Gebze M.Y.O Mekatronik programı 3 eksen CNC projesi

CNC projesini yapan Şahmerdan – Yunus Akçaoğlu Uzun süren araştırmalar sonucu yapılan bir proje projedeki her bir kısım en ince detay ve ayrıntı göz önünde bulundurulmuştur

CNC MAKİNE ve OTOMASYONU

Proje Grubu: Şahmerdan, Yunus AKÇAOĞLU, Uğur SABANCI, Mustafa COSKUN, Murat ÇALIŞKAN, Erdem GÜNEŞ, Cuma BULUT, Onur AYDAR, Mert TURAN

Çalışmamızda; basit bir CNC makine modelinin tasarım aşamasını ve otomasyon sistemini anlatacağız. Ayrıca projemizde standart CNC makinelerinin kullanımını için çizim aşaması (CAD), takım yollarının belirlenmesi (CAM), belirlenmiŞ takım yollarının işlenmesi ve sistemin çalışma prensibinin tanıtılması amaçlanmıştır. Çalışmamıza CNC makinemizin tasarım aşaması ve durumunu belirterek bağlamak CNC makinemizin genel kullanımını ve yapısının nasıl olduğunu görmemize yardımcı olacaktır.

Daha sonra ise genel CNC makinelerinin ortak tasarım programlarının kullanımı ve bazı önemli noktalarına değinerek püf noktalarını belirten araştırmamız olacaktır. Ayrıca çalışmada, örnek CNC makinemin mekanik tasarımı, çizim programları ve kullanım kılavuzu bulunmaktadır. Çalışmamın not için değil, öğrenmek için olduğunu idrak ettiren değerli Uğur YÜCEL ve Faruk GÜNDÜZ hocama ayrıca benden yardımlarını desteğini sabrını bilgisini esirgemeyen değerli arkadaşlarıma ve büyüklerime teşekkürlerimi bir borç bilirim.

CNC MAKİNENİN TASARIMI

Projemizin amacı son yıllarda bilgisayar kontrollü makinelerin ve benzeri araçların artmasından yola çıkılarak sanayinin can damarı olan bilgisayar kontrollü makinelerin (CNC) çalışma prensibi ile bu makinelerin otomasyonu konusuna değinerek örnek bir makine yapmaktır. Makinemizin tasarımı ve çalışma simülasyonu SolidWorkS isimli çizim programında yapılmıştır. Makinemizin her parçası çizim programında 3 boyutlu olarak tek tek çizilerek oluşturulmuş ve birleştirilerek makine tasarımı tamamlanmıştır. Çizimde dışarıdan hazır temin edilen parçalar tamamlandıktan sonra ihtiyaç sonucu sanal olarak çizilen parçaların üretimi için CNC makineleri kullanılmıştır.

Makinemizin mekanik hareketi step motorlarla sağlanmıştır ve gerekli motor sürücü devreleri tarafımızdan tasarlanmıştır. Bilgisayar kontrol programı 3 adımdan oluşmaktadır; Tasarım programı Takım yollarını oluşturma Makine kontrol programı CNC kontrollü makine projemiz Guanda sanayide kullanılan uluslar arası standart olan sistemler incelenerek yapılmıştır. çalışmamızda kullanılan şekil ve yöntemler standartlardan uzaklaşmadan amatör çalışmamızın en uygun sonuçlar vermesi düşünülerek seçilmiştir.

Çalışmamızda makinemizin tasarımını incelemek için Mevcut Sistemin Yapısı konusunda Tasarım bölümünü okuyabilirsiniz. Çalışmamızda makine kontrol programlarının açıklamalarını incelemek için Mevcut Sistemin Yapısı konusunda Otomasyon bölümünü okuyabilirsiniz. Çalışmamızda hangi kaynaklardan faydalandığımızı öğrenmek için Kaynaklar bölümüne bakabilirsiniz

Mevcut Sistemin Yapısı

Yukarıdaki resimde görüldüğü gibi projemizin tamamının 3D tasarımı görülmektedir. Tasarımın tamamı SolidWorks ve AutoCad kullanılarak sanal ortamda gerçekleştirilmiştir. Tasarım mevcut materyallerin ve mekanik kısmın tek parçalar halinde çizildikten sonra bir araya getirilerek montajı yapılarak makine halini almıştır.

Motorlar step motor olup vidalı millere 1/2,5 oranında kasnaklar ile triger kayışı ile güç aktarımı sağlanmıştır. Makine eksenleri X 50mm Y 50mm Z 50mm olmak üzere 3 eksenden oluşmaktadır. 3 eksenin de hareketi step motor ile sağlanmıştır.

Makinemizde 4 adet R20mm ve 8 adet R16mm lineer rulmanlar ile yataklar üzerinde kayarak hareket etmektedir. Hareket için güç aktarımında 16mm/5mm vidalı mil ve bunlara bağlı 3 adet bilyeli somun kullanılmıştır. Mekanik şase malzemesi olarak 20mm Pleksiglasslar CNC Router ile işlenerek oluşturulmuştur.

Mekanik Tasarım

Makinemizin parçaları ilk önce 2d olarak çizilerek 3D çizim için uzatma ve kesme işlemlerini sırası ile gerektiği gibi yapılarak parçalarımız tasarlanmıştır. Böylece oluşturulan parçaların birbirine montajı yapıldıktan sonra makinemiz mekanik tasarımı tamamlanmış oluyor. Makinemizin parçaları gerekli malzemeden CNC Router ile işlenerek oluşturulduktan sonra yapboz gibi montajını yapmaya har hale gelir.

Kontrol Sistemi ve Otomasyon

Makinemizin otomasyonu bilgisayar destekli olacak şekilde standart haberleşme protokolleri kullanılarak yapılmıştır. Bilgisayar destekli tasarım programında çizilen model, takım yolu oluşturma programları ile derlendikten sonra G ve M kodu çıktısını makine kontrol programına aktarılır. Makine kontrol programı ise bu kodları yorumlayarak mikroişlemcilerden oluşan motor step motor sürücü devresine paralel veya seri porttan adım ve yön bilgilerini göndererek çalışmaktadır.

Makine bilgisayardan aldığı bilgiler doğrulturunda milimetrik olarak hareket eder ve bu hareket sıralı bir kod listesinden oluşmaktadır. Sıralı kod listesi tamamen işlendiği zaman tasarım programımızdaki tasarladığımız ürünün katı modeli üretilmiş olur böylece sanal ortamda tasarlanan bir ürünün prototipi üretilmiş olur.

