RTL2832U ve E4000 Tüner İle 64Mhz – 1700Mhz SDR Radyo

Daha önce “SDR Yazılım tabanlı radyo (Software defined radio)” yazısında tamam lanmış SDR radyo devresi paylaşılmıştı bu yazıda ise çok ucuza ve devre kurmadan 64Mhz – 1700Mhz SDR Radyo yapımı anlatılıyor. Hazırlayan: Serdar ULUKONAKÇI (TA3AS) paylaşım için teşekkürler

20 Dolar harcamayla 64-1700 mhz arası AM, NFM,WFM, USB, LSB, CW modlarında çalışan alıcınız olsun ister misiniz?

64mhz – 1700mhz arasında çalışan alıcınız olsun hem de fiyatı 20 dolar olsun ister misiniz ? Cevabınızın şimdiden büyük bir “evet” olduğunu duyar gibiyim. Birde bu geniş frekans aralığında çalışmasına ek olarak FM, WFM, AM, USB, LSB, DSB, CW gibi modları olsun,uygun antenlerle uydu haberleşmesinde de kullanabileyim, birde ekranımda tam 2 mhz genişliğinde spectrumu görmek istiyorum diyorsanız doğru yerdesiniz demektir.

SDR (software Defined Radio) yani yazılım tabanlı radyo dünyasına ilk adımları, oldukça ucuz bu alıcı ile atabilir, bu dünyada neler olduğunu gözlemleyebiliriz.

Özellikle uydu haberleşmesi ile ilgilenenler için aşağıda detaylarını verdiğim yöntemin; deneyim kazanmak adına oldukça ucuz fakat bir o kadarda başarılı bir çözüm olduğunu düşünüyorum. Uydu haberleşmesi konusunda aşağıda detaylarını vereceğimiz DVB-T TV alıcısı kullanılarak, uygun antenlerle hem 2 metre bandında hem de 70 cm bandında SSB modunda çalışabilirsiniz.

Öyleyse hemen kısa bir ihtiyaç listesi hazırlayalım. Öncelikle projemizin kalbi olan ve piyasada DVB-T televizyon alıcısı olarak satılan USB bağlantısına sahip küçük bir televizyon alıcısı edinmemiz gerekiyor. Burada dikkat etmemiz gereken önemli bir konu var. Kullanacağımız yazılımların desteklemesi açısından alacağımız USB DVB-T televizyon alıcısının RTL2832U chipli ve Elonics E4000 tuner içermesi gerekiyor.

Alım için Ebay, Dealextreme, yada Aliexpress gibi siteleri kullanabilirsiniz. Tekrar hatırlatmak gerekirse alacağınız USB TV alıcısının RTL2832U ve Elenoics E4000 içerdiğinden alım öncesi mutlaka emin olun.

Aşağıda projemizde kullandığımız RTL2832U ve Elonics E4000 tuner içeren USB DVB-T TV alıcısının resmini görebilirsiniz.

Artık kurulumumuza başlayabiliriz. Bunun için iki ayrı dosya indirmemiz gerekiyor. Bunlardan ilki USB DVB-T televizyon alıcımızı kullanabilmek için gerekli olan sürücüler ve alıcıyı kumanda edeceğimiz SDR (“Software Defined Radio”) programı.

64Mhz – 1700Mhz SDR Alıcı ADIM 01

http://sourceforge.net/projects/libwdi/files/zadig/ adresinden son tarihli sürümü seçip ZADIG isimli sürücüleri içeren dosyayı indirip masaüstümüzde saklıyoruz. Daha sonra indirdiğimiz arşiv dosyasını masaüstüne yada dilediğiniz bir dizine açıyoruz. Bu aşamada lütfen indirdiğiniz dosyayı çalıştırmayın.

64Mhz – 1700Mhz SDR Alıcı ADIM 02

Bu aşamada gerekli olacak ikinci program olan SDR # isimli programı indirip yine masaüstümüze saklıyoruz.

Daha sonra indirdiğimiz arşiv dosyasını masaüstüne yaratacağımız bir dizin içine veya dilediğiniz bir dizine açıyoruz. Bu aşamada lütfen indirdiğiniz programı çalıştırmayın.

64Mhz – 1700Mhz SDR Alıcı ADIM 03

Şimdi USB DVB-T TV alıcımızı bilgisayarımızın USB portuna takıyoruz. Kullandığınız işletim sistemi Win 7 yada Win XP ise büyük bir olasılıkla Windows sizin adınıza gerekli sürücüleri kuracaktır. Sürücülerin kurulması yada hata alıp kurulamaması durumunda alıcınızla beraber gelen sürücü dosyalarını yüklemeyi deneyebilirsiniz.. Zaten bir sonraki aşamada kullanmamız gereken sürücüleri biz yeniden kuracağız.

64Mhz – 1700Mhz SDR Alıcı ADIM 04

Birinci adımda ZADIG isimli sürücü dosyasını indirmiştik. Bu arada USB DVB-T TV alıcınızı bilgisayarınızın USB portuna bağladığınıza emin olunuz. Daha sonra indirmiş olduğumuz zadig.exe dosyasını çalıştıralım.

Karşımıza aşağıdaki resimdeki bir ekran çıkacaktır.

Büyük bir olasılıkla resimde de görüldüğü gibi boş bir listeyle karşılaşacaksınız.

Bunun için aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi OPTIONS menüsünden “List All Devices” seçeneğini işaretleyin.

