım devrede zener vardı iyiki kontrol etmişim değeri ise 6.8v 1w (1N4736A) çıkış voltajı 6.8voltu geçtiginde kısa devre olacaktı ve büyük ihtimal smps girişindeki sigorta atacaktı dahada kötüsü sigortadan önce diğer malzemelerde arızalanabilirdi modifiye yapmadan önce bu tip bir koruma olup olmadığına bakmanızı önenirim.
Çıkışa paralel bağlanan zener diyot koruması;
Tristör ile yapılan crowbar devresi;
Nadiren bazı smps devrelerinde resimdeki gibi tristörlü crowbar koruma görüyorum resimdeki devrede çıkış voltajı 6.2 voltu geçtiğinde tristör iletime geçecek + – birleşek (kısa devre) ve f1 1 amper sigorta atacak
Bir kaç not daha dikkat ederseniz geri besleme devresinin tl431 ile yapılmış basit olmasından sıkca söz ettim sebep uygulanan uzun süre sorunsuz çalışan devrelerde bu sistemin olması idi farklı geri besleme devreleride modifiye edilebilir mesela pc güç kaynaklarında yaptığım modifiyelerdeki gibi ama adaptör tipi smps devrelerinde geribesleme devresi basit olanlarda uygulama yaptım sonuç iyi fakat 5 volt 2 amper bir adaptörü 7.5 volt yaptığınızda 2 amper beklemeyin sınırları zorlamamak gerek 7.5 volt 1.8 amper olarak düşünün
Yayım tarihi: 2008/02/17 Etiketler: crowbar devresi, geribesleme, modifiye, smps devreleri, voltaj yükseltme
SMPS değeri ne anlama geliyorki
sanırım SMPS`nin anlamını soruyorsunuz açılımı “”Switch mode power supply””
anlamını değilde ne görev sağladığını öğrenmek istedim bilgi amaçlı. teşekkürler.
Modern elektronik aletler genellikle bir yada daha fazla da güç kaynaklarına ihtiyaç duyar. Günlük işlerimizi yaparken farkında olmadan kullandığımız güç kaynakları karşımıza bazen cep telefonumuzu şarj ederken bazen teyp dinlerken bazen de bilgisayarımızı kullanırken çıkar. İhtiyaç duyuldukları alanlara göre farklı boyutlarda , güçlerde olabilirler. Kimisi basit anlamda birkaç diyot ve kapasite içerirken kimisi de daha kararlı olması istendiğinden daha karmaşık olabilir. Hatta kimi işlevler için bazı entegre devreler içermektedirler. DC güç kaynakları genellikle iki tipe ayrılır. Liner regulatorler veya anahtarlamalı regulatorler Ve biz burada anahtarlamalı güç kaynağı (SMPS-Switching –Mode- Power -Supplies) dediğimiz bu devreleri inceleyeceğiz.
Devamı için Burayı ziyaret etmenizi Öneririm 😉
güzel çalışma ama bendeki laptop adaptörü 7.5 vol veriyor bunu 20 volta felan çıkarabilirmiyim akım düşecek biliyorum ama olsun ikitane var paralel bağlarım. devrede her hangibir koruma devresi yok. elinizdeki programla hesaplayıp cevap yazarsanız memnun olurum. yardımlarınız için şimdiden teşekkürler.:)
Arkadaslar daha yeniyim b sitede çok acil dc-dc yükseltici devre lazim örnek 5 voltu 15 volta veya 20 volta çıkaracak devre arkadaslar ne olur yardim edin :(:(:(:(:(simdiden yardimlarınız için tesekkürler….??
Bence adaptörün voltajını yukseltmek için voltaj üçleyici veya ikileyici devreler kullanılabilir. Ama tabiki aynı oranda amperde azalır.
Devre şemasında geçen IC uc3842/43/44/45 mi yoksa daha değişik bir entegre mi ?
Sevgili kardeşlerim benim size acil önemli bir sorum olacak. En kısa zaman da cevaplarsanız çok çok sevinirim.
Şimdi benim anlamadığım smps güç kaynaklarında ki geri besleme.Yani çıkıştaki voltaj değeri opto kuplör le nasıl entegreye bildiriliyor.Tl 431 in görevi burda nedir?.