CNC MAKİNENİN YAPIM AŞAMASI

Öncelikle bir projeye başlarken neler yapılaması gerekiyor, nelere dikkat edilmesi gerekiyor bunlardan bahsedeceğim. İyi pir proje ekibinin başkanı neler yapar ekip ruhu nedir ve projenin evrelerinin işleyişi ile başlayalım. Proje ekibi dediğimizde ilk düşündüğümüz kişilerin bildiği bilgi, beceri, tecrübe ve saygı aklımıza gelmektedir. İyi bir proje ekibinde konuya bütünüyle hakim en az bir kişi aynı zamanda tasarım ve hayal gücü yüksek olan en az 1 kişi ve bunlara yardımcı olacak birkaç kişi gerekmektedir.

En önemli olanı da bu ekibe rehber olacak bir başkandır. Projenin yürütülmesinde dikkat edilecek hususların başınsa görev paylaşımı gelir ve bu görevleri organizasyonunu başkan yapar. Projeye toplantıyla başlayarak başkan seçilir ve amaçlar ile hedeflerin belirlenmesinden sonra ekip de ki görevler dağıtılarak projenin ilk aşaması bitmiş olur.

Tasarım aşaması

Projemizin tasarım aşamasında makinenin mekanik çizimi için SolidWorks ve AutoCAD kullanılmıştır.

SolidWorks ve Autocad kullanılarak makinede bulunan bütün paçalar tek tek çizilerek sanal ortamda birbirine montajı yapılarak analiz edildikten sonra üretim için malzeme cinsi belirledik. Malzememiz pleksiglass olarak seçtikten sonra en uygun olarak nereden temin edebileceğimizi düşündük ve sonra işleyeceğimiz yerleri belirledikten sonra malzememizin tasarımını bitirmiş olduk.

Makinenin Parçaları

• 1: 20mm Lineer Rulman 4 Adet
• 2: 20mm Lineer Yatak 2 Adet
• 3: 20mm Lineer Ytk Alt. 4 Adet
• 4: 16mm Lineer Rulman 8 Adet
• 5: 16mm Lineer Yatak 4 Adet
• 6: 16mm Lineer Yatak alt. 8 Adet
• 7: 45dişli triger kasnak 3 Adet
• 8: 18 dişli triger kasnak 3 Adet
• 9: 16mm Vidalı Mil 3 Adet

• 10: 16mm Vidalı Mil Som. 3 Adet
• 11: 80x60cm Makine şasesi 1 Adet
• 12: Makine Alt şasesi 1 Adet
• 13: Ön şase 1 Adet
• 14: Orta şase1 Adet
• 15: Arka şase 1 Adet
• 16: Sağ Köprü Kolonu 1 Adet
• 17: Sol Köprü Kolonu 1 Adet
• 18: Sağ Yan şase 1 Adet

• 19: X Ekseni VidalıMil ga. 2 Adet
• 20: X-Y Ekseni Somun Yuvası 2 Adet
• 21: Z Ekseni Arka şase 1 Adet
• 22: Z Ekseni Somun Yuvası 1 Adet
• 23: Z Ekseni Motor şasesi 1 Adet
• 24: Z Ekseni şasesi 1 Adet
• 25: Z Ekseni Spindle şasesi 1 Adet
• 26: X Ekseni Mil Takozu 1 Adet
• 27: Genel Makine Görünümü

• 28: Sarhoş Rulmanlı Flanş 6 Adet
• 29: X Ek. Somun Tavası 1 Adet
• 30: Sol Yan şase 1 Adet
• 31: X Ekseni şasesi 1 Adet
• 32: X Ekseni Mil Takozu 1 4 Adet
• 33: X ekseni Mil Takozu 2 2 Adet

Makinenin Parçalarının resimlerinde görüldüğü gibi makinenin bütün parçaları tek tek çizilerek oluşturulmuştur. Çizilen her parça CNC Routerda işleyerek birbirine montaj yapılması ile makinemiz bütün olarak ortaya çıkmıştır.

Araçlar ve Gereçler

CNC makinemizi yaparken birtakım araç, gereç ve bunlara benzer birçok malzemeye ihtiyacımız vardır. Bu malzemeler çok çeşitli özelliklerde olabilir ancak bizim işimizi en düşük seviye en basit malzeme veya araç-gereç işimizi görmektedir.

Araç, Gereç ve Diğer Harcamaların Listesi ve Fiyatları

Araç ve Gereçlerin Temin Edildiği Firmalar

AK Polimer
Adres : Sanayi Cad. No:20 Cevizli – İSTANBUL / TÜRKİYE
Tel : +90 (216) 459 13 32 Fax : +90 (216) 441 57 27
Web : http://www.akpolimer.com E-mail : [email protected]

DOĞA Rulman
Adres : Perşembe Pazarı Cad. Mahkeme Sk. No:2 34420 Karaköy-İstanbul
Tel : +90 (212) 254 93 17 Fax : +90 (212) 254 93 26
Web : http://www.dogarulman.com.tr E-mail : [email protected]

KARTAL Civata
Adres : Çavuşoğlu Mah. Eski Yakacık Yolu Emek Apt. 35/H Kartal-İSTANBUL
Tel : +90 (216) 353 32 12 Fax : +90 (216) 353 52 37
Web : http://www.kartalcivata.com E-mail : [email protected]

Marel Makine
Adres : Gülbahçe mahallesi inönü caddesi no-315/B Eski Yalova Yolu BURSA
Tel : +90 (224) 252 71 75 Fax : +90 (224) 255 14 05
Web : http://www.marelmakina.com E-mail : [email protected]

Makine Parçalarının İşlenmesi

Çizimlerini yaptığımız parçaları CNC Router da işlemek için CAM programında G kodlarını üreterek makinenin bütün parçalarını temin etmiş olduk.

Yukarıdaki resimlerde makinemizin parçalarının CNC de işlenmiş halleri görülmektedir. CNC ile işlenip kullanıma hazır hale gelen parçalarda vida delikleri varsa onlara klavuz çekerek kullanıma hazırlanır. Makne parçalarını işleme aşaması malzemelerin işlenerek şekil verilmesinden sonra bitmiştir.

CNC Makinenin Montajı

Makinemizin montaj aşamasında işlenen parçaları tek tek işlem sırasına göre birleştirerek makinemizi kullanıma hazır hale getiriyoruz.

Yukarıdaki resimler makinemizin montajını yaparken çekilmiş resimlerdir.