“List All Devices” seçeneğini seçtikten sonra bilgisayarımıza bağlı aygıtları görmeye başlarız. Karşınıza aşağıdaki resimdekine benzer bir tablo çıkacaktır.

Evet DVB-T TV alıcımız RTL2832U olarak karşımızda duruyor. Bu Listeden RTL2832U seçeneğini seçelim. Seçim sonrası ekranımız aşağıdaki gibi gözükmelidir.

Bu aşamada artık gerekli olan sürücüleri kurabiliriz. Daha önceden kurulum yaptıysanız karşınıza REPLACE DRIVER seçeneği çıkar. Eğer kurulum yapmadıysanız yada Windows 7 sizin adınıza sürücüleri kurmadı ise karşınıza INSTALL DRIVER seçeneği çıkacaktır. Program penceresi içinde yeşil okla işareti alanda WINUSB… Seçeneğinin olduğundan mutlaka emin olunuz.

Bu aşamada REPLACE DRIVER düğmesine basalım ve kurulum başlasın. Kurulum sırasında karşılaşacağınız ekran görüntüsü aşağıdaki resimdeki gibi olacaktır.

Sürücülerin kurulması işlemi bitti. Bu durumda karşımıza çıkan ekran görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.

Program penceresinin sol alt köşesinde sürücülerin doğru bir şekilde kurulduğuna dair “Driver Installation Success” mesajını görmekteyiz.Bu aşamada “CLOSE” düğmesine basalım.

Karşımıza çıkacak ekran görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.

Artık sağ üst köşede olan kırmızı X işaretine basarak programın çalıştırılmasını sonlandırabiliriz.

Bu aşamaya kadar geldiysek yapacağımız işlerin büyük bir çoğunluğunu sorunsuz bir şekilde hallettik demektir. Şimdi sırada SDR programını kurulumu var.

64Mhz – 1700Mhz SDR Alıcı ADIM 05

Bildiğiniz gibi ikinci aşamada daha önceden hazırlık olması açısından SDR# programını indirmiştik. Şimdi bu aşamada indirdiğimiz arşiv dosyasını açtığımız dizine gidelim ve aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi sdrsharp programını çalıştıralım.

SDRSHARP programını çalıştırdığımızda karşımıza çıkan ekran görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.

Bu aşamada solda bulunan FRONTEND düğmesinin yanındaki OTHER’ı seçip açılan menüde çıkan RTL-SDR /RTL2832U seçeneğini seçelim. Bu seçime ilişkin ekran görüntüsü aşağıdaki gibidir.

Yaptığımız bu seçim sonrası karşımıza çıkacak ekran görüntüsü aşağıdaki gibidir.

Artık hemen hemen bütün ayarları bitirdik. Dinlemeye hazırız. Haydi öyleyse denemeye başlayalım.

WFM modunu seçelim ve sol üstte bulunan PLAY düğmesine baslım. Eğer şimdiye kadar bir sorunla karşılaşmadıysak karşınıza çıkacak olan ekran görüntüsü:

Gibi olacaktır. FM radyoları dinleyebiliyorsak tüm kurulumu doğru ve eksiksiz yaptık demektir. Bu arada ufak bir hatırlatma. USB DVB-T TV alıcısıyla birlikte gelen antenden fazla bir verim beklemek ne yazık ki çoğu zaman hayal kırıklığı yaratır. Bu açıdan tavsiyem sisteminizi harici bir antenle denemenizdir.

Ben yukarıda görmüş olduğunuz denemeleri aşağıdaki resimde de görebileceğiniz gibi USB DVB-T TV alıcısıyla birlikte gelen antenle yaptım.

Sinyal seviyelerine baktığımız zaman TV alıcımızla birlikte gelen antenin pek öyle mükemmel bir performansının olmadığını görebiliriz. Ben de bu açıdan karşılaştırma yapmak ve performans artışı getirip getirmediğine bakmak üzere USB DVB-T TV alıcısını daha doğrusu SDR alıcımızı harici antene bağlamaya karar verdim. Malzeme kutumda bulduğum bir iki PAL erkek BNC Dişi çevirici ve, BNC ‘den PL259’a çevirici ile biraz zahmetlide olsa harici antene bağlamayı başardım. Aşağıdaki resimde harici anten bağlantısını görebilirsiniz.

Bakalım taktığımız harici anten bir fayda sağladı mı? Ben bu denemede Diamond X50 Dual Band anten kullandım. Önce FM yayınlarına bir bakalım.

Görülebileceği gibi, bir önceki durumla karşılaştırırsak ciddi bir ölçüde sinyal şiddetinde artıştan bahsetmek mümkün.

Şimdi programımızdan FM-N modunu seçip, biraz da amatör frekanslarda gezinti yapalım.

2 metre bandından bir görüntü:

Birde 70 cm bandına bakalım.

Bir sonraki yazımda sizlerle bu basit televizyon alıcısını kullanarak dijital modlarda neler yapabiliriz, hangi modları çözebiliriz, uydu haberleşmesinde ne gibi çözümler üretebiliriz, P25, D-STAR gibi modları bu alıcımız kullanarak çözebilir miyiz, yine bu alıcımızı kullanarak 1090 mhz’deki ADS-B sinyallerini çözüp, havadaki uçak trafiğini yada AIS datalarını çözüp denizdeki gemi trafiğini izleyebilir miyiz sorularının yanıtlarını arayacağız. Şimdilik hoşça kalın.

TA3AS

Serdar ULUKONAKÇI