Değerli kardeşlerim lütfen bu konuyu ayrıntıya girerek anlatırmısınız çünkü buna çok ihtiyacım var ve zamanım çok kısa lütfen kısa zamanda cevaplarsanız çok sevinirim.
Şimdiden teşekkür ederim.
Sevgili Kadir TL431 bir nevi ayarlanabilir Zener diyottur. Kaç voltta kırılma sağlayacağını Referans pinine verdiğin voltaj belirler. TL431 in ayarlanan voltajın üzerinde iletime geçmesiyle (üstteki SMPS şemasına göre) optokublörün foto diyot bölümünden akım geçer ve bu da yine pwm entegresinin 8 ve 2 nolu pinleri arasına bğlı olan optokublörün foto transistöründen akım geçmesini sağlayarak çıkışa göre pwm sinyali üretilmesini sağlayarak çıkışı regüle eder. Saygı ve sevgilerimle
Notebook adaptörleri smps midir?
Bunlarla anfi devresi (voltajın-akımın yettiği varsayılacak) beslenir mi?
evet labtop adaptörleri smps
smps güç kaynakları ile neredeyse herşey çalışabiliyor labtop adaptörleri orjinalse daha kaliteli anfi devresi beslenebilir hatta logitek ses sistemlerinin bazılarında smps besleme devresi var hemde labtop adaptörüne göre daha kalitesiz
Bir sorum olacak tl431 geri beslemesiyle ilgili.
sabit voltaji 2 direncle voltaj bolucuyle istediğimiz yere ayarlamak zor olmasa gerek.
buradaki sistem nasıl çalışır onu acıklarsanız cok daha faydalı olacaktır. 5 volt sabitse voltaj bolucuyle orayı 2.5 volt yaparsınız ama burada asıl sorun 5 voltun sabit olmaması geri besleme onun için değil mi ? onu sabit tutmak için sistem nasıl çalışıyor. tl431 in sekle gore ustteki bacagının voltajı neye göre değişiyorda opto sürülüyor. yani 5 volt varken diyeli vref 2.5 voltta peki bu durumda usteki uç kac voltta ? 5.4 volt oldu diyelim vref 2.7v olacak üsteki bacak kaç volt olacak?
nasıl oluyorda opto sürülüyor.
optonun nasıl sürüldüğünü acıklarsanız cok daha faydalı olacaktır.
kendi sorumu kendim cevaplayayım biraz arastırdıktan sonra bazı sonuclara vardım. boylece vardıgım sonuclar dogrumudur yanlışmıdır onuda gormus olurum. lütfen yorumlarınızı esirgemeyiniz. ihtiyacım var.
ornek verlen devre uzerinden devam edeyim. öncelikle degişiklik yapmak ve iyi sonuc alabilmek icin devredeki r18 r19 ve r20 direnclerinin seri direnc toplamını verecek direnclerle bu işi yapmamız gerekiyor. mevcut tl431 in bias ını aynı birakabilmek için.
ayarlamak istediğimiz voltaja görede r15 ve r16 direnclerini tl431 bias akımı ve opto ledinin akımını kontrol eden direncleri de degiştirmemiz gerekiyor. (bu nokta sanırım sizin neden daha fazla yukseltme yaptıgınızda iyi sonuc alamadıgınızı acıklıyor. yuksek voltaja ayarlarsanız fazla akım gecer buda optu kazancından dolayı kontrol tarafında regulasyona sebep olur. transistorun base akımını artırmıs oluyorsunuz fazla voltaj verip düşük direncle ledi sürdüğünüz için.) Diğer bir noktada tl431 in ust bacagına katadonu gelen voltaja baglı olarak vref degeride degişiyor. data sheetten anladıgım kadarıyla. bu daha fazla yukseltme yaptıgımızda kesapladıgınız vref degerinin pratikte dogru olmadıgı anlamına geliyor ki pot koyup yapmak daha mantıklı tam voltaj ayarlamak için.
r17 direnci ve c18 kapasitörü ise geri besleme optosunun degişikliklere ne kadar hızlı tepki verebildiğiyle alakalı. bu konuda oldukça fazla hesaplamalar var ama yeterli kaynak bulamadım henüz aramaya devam ediyorum.
sistemin nasıl çalıştıgını daha önce necip bey acıklamıs görmemiştim.
tesekkür ederim kendisine.
paylaşımları ve yorumları için herkese teşekkürler.