CNC MAKİNENİN KULLANIMI

Makinenin Kurulumu, Çalıştırılması ve Bakımı

Makinamızın herhangibi bir ortamda herzaman çalışmak üzere hazır hale gelmesi için tasarımda birçok noktaya dikkat edilmiştir. Bunlardan biride makinanın kontrolü tamamiyle bilgisayara bırakılmış olmasıdır. Tak ve çalıştır özelliği ile herzaman çalışmaya hazırdır. Makinanın çalıştırlımasının işlem basamakları aşağıdaki gibidir;

Makinenin ejerji griş soketi 220 V AC 50-60 HZ 4 Amp

Makinenin enerji giriş kablosu 220 V AC 50-60 HZ 4 Amp

Makinenin arkasında bulunan elektronik karta bilgisayarın paralel portundan gelen data kablosu takılır ve makinamızın bilgisayarla bağlantısı yapılmış olur. 220 V AC besleme girişi ise enerji giriş soketinden yapılır. Makinenin çalıştırılması görüldüğü gibi sadece enerji de data kablosunun bağlantısından sonra hazır. şimdi de makinemizin bakımlarından bahsetmek istiyorum; Makinemizin bakım gerektiren yerleri hareketin ve sürtünmenin olduğu yerlerdir. Bu sürtünme olan yerler rulmanlar ve yataklardır.

Rulman ve yatakların bakımı ise çalışma sıklığına ve kullanım şartlarına göre değişmektedir. iyi çalışması için sürekli yağlamak gerekmektedir. Yatakları yağlarken dikkat edeceğimiz birkaç nokta vardır ve bunlar şunlardır, yatakların tozsuz ve temiz olmasına dikka edilir, kullanılan yağın sıvı yağ fakat fazla akışkan olmaması gerekir. Başka bir bakım ise makinanın çalıştıktan sonra işlenen malzemenin tozlarının temizlenmesidir.

CAD-CAM Programlarının Kurulumu ve Kullanımı

Cad-Cam programı piyasada bulunan herhangi Cad yada Cam programı olabilir yanlız dikkat edilmesi gereken nokta G kodlarının üretilmesidir. Cad bilgisayar destekli tasarımdır örneğin AutoCAD adından da anlaşılacağı gibi CAD programıdır.Cam programlarına örnek olarak da MasterCAM , SolidCAM, AlphaCAM, ArtCAM, Type3, be birçok Cam programı vardır.Cam Programları ile makinemizin anladığı G kodları oluşturulabilir ve böylece her türlü işlemeyi yapabiliriz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Bilgisayara Kurulumu

Hazır Çizimleri veya Yeniden Çizim Yaparak G işlem Senaryoları Belirledikten Sonra Makinemizin Hareket Komutlarını Üretmek için TypeEdit4.3 Çizim Programını Kullanıyoruz. TypeEdit4.3 Çizim Programının Kurulumunu Başlatmak için Setup.exe Dosyasını çalıştırıyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Kurulumunu Başlıyor Lütfen Bekleyiniz

TypeEdit4.3 Çizim Programının Kurulumuna Başlamak için Next > Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklıyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Lisans Sözleşmesini Okuyup Next > Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklıyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Dosyalarının Kurulacağı Konumu Soruyor Biz Burayı Next > Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklayarak Geçiyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programı için Email, Dongle Numarası ve Ülke Soruyor Biz Bu Kutucukları Doldurup Next > Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklıyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Başlat Menüsündeki Programlar Klasöründeki Klasör Adını Soruyor Biz Burayı Next > Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklayarak Geçiyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Bilgisayara Birkaç Eklentisinin Kurululması için Seçenekler Çıkıyor Bu Seçeneklerin Hepsini işaretleyip Next > Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklıyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Bilgisayara Kuruluyor Kurulumu iptal Edip Çıkmak için Cancel Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklayınız, Kuruluma Devam Etmek için Bekleyiniz.

TypeEdit4.3 Çizim Programı Bilgisayara Yüklendi Ve Yüklemeyi Bitirmek için Finish Butonuna Farenin Sol Tuşu ile Tıklıyoruz.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Makine Ayarlarının Yapılması

TypeEdit4.3 Çizim Programının Makine Hareket Komutlarını Üretebilmesi için Makinemizi Tanıtmamız Gereklidir Bunun için Aşağıdaki işlemleri Yapınız.

TypeEdit4.3 Çizim Programının Makinenin çalışma Alanlarını (En-Boy-Yükseklik) Örnek gekilde Gösterildiği Gibi Yapınız.

Type3 2 bölümde incelenmektedir 1. bölüm çizim yapma veya başka cad programları ile çizilmiş çizimleri düzenleme aşaması 2. bölüm ise yapılan çizimler üzerinde Kesme-Oyma-Delme ve benzeri uygulamalar için işlem senaryolarını belirlediğimiz aslında Type3 programının asıl özelliği olan Cam modülüdür. Masa üstündeki Type3 programının simgesine çift tıklayarak program başlatılır.

Çizimler için Makine işlem Senaryoları Ve Özelliklerini Kısaca Özetleyelim. Daha önce bahsettiğim gibi type3 programının asıl kullanma amacımızın cam modülü ile çizimler üzerinde işlem senaryoları oluşturmak ve bu işlemleri makinemizin anladığı hareket kontrol komutlarına dönüştürmektir. gimdi cam modülünü açmak için CAM MODULE komutunu çalıştırırız.

Create Toolpath komutu ile işlem senaryolarını gösteren liste penceresi açılır, seçili çizimler için yapılacak işlem senaryolarını yani takım yollarını belirlememiz için kullanılır.

Toolpath List Komutu belirlenen işlem senaryolarını yani takım yollarının listesini ve sırasını gösterir.Buradan belirlenen senaryolar silinebilir.

Tool database komutu daha önce tanımladığımız takımların listesini gösterir aynı zamanda buradan yeni takımda ekleyebiliriz.

Plotting Senaryosu çizilen çizimin çizgilerinin tam üzerinden takım yolu açar.

Drilling Senaryosu çizilen çizimin çizgilerinin başlangıç, bitiş veya marker ile belirlediğimiz noktalardan delme işlemi yapmak için kullanılır.

Cutting 2D komutu ile içten veya dıştan (dişi – erkek) kesim yapabiliriz.

Engraving 2D komutu ile oyma kazıma vb. işlemler yapılabilr.

Kesme–Delme–Tıraşlama Vb.Takımların Tanıtılması Kısaca Özetleyelim. Takım ekleme seçme ve çıkarma Takım eklemek için Tool Database komutuna tıklayarak Add Tool butonuna basılır.

Gerekli ölçüler girilir ve kaydedilir.

Makine işlem Senaryolarına Göre G ve M Komutlarının Üretilmesini Kısaca Özetleyelim. Machining Komutu ile çizime göre işlem senaryolarını belirledikten sonra makinamıza hareket kontrol komutlarını üretmek için kullanıyoruz.

