NTC Termistör Devreleri

NTC Termistör ya da NTC ısıl direnç sıcaklık ile direnci değişen ısıya duyarlı dirençtir. Sıcaklık ile direnci değişen maddelere, term (ısıl), rezistör (direnç) kelimelerinin birleşimi olan termistör denir. Termistörler, sıcaklık sensörleri, kendiliğinden sıfırlamalı aşırı akım koruyucuları ve kendiliğinden ayarlamalı ısıtma elementlerinde kullanılır.

NTC termistörlü soğukta çalışan devre

NTC termistörlü soğukta çalışan devre verilen devrede, ortam soğukken NTC’nin direnci yüksek olacağından T1 transistörünün beyzine bağlı olan potta gerilim oluşmaz ve T1 kesimde kalır. T1’in kesimde olması A noktasındaki gerilimin yüksek olmasına neden olur.

A noktasının geriliminin yükselmesi T2’yi iletime sokar ve led yanar. Ortam ısındığında NTC’nin direnci azalır ve pot üzerinde oluşan gerilim T1’i sürer. T1’in iletken olması A noktasındaki gerilimin düşmesine neden olur. A noktasının geriliminin düşmesi ise T2 transistörünü kesime sokar ve led söner.

Sıcaklığı gerilime çeviren devre

Devrede ortam ısındıkça NTC’nin direnci azalır ve üzerinde oluşan gerilim düşer. Bunun sonucunda op-ampın 2 numaralı girişinin gerilimi azalır. 741’in 3 numaralı girişinin gerilim değeri sabit olduğundan, iki giriş ucu arasındaki gerilim farkıbüyür. Giriş gerilimleri arasındaki farkın büyümesi çıkış geriliminin seviyesini yükseltir. Çıkışınyükselmesi ise tetiklenen sistemde (ampermetre, voltmetre, analog-dijital çevirici vb.) değişikliğe neden olur.

LM317, NTC li sıcaklığa göre motor hızını değiştiren devre

sıcaklığa göre motor hızını değiştiren devrenin şeması

Sıcaklığa göre motorun hızını değiştiren devrede ortam sıcaklığı arttığı zaman NTC’nin direnci azalır ve pot üzerinden geçen akım artar. Potun üzerinden geçen akımın artması bu elemanın üzerinde düşen gerilimi artırır.

Potun geriliminin artması lm317 çıkış gerilimini yükseltir ve DA motorun devir sayısı artar. Ortam sıcaklığı azaldığı zaman NTC’nin direnci artar ve pot üzerinden geçen akım azalır. Potun üzerinden geçen akımın azalması bu elemanın üzerinde düşen gerilimi azaltır. Potun geriliminin azalması lm317 çıkış gerilimini düşürür ve DC motorun devir sayısı azalır.

NTC’li soğukta çalışan lamba devresi

Soğukta çalışan lamba devresinde Ortam soğukken NTC’nin direnci yüksektir. Bu nedenle NTC üzerinden akım geçmez ve R1 üzerinde gerilim oluşmaz. R1 üzerinde gerilim oluşmadığı için T1 transistörü kesimde kalır. T1 kesimdeyken A noktasının gerilimi maksimum değerde olur ve T2 iletime geçer, lamba yanar.

Elektronik devre şemaları internet üzerinde paylaşılan çeşitli kaynaklardan (pdf, doc vs) ayıklanıp siteye aktarılmıştır. Emeği geçen hazırlayan kişilere teşekkürler.