Machining Komutunu çalıştırıyoruz karşımıza gelen ekrandan Parameters butonuna tıklıyoruz. Ve buradan end position kısmına koordinatları x:0, Y:0 ve Z:30 yapıp kaydediyoruz.bunu işlem bittiğinde gideceği koordinatları belirlemek için yaptık.

Şimdi file seçeneğini seçiyoruz ve arkasından Change.. Butonundan dosyayı kaydedeceğimiz yeri seçiyoruz ve dosyanın adını yazıyoruz.

RUN butonuna tıklayarak hareket kontrol komutlarını üretiyoruz.. şimdi bu üretilen komutları makinemizin kontrol programı ile açıp malzememizi işleyebiliriz.

Makine Kontrol Programının Kurulumu ve Kullanımı

Makine kontrol programı menşei Amerika olan ArtSoft firmasın Mach3 serisi makineyi kontol eden aynı zamanda makine ile bağlantı sağlayan programla yapılmıştır. Programın aryüzü Gebze MYO adı altında geliştirilerek makinemize orijinal bir program oluşturmuş olduk. Kısaca makine kontrol programı makinemizle bilgisayar arsında bağlantımızı sağlayan yazılımdır.

Mach3 CNC Kontrol Programının Bilgisayara Kurulumu

Kurulumu başlatmak için “Mach3Version D1.90.038.exe” isimli dosyayı çalıştırın. Kurulumun başlaması için bekleyiniz.

Kuruluma devam etmek için “Next” butonuna tıklayınız.

Lisans sözleşmesini kabul edip kuruluma devam etmek için “Yes” butonuna basınız.

Kurulumu başlatmak için “Next” butonuna tıklayınız. Kurulumun yapılacağı klasörü belirleyerek “Next” butonuna basınız.

Tekrar “Next” butonuna basarak kuruluma devam ediniz. Tekrar “Next” butonuna basarak kuruluma devam ediniz.

Kurulum işlemi bitene kadar bekleyiniz. Kurulumdan çıkmak isterseniz “Cancel” butonuna basınız. “Finish” butonuna basarak kurulumu bitiriniz.

Mach3 CNC kontrol programına Gebze MYO eklentisini kurmak için aşağıdaki işlemleri takip ediniz. “Gebze M.Y.O Mach3 CNC Eklentisi.exe” dosyasını çalıştırınız. “Yükle” butonuna basarak kurulumu tamamlayınız ve bilgisayarı yeniden başlatınız.

Makine kontrol programı kurulmuştur. Masa üstünde buunan Mach3Mill simgesine tıklayarak programı çalıştırınız.

Programın makineye göre ayarlarının yapılması için “Ayarlar” menüsünden “çalışma Alanı Limitleri “ komutuna tıklayarak aşağıdaki gibi ayarlayınız.

Programın makineye göre ayarlarının yapılması için “Ayarlar” menüsünden “Motor Ayarları“ komutuna tıklayarak her ekseni aşağıdaki gibi ayarlayınız.

Programın makineye göre ayarlarının yapılması için “Ayarlar” menüsünden “Port Ayarları“ komutuna tıklayarak aşağıdaki gibi ayarlayınız.

Ayarlar yukarıdaki resimlerdeki gibi girildikten sonra “Tamam” butonuna basarak ayarları kaydedip makinamızı çalıştırabilirsiniz.

Kaynaklar

Hobi CNC Makineleri

http://www.rcmodels.net/cnc http://www.mowbot.org http://www.luberth.com/plotter/plotter.htm http://www.ostermann-net.de http://www.cuttingedgecnc.com http://www.gizwiz.dk http://www.buildyouridea.com http://www.matronics.com/cnc2 http://www.roboshack.com http://www.homecnc.info

CNC Yazılımları

http://www.artofcnc.ca http://www.linuxcnc.org (EMC) http://www.flashcutcnc.com http://www.thegallos.com/stepster.htm http://cpwojcik.home.att.net/Qstep http://www.cncsimulator.com http://www.galaad.net http://www.dakeng.com (Turbo
CNC)

Step Motorlar ve Motor Sürücüleri

http://www.piclist.com/techref/io/stepper/linistep/index.htm http://steppercontrol.com http://www.pilotltd.net/cnc.htm http://www.cs.uiowa.edu/~jones/step http://www.stepperworld.com http://www.doc.ic.ac.uk/~ih/doc/stepper/

Hobi CNC Firmaları

http://www.cnckits.com
http://www.microkinetics.com
http://www.hobbycnc.com

CNC Parça Üretici Firmalar

http://www.taigtools.com http://www.ballscrew.com.tw http://www.powertransmission.com http://www.danahermcg.com http://www.samickco.co.kr http://www.isel.com

Diğerleri

http://www.cncci.com
http://www.sme.org/gmn/video
http://www.onlinemetals.com
http://www.robotek.com.tr

CNC PROGRAMLAMA G VE M KODLARI

EN SIK KULLANILAN G KODLARI

G00 positioning (rapid traverse) G01 linear interpolation (feed) G02 circular interpolation CW G03 circular interpolation CCW G04 dwell G07 imaginary axis designation G09 exact stop check G10 offset value setting G17 XY plane selection G18 ZX plane selection G19 YZ plane selection G20 input in inch G21 input in mm G22 stored stroke limit ON G23 stored stroke limit OFF G27 reference point return check G28 return to reference point G29 return from reference point G30 return 2nd, 3rd & 4th ref. point G31 skip cutting G33 thread cutting G40 cutter compensation cancel G41 cutter compensation left G42 cutter compensation right G43 tool length compensation + direction G44 tool length compensation – direction G49 tool length compensation cancel G45 tool offset increase G46 tool offset decrease G47 tool offset double increase G48 tool offset double decrease G50 scaling OFF G51 scaling ON G52 local coordinate system settin

G54 work coordinate system 1 select G55 work coordinate system 2 select G56 work coordinate system 3 select G57 work coordinate system 4 select G58 work coordinate system 5 select G59 work coordinate system 6 select G60 single direction positioning G61 exact stop check mode G64 cutting mode G65 custom macro simple call G66 custom macro modal call G67 custom macro modal call cancel G68 coordinate system rotation ON G69 coordinate system rotation OFF G73 peck drilling cycle G74 counter tapping cycle G76 fine boring G80 canned cycle cancel G81 drilling cycle, spot boring G82 drilling cycle, counter boring G83 peck drilling cycle G84 tapping cycle G85,G86 boring cycle G87 back boring cycle G88,G89 boring cycle G90 absolute programming G91 incremental programming G92 programming of absolute zero point G94 per minute feed G95 per revolution feed G96 constant surface speed control G97 constant surface speed control cancel G98 return to initial point in canned cycle G99 return to R point in canned cycle

STANDARD “M” KODLARI

M00 program stop M01 optional stop M02 end of program (no rewind) M03 spindle CW M04 spindle CCW M05 spindle stop M06 tool change M07 mist coolant ON M08 flood coolant ON M09 spindle orientation ON M19 spindle orientation ON

M21 tool magazine right M22 tool magazine left M23 tool magazine up M24 tool magazine down M25 tool clamp M26 tool unclamp M27 clutch neutral ON M28 clutch neutral OFF M30 end program (rewind stop) M98 call sub-program M99 end sub-program

CNC Dökümanları Kaynak Dosyalar

Dosyalar içinde CNC projesine ait kontrol kartı isis devre şeması ares pcb çizimi, Mach3 1.9 programı, Gebze M.Y.O Mach3 CNC Eklentisi, Makine parçalarının 3d çizimleri, Tamamlanmış ve yapım halinin resimleri ve Mersin Üniversitesinin “Nümerik Kontrol Tekniği” Notları bulunmaktadır

CNC Makinamızın görüntülerinden bazıları

Kontrol Kartı Devre Şeması

Araştırmalarımızda gözlemlediğimiz farklı bir projenin video görüntüleri “CNC Router” (www.acm.uiuc.edu)

Mersin Üniversitesi “Nümerik Kontrol Tekniği” Özeti (tamamı dosyalar niçindedir)

NMERİK KONTROL TEKNİĞİ

Hazırlayan: ÖĞR. GÖR. Akın ÇÖMLEKOĞLU

On sekizinci yüzyıl ortalarına kadar teknoloji zanaat kökenliydi. Ürünlerin tasarımı ve yapımı, kişisel deneyime bağlıydı. Sanayi devrimi buhar makinesiyle, demir çeliğiyle, fabrikaları ve şehirleriyle, üretim alanında gerçek bir devrim yarattı . Enerjinin elde edilebilmesinde ve makinelerin uzmanlaşmasında gerçekleştirilen olağan üstü atılımlar, öncelikle mekanik olarak üretilen ürünlerin imalatında, ham maddelerde ve inşaat sanayiinde; ikincil olarak kimya ve elektrik sanayilerinde büyük faydalar sağladı. Elektronik ve havacılık gibi sanayiler, henüz geleceğe aitlerdi.

Buna karşın, kontrol edilen parçaların ve ürünlerin, çeşitli hammaddelerden eksiksiz ve ekonomik bir biçimde üretilmesini sağlayan araçlara kavuşmak üzereydik. Sözgelimi; on altıncı ve on dokuzuncu yüzyıllar arasında meydana gelen değişiklikleri düşünün . Şekil 1’de zırh yapan bir on altıncı yüzyıl fabrikasının çizimini görüyorsunuz. O zamanlar zırh büyük bir olasılıkla, diğer sert ürünlere kıyasla daha ustaca üretiliyordu. Yine de, az sayıda makine vardı ve standartlaşma gibi şeyler henüz ortada yoktu. Zırhınız kırılacak olursa, yakınızdaki bir zırh dükkanından yedek parça temin etmeniz mümkün değildi. Yapabileceğiniz tek şey doğrudan zırhı yapan kişiye başvurmaktı. Şekil 2’de modern bir Bilgisayar üretim fabrikasının içini görüyorsunuz. Gördüğünüz gibi, zırh fabrikası ile bu bilgisayar fabrikası arasındaki fark, sadece ürünler ve çalışanların elbiselerinden ibaret değil.

Bu fabrikada, insana oranla daha fazla sayıda makine bulunuyor. Bu bilgisayar üretim firması, bilgisayarlarının tasarım kabiliyetlerini artırmak ve çok yönlü kullanılabilecek üretim fabrikaları kurmak için geniş çaplı çalışmalarda bulunuyor. Bu fabrikalarda aynı teçhizatı kullanarak çeşitli Bilgisayar ve kontrol ürünleri imal edebilecekler. Bir çok modern üretim fabrikasında, verilerin değerlendirilmesi, kontrol ve deneme gibi süreçlerde bilgisayarlar kullanılıyor.

Şekil 1 16. yüzyıl zırh fabrikası.

CNC (Computer Numerik Control) bilgisayar kontrollü torna tezgahıyla kıyaslandığında size ilkel gelebilir ama her iki makinede aynı ilkelerle tasarlanmıştır. Eski ve yeni torna tezgahları metali keserken aynı işlemleri izlerler.

Her ikisi de işlenecek metal parçayı döndürerek ve bir aleti parça boyunca hareket ettirerek kesme işlemini gerçekleştirirler. Eski imalat aletleri günümüzdeki aletlere benzer biçimde çelikten yapılmıştır. Bunlar kusursuz ve eksiksiz aletlerdir çünkü kusursuz ve eksiksiz aletlerin imalatında kullanılmaları gerekmiştir. Ayrıca insan enerjisinden bağımsız bir enerji ile çalışıyorlardı. Yani mekanik olarak işliyorlardı. Bu sayede, makinelerde geometrik yüzeylerin kusursuz biçimde imal edilmesi mümkün oluyordu. Eğer tahta bir torna tezgahının çalışmasını gördüyseniz imalat aletlerini elle yönlendirerek malzemeyi istenen ebatta elde etmeye çalışmanın ne kadar yıldırıcı bir iş olduğunu biliyorsunuz demektir. Ama metale şekil vermek için tasarlanan bir torna tezgahı bu işi daha kolay hale getirir. Bir torna tezgahı daha teknik ve karmaşıktır.

CAD (Computer Aided Design), CAM Bilgisayar destekli üretim (Computer Aided Manufacture) gibi olanaklara sahiptir. CNC’nin parçaları o kadar mükemmel yapılmıştır ki ortaya çıkarılan ürünlerin hata payı oldukça düşüktür. Modern makinelerin birçok farklı özelliği vardır mesela çok daha yüksek hızlarda çalıştırılabilirler ve bilgisayarla kontrol edilirler.

Şekil 4 CNC Tornalama merkezleri

BÖLÜM 2 NC – CNC TEZGAHLARIN GELİŞMESİ

İlk yapılan nümerik kontrollü tezgahlarda sadece kontrol ünitesi vardı; bu çeşit tezgahlara Konvansiyonel Nümerik Kontrollü veya kısaca NC tezgahları denilir. Bu tezgahların program saklayacak bellekleri yoktu ve birçok işlemi de yapamıyorlardı. Bu nedenle bu çeşit tezgahlarda her parça işleyişinde programı taşıyan bant tekrar başa alınır. Başka bir parça işlenecekse bant değiştirilir. Daha sonraki aşamada NC tezgahlar program saklama belleklerine sahip olan bilgisayarlarla donatılmışlardır. Bunlara Bilgisayar Destekli Nümerik Kontrollü veya kısaca CNC tezgahları denilmektedir.

CNC sistemlerine program; delikli kart, manyetik şerit (teyp), manyetik bant, direkt olarak kontrol panosundaki düğmelere basarak veya bir bilgisayarın yardımı ile verilebilir Bu son durumda CNC tezgahı bir CAD-CAM (Bilgisayar Destekli Tasarım ve İmalat) sistemine entegre edilebilir.

Açık döngülü bir CNC tahrik sisteminin blok şeması
Bir otomotiv montaj tesisinde bulunan bilgisayar kontrollü kaynak makineleri

BÖLM 3 CNC TEZGAHLARININ ÇEŞİTLERİ

Tezgah Tipi : Başlangıçta matkap, freze ve torna tezgahlarına uygulanan bilgisayarlı sayısal kontrol (CNC – Computer Numerical Control) daha sonra talaşlı imalatın her alan kullanılan
takım tezgahlarına uygulanmıştır. CNC’nin uygulandığı takım tezgahı türleri ve özellikleri aşağıda açıklanmıştır.

Torna Tezgahı : CNC torna tezgahları konvansiyonel torna tezgahlarında olduğu gibi silindirik dönel iş parçalarının imalatında kullanılır. Şekil 3.1’de CNC torna tezgahı görülmektedir. Bu tezgahlarda X ve Z olmak üzere iki temel eksen vardır. Z ekseni tezgahın fener mili (iş parçası), hareketinin eksenini, X ekseni ise kesicinin iş parçasının eksenine dikey olarak yaptığı hareketin eksenini temsil eder.

CNC Torna tezgahı
Dört eksenli torna tezgahı
C eksenli frezeleme yapan torna tezgahı
Dikey freze tezgahı
Yatay freze tezgahı
Zincir tipli otomatik takım değiştirici
İşleme Merkezi
Üç eksenli işleme merkezi
Beş eksenli işleme merkezi
Taşlama Tezgahı
Matkap Tezgahı
Beş eksenli işleme merkezi
Tel Erozyon Tezgahı
Tel Erozyon Tezgahı
Elektro Erozyon Tezgahı
Zımbalı Kesiciler
CNC presler

Alevle kesme makineleri: (flame cutting machines), sac levha malzemelerinin kesme işlemlerinde kullanılır. Özellikle düzgün olmayan profillerin kesilmesinde büyük serilik ve kolaylık sağlarlar. Optik özellikli olanlarında, kesilecek olan iş parçasının resmi, algılayıcı ucun bulunduğu bölüme yerleştirilir. Parça resmi üzerinde algılayıcının hareketi esnasında, kesme alevinin bulunduğu ünite bununla senkronize olarak hareket eder. Bu tür tezgahlar klasik alevli kesicilere göre daha hassas ve seridir. En büyük avantajları herhangi bir şablon ya da mastara gerek kalmadan kağıt üzerinde çizilmiş olan parça resimleri yardımıyla istenilen profildeki iş parçalarının kesilmesini yapmalarıdır.

Lazer Kesme Makineleri : Yukarıda açıklanan alevli kesicilerin yerini günümüzde CNC lazer tezgahları (CNC laser cutting machines) almıştır. Bu tür tezgahlarda kesilecek iş parçası resimlerinin herhangi bir resim materyali üzerine çizilmesine gerek yoktur. İş parçası profilleri

CNC işleme merkezlerinde olduğu gibi programlanır. Programı yazılmış parçalar sac levhalardan yüksek hassasiyet ve serilikte kesilir. Bu tür tezgahlarda özel gazlar kullanılır. Ayrıca sac levhalar üzerinde kesilecek parçaların en az fire verecek şekilde yerleştirilmesi de tezgah bünyesinde bulunan bilgisayara yaptırılır. Kesme işleminde iş parçası sabit, lazer ünitesi ise hareketlidir. Kesme işlemi sonucunda elde edilen parçalar erkek ve dişi parça olarak kullanılabilir. Kesme yüzeylerinin hassasiyetleri kesilen malzemenin kalınlığına, kesme hızına ve kullanılan gazın özelliğine göre değişir. Ayrıca tezgahların malzeme magazini denilen bölgesinde, kesilecek olan malzemeler istiflenir. Buradan malzemelerin kesme bölgesine alınmaları, kesilen parçaların ve artık malzemelerin uzaklaştırılması programlı olarak gerçekleştirilir. En büyük avantajları, kesme sayısı ne olursa olsun kesilen tüm parçaların ölçülerinin aynı olmasıdır. Halbuki CNC preslerde belirli sayıdaki kesme işleminden sonra kesici zımbaların profillerinde deformasyonlar meydana gelir ve iş parçası ölçülerinde farklılıklar olur. Bu nedenle de zımbaların sık sık revize edilmesi gerekir.

BÖLM 4 NÜMERİK KONTROLLÜ TORNA TEZGAHLARININ YAPISI

Talaşlardan ve kesme sıvısından ve ayrıca talaş kaldırma esnasında muhtemelen dışarıya fırlayan parçacıklardan korunmak için, tezgahın (makinanın) çalışma ortamının tamamen kapatılması gerekir. Takım tezgahları ilk olarak 8 saatin üzerinde sürekli operasyonlar için
tasarlanmışlardı. Şimdi tasarlanan CNC’ler ise 20 saatin üzerinde sürekli işlemler için imal edilmiştir. CNC tezgahlarında konvansiyonel tezgahlara göre daha büyük talepler vardır. CNC tezgahlarda kesici takım, kesme pozisyonuna el ile yapılan ayarlama durumundan daha hızlı getirilir. Fazla kesme zamanı, kızaklar, dişliler, yönlendirici vida gibi parçalarda daha hızlı aşınmaya sebep olur. Optimum hız, ilerlemeler, gelişmiş takımlar ve sürekli bir yönde işleme yapma CNC tezgahını, daha önceki tezgahlarda hiç karşılaşılamayan çok yönlü büyük kuvvetlere maruz bırakmaktadır.

Tezgah Gövdeleri
Eğik kundaklı bir CNC-kumandalı torna tezgahının şematik yapısı
30 Derece yekpare eğik torna gövdesi
Konvansiyonel(a) ve CNC (b,c,d,e) torna tezgahının bankoları
İşleme merkezi ana gövde (banko ve kolon)
Rijid bir kolon ve tezgah gövde analizi
Hareket iletim Elemanları
Bilyalı vida mekanizması
Tornada iş milinin tahriki
Tornada kayış ile tahrik mekanizması

BÖLÜM 6 TAKIM TUTTURMA SİSTEMLERİ

Genelde bir parça çeşitli operasyonlarda işlenmekte ve bu operasyonlar için bir çok durumlarda ayrı ayrı takımlar istenmektedir. Konvansiyonel tezgahlarda genelde bir tek takım tutturma sistemi vardır; tornalarda dört takımın tutturulmasına imkan veren dörtlü kalemlik de olabilir. Bu sistemler basit NC tornalarında da kullanılabilir. Ancak bu durumda operasyonlar için takım değiştirme büyük zaman almaktadır.

İstasyonlu taret
Takım taşıyıcısı ve magazin
Beş eksenli işleme merkezi
Frezeleme için takım tutturma
Otomatik Takım Değiştirici
Otomatik takım değiştirici
Takım Tutucular
Konik Sap
Flanş Tipi
Flanş çeşitleri
Tutma Topuzu
Adaptörler
Freze tezgahları için takımlama sistemi
Tornalama İçin Takım Tutturma Sistemi
Tornalama merkezleri için takımlama sistemi
Tornalamada dönen takımlar için takımlama sistemi

BÖLM 7 PARÇA TUTTURMA SİSTEMLERİ

Genelde CNC tezgahlarında parça tutturmak için klasik tezgahlarda olduğu gibi tornalarda ayna, punta veya pens kullanılır

Tornada Pens sistemleri
Tornada ayna ile parça tutturma sistemleri
Freze tezgahında parça tutturma sistemleri
Delikli plaka
Parça Yükleme Sistemleri
İşleme merkezinde parça yükleme sistemi
Robot yardımı ile parça boşaltma ve yükleme
Bir FMS sistemi

BÖLM 8 TALAŞ KALDIRMANIN ESASLARI

Talaş kaldırma işleminden kısaca istenilen geometride parça üretmek için iş parçasından kesici takımlar aracılığı ile yani iş parçasından daha sert ve dayanımlı bir malzeme ile istenmeyen parçaların talaş kaldırılarak uzaklaştırılma işlemi olarak bahsedilebilir.

CNC Frezeleme İşlemleri
Konvansiyonel freze tezgahında kesme işlemleri
CNC Tornalama İşlemleri
Tornalama için kısa bilgiler
Kesici Takım Malzemeleri
Torna kaleminin işaretlenmesi
Kesici takım malzemeleri
ANSI ve ISO Karbür Kaliteleri Sınıfları
Kesici Takım Malzemesinin Seçimi
DIN 4983’e göre Standart mekanik sıkmalı torna katerleri
DIN 6261’e göre standart delik katerleri
Kısa ve uzun talaş veren malzemeler için freze tipleri
Kaba ve hassas işlemeler ile kasetli mekanik sıkmalı frezeler
Plaket aşınması ve dayanma süresi
Çeşitli torna ve freze kesici takımları

BÖLM 9 KOORDİNAT SİSTEMİ

CNC tezgah ve sistemlerde takım yolları bir koordinat sistemi referans alınarak matematiksel bağıntılarla ifade edilir. Bu nedenle gerek programlamada, gerekse tezgahların çalışmasında koordinat sistemi önemli bir yer tutmaktadır. Bilindiği gibi sıfır değeri olan bir noktadan geçen, belirli ölçekle taksim edilen ve eksen adını taşıyan çizgilere koordinat sistemi denilir. Eksenler birbirine dik olduğu durumda sisteme kartezyen koordinat sistemi denilir

Kartezyen koordinat sistemi
Üç eksenli koordinat sistemi
Polar koordinat sistemi
Tezgah Eksenlerini Atama ve Yön
Dikey ve yatay eksenli freze tezgahında eksenler
İki eksenli (X,Z) torna tezgahı
Üç eksenli (X,Z, ve ikinci doğrusal eksen W) torna tezgahı
Dokuz doğrusal eksen
Beş dönme ekseni
Tezgah Eksenlerinin Atanması
Sağ el kuralı düşey tezgah
Sağ el kuralı yatay tezgah
Tezgah Eksenlerinin Yönü
Referans Sıfır Noktaları
Torna tezgahı tezgah sıfır noktası
Freze tezgahı tezgah sıfır noktası
Referans Dönüş Noktası
Freze tezgahını referans dönüş noktası
Torna tezgahının referans dönüş noktası
Program Sıfır Noktası
Konumlama Sistemleri
Mutlak Konumlama Sistemi
Artışlı Konumlama Sistemi
Konumlama Sistemi Seçimi

BÖLM 10 OTOMATİK KONTROLE GİRİŞ

Teknolojik gelişmeler insanın aya seyahatine ve bizim dışımızdaki uzayı keşfetmesine olanak tanımıştır. Uzay taşıtlarının, uzay mekiğinin, uzay istasyonlarının ve uçuş denetim sistemlerinin başarılı bir şekilde çalışması, bu tür riskli işlerde çok sayıda kullanılan denetim sistemlerinin işlevlerini uygun bir şekilde yapmasına bağlıdır.

Endüstriyel anlamda bir sıcaklık denetim sistemi bir kez ayarlandıktan sonra bizim müdahalemiz olmaksızın ortamın sıcaklığını otomatik olarak belli bir değerde tutmak için sürekli olarak çalışabilir. Türü ne olursa olsun bir denetim sisteminde mutlaka denetleyen ve denetlenen olmak üzere iki temel unsur vardır.

Konvansiyonel tezgah denetim şeması
CNC denetim şeması
Temel Kavramlar ve tanımlar
Kontrol devreleri
Açık devre kontrol sistemleri
Kapalı devre Kontrol Sistemleri
DC ve AC Servo motorlar
NC Makinalarda yol ölçümleri
Yol ölçme sistemini görevleri
Artışlı ilerleyen yol ölçme sistemi
Mutlak yol ölçme sistemi

BÖLM 11 NÜMERİK KONTROL NEDİR?

Nümerik kontrol alfabedeki harflerin, noktalama işaretlerini, sayıları ve diğer sembolleri içeren kodlama şeklinde tezgaha komut verme tekniğidir. Tezgah, çeşitli işleme fonksiyonlarını yerine getirmek için düzenlenen ve kodlanan bu adresli bilgi bloklarına cevap verir. Bu fonksiyonlar tezgahın bütün hareketlerini kontrol eder. ( Ana milin dönme yönüne, hızına, takım seçimine, soğutucunun açıp kapatılmasına ve diğer fonksiyonlara… )

Programın Yapısı
Kelimelerden oluşmuş bir blok örneği
Blokların Yapısı
Hazırlık Fonksiyonları (G Kodu)
Yardımcı Fonksiyonları (M Kodu)
Programda ilk adımlar

BÖLÜM 12 CNC DENETİM SİSTEMLERİ

CNC denetimleri noktadan noktaya veya sürekli yol sisteminden birisi olabilir. Noktadan noktaya (PTP) denetim, takımı iş parçasını dikkate almaksızın programlanmış noktaya hareket ettirir. Programlanmış noktaya erişince daha sonra Z ekseni yönünde işleme devam edilir. PTP sistemi, konumlama sistemi olarak ta adlandırılır çünkü kesin takım yolu normal
olarak denetlenemez. Denetim tipine bağlı olarak PTP takım yolu Şekil (12.1a-c) aşağıdaki üç moddan birini izleyebilir:

• Eksenel yol,
• 45° eğimli çizgisel yol
• Doğrusal yol.

2-B çevre işleme denetimi
3-B çevre işleme denetimi
4-B çevre işleme denetimi
Interpolasyon
CNC Interpolasyonları
Doğrusal Interpolasyon
Dairesel Interpolasyon
Helisel Interpolasyon
Parabolik Interpolasyon
Kübik Interpolasyon

BÖLÜM 13 İKİLİK SİSTEM VE ÖNEMİ – SAYI TABANLARI

Günlük matematikte ondalık sistemde ifade edilen sayılar kullanılır. Ondalık 10 demektir ve taban sayı olarak adlandırılır. Bir sayı tabanı sistemin kullandığı sıfır dahil basamak sayısıdır. Sıfır mutlaka dahil olması gerektiğinden gerçek basamak sayısı tabanın kendisinden bir azdır. Ondalık sistemde kullanılan basamaklar 0,1,2,3,4,5,6,7,8 ve 9’dur.

İkilik düzendeki sayılar
ASCII Kodu
ISO 7 Bitlik Sayısal Kontrol Kodu
EIA Standart Kodu

BÖLM 14 CNC PROGRAMLARININ HAZIRLANMASI – ÖNEMLİ G KODLARININ ANALİZİ

Daha öncede belirtildiği gibi G kodları hareketin tipini tayin eder ve nümerik sistemi işlem için hazırlar; bu nedenle onlara hazırlık fonksiyonları’da denilir.

Freze için Örnek Program
G00 Çabuk hareket (konumlanma)
G01 Doğrusal interpolasyon
G02, G03 Dairesel İnterpolasyon
CNC torna tezgahlarında eğrisel kumanda
Torna program örneği
CNC freze tezgahlarında eğrisel kumanda
Boyut ve Birim Komutları
Tam Durma ve Devamlı Kesme
Takım telafisi(Tool Compansation)
Yarıçap Telafisi (Cutter Compensation)
Kaba talaş ve ince talaş torna kalemleri
GO2 VE G03 İÇİN PROGRAM
Noktadan noktaya hareket kontrolü için iş parçası ve takım yolu
Doğrusal kumanda (interpolasyon) için örnek iş parçası

BÖLÜM 15 CNC PROGRAMLAMA METODLARI

Bu bölüme kadar temel CNC özelliklerinin iyi bir şekilde anlaşılması amacıyla, yalnızca G-kodu seviyesinde olan manual programlama teknikleri üzerinde durduk. Bu bölümde, CNC programlarının yaratılmasında kullanılan değişik metodlar üzerinde duracağız. Herhangi bir işyeri için hangi metodun daha uygun düşeceği konusunda her bir metod ile ilgili uygulamalar vereceğiz. Bu bölümde CNC programlarının oluşturulmasında kullanılan üç metod üzerinde duracağız: Manual programlama, diyalog sistemli programlama ve CAM sistemli programlama..

Manual Programlama
Diyalog Sistemli Programlama
Diyalog Sistemin Uygulamaları
CAM Sistemi Programlama
CAM Sistemi Programlamanın Adımları
İşlem Operasyonları Tanımlama
CAM programında torna ve freze simülasyonu

BÖLM 16 CNC TEZGAHLARA BİLGISAYAR BAĞLANTISI HAKKINDA BİLGİ

FANUC-OT Kontrol sistemi standart olarak RS232C seri haberleşme protokolünü desteklemektedir. Dijital sistemler arasında bir haberleşme protokolü olan seri port vasıtası ile CNC tezgahı, bilgisayar ile doğrudan haberleştirmek mümkündür. Bilgisayarda bu is için I/O kartında iki adet seri port sunulmuştur. COM1 ve COM2 Dolayısı ile bu portlar vasıtasıyla ve uygun bir bilgi aktarım kablosu ile bu tür bir haberleşme yapılabilmektedir. Sistem FANUC CASETTE (kaset) kullanımını da desteklemektedir. Ayrica CASETTE kullanımı günümüz teknolojisi için demode olmuş bir sistemdir.

CNC tezgahın seri haberleşme portunu kullanmak suretiyle bilgisayar ile iletişiminin kurulmasıdır. Burada gerekli olan, bilgisayar ile CNC’ nin seri haberleşmesini sağlayacak bir sofware (yazılım ) programı ve maksimum 100 mt boya kadar ulaşacak olan seri port haberleşme kablosudur. Fakat seri port için gerekli olan pin bağlantılarının yapılması gerekmektedir. Program aktarım zamanı aktarılacak program büyüklüğüne ve CNC sistemin desteklediği BAUDRATE (saniyede gönderilen bit şayısı .) değerine bağlıdır. Ortalama bir program 4800 Baud da yaklaşık olarak 0.05 saniyede her iki tarafa da karşılıklı olarak gönderilir.

KAYNAKLAR

1. Computer Numerical Control Hans B. Kief- T.Frederick Waters GLENCOE-1992

2. Bilgisayar Destekli Takım Tezgahları (CNC)Prof. Dr. Mustafa Akkurt Bisen Yayınevi-1996

3. Bilgisayarlı Nümerik Kontrol Konusuna Giriş Barry Leatham-Jean Btech MEB – 1997

4. CNC Teknik Hamit Arslan-2001

5. Talaş Kaldırma Ekonomisi ve Kesici Takımlar Y.Müh. Güngör Avuncan Mavi Tanıtım-1998

6. Bir Mühendisin Dünyası James L. Adams TÜBİTAK-1995

7. Metal Meslek Bilgisi Verlag EUROPA – LEHRMITTEL MEB-1995

8. Mastercam CNC Programlama C.1 Prof. Dr. Muammer Nalbant Beta Basım- 2003

9. Anka Mühendislik ve Makina

CNC Projesine ait tüm dosyalar ve fazlası;