SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Temel Elektronik Dersleri 5.Hafta Doğru Akım Devrelerinde Bobin Etkisi
Endüktans (l) bobinin bir özelliğidir ve bobin içinden geçen akımın değişimine karşı koyar. Bobini içinden akan akım bir manyetik alan meydana getirir. Oluşan toplam manyetik alan bobin üzerinde kuzey (N) ve güney (S) kutbunu meydana getirir.
Bobindeki sarım sayısı artırılırsa bobin uçlarındaki gerilim artar. Bobinin uçları arasında endüklenen gerilim manyetik alanın değişim hızı ve sarım sayısının çarpımı ile doğru orantılıdır.
Akımdaki değişiklik manyetik alanda değişikliğe neden olur. di/dt ise akımın birim zamandaki değişimini verir. Bobinden akan akım yönü, mıknatısın hareketini engelleyecek bir kuvvet oluşumunu sağlayacak şekilde olur. Bobinde endüklenen gerilim değeri L ( bobinin endüktansı) ve di/dt çarpımı ile doğru orantılıdır.
BOBİNLERİN SERİ BAĞLANMASI
Bobinler seri bağlandığında eşdeğer bobin endüktansı (LT) seri bağlı bobin endüktanslarının (Li) toplamına eşittir.
Bobin endüktansları arasındaki ilişki dirençler arasındaki ilişkiye benzer.
BOBİNLERİN PARALEL BAĞLANMASI
Bobinlerin paralel bağlanmasında eşdeğer bobin endüktansı, en küçük endüktans değerinden daha küçük olur.
DOĞRU AKIM DEVRELERİNDE BOBİNE ENERJİ VERİLMESİ
Eğer bobin içinden sabit değerde bir doğru akım geçiyor ise bobin uçlarında bir gerilimendüklenmez sadece bobin (ideal değilse) direncinden dolayı bobin uçları arasında bir gerilim düşümü meydana gelir.
Bobin endüktansı akım değişimini engelleyecek etki meydana getirdiği için bobin içinden geçen akım, ani değerler alamaz ve ancak zamanla değer değiştirir. Bu nedenle akımın bir değerden başka bir değere geçmesi için belirli bir süre gerekir. Bu değişimin süresi devrenin zaman sabiti adı verilen ve
= L / R ile gösterilen büyüklüğe bağlıdır.
DOĞRU AKIM DEVRELERİNDE DOLU BOBİNİN BOŞALTILMASI
Şekilde verilen devrede A anahtarının uzun bir süreden beri kapalı konumda olduğu kabul edilsin. Devrenin sürekli halde (akım değişiminin olmadığı durumda) çalıştığı kabul edildiğine göre devreden geçen akım
I = E / R = 12 / 3 = 4A olacaktır.
Eğer A anahtarı açılıp aynı anda B anahtarı kapatılırsa devreden geçen akım zaman sabitine bağlı olarak azalır. Bu duruma ait grafik aşağıdaki şekilde verilmiştir.
Yayım tarihi: 2010/02/28 Etiketler: bobin, bobin etkisi, bobin hesaplaması, bobinin paralel bağlanması, bobinin seri bağlanması, doğru akım bobin, elektronik öğreniyorum, temel elektronik, temel elektronik dersleri
Ben Doğru akım ve alternatif akımın kullanılmasının avantajlı olduğu yerleri arıyorum ama hiç bir sitede bulamadım yardımcı olur musunuz?
Alternatif Akım Ve Doğru Akımın Avantajları, Dezavantajları
Alternatif akım, sağladığı avantajlar nedeniyle doğru akıma kıyasla daha fazla tercih edilir. Aydınlatma ve ısıtma sistemleri, elektrik motorları, ev elektroniği ürünleri, genellikle alternatif akımla çalışacak şekilde tasarlanır.
Doğru gerilimle çalışan cihaz sayısı da az değil aslında. Örneğin, radyo alıcıları, şarjlı el süpürgeleri, cep telefonları, pilli oyuncaklar DC gerilim ile çalışır.Bu cihazlar, bir AC/DC dönüştürücü yardımıyla şebekeye bağlanarak da kullanılır.
AC veya DC seçiminde temel sorun, kullanılan cihazların AC veya DC gerilimle çalışmaları değil, enerji üretim tesisleri ile kullanıcılar arasındaki enerji iletiminin verimli olarak yapılabilmesidir. Bu durum, alternatif akımı
savunan Nikola Tesla ile doğru akımı savunan Thomas Edison arasındaki fikir ayrılığından kaynaklanıyor.
Günümüzde, bu tercih Nikola Tesla’dan yana kullanılmış durumda. Transformatörler sayesinde gerilim seviyesini kolayca yükseltip düşürme olanağı sağladığı için alternatif gerilim daha yaygın kullanılır. Enerji iletim
hatlarında uzun mesafelerde kayıpları azaltmak için gerilim yüzlerce kV mertebesine kadar yükseltilir.Gerilimin yükseltilmesi akımın düşük olmasını sağlar; bu da hat kesitinin, iletken maliyetinin ve iletim kayıplarının düşük
olması anlamına gelir. Dağıtım aşamasında, transformatörler yardımıyla gerilim 220V seviyesine düşürülür ve abonelere iletilir. Dünya çapında tek bir standart yoktur. Her ülke kendine uygun gerilim ve frekans değerini seçmiş durumdadır.
DC gerilim, çok uzun mesafede enerji iletimi gerektiğinde kullanılmaktadır. Her ne kadar, DC gerilimin seviyesinin değiştirilmesi maliyetli olsa da iletim kayıplarının düşük olması bu durumu avantajlı yapar.
Yaklaşık olarak yarım yüzyıldan beri enerji dağıtımında alternatif akım sistemleri tercih edilmektedir. Alternatif akımla enerji üreten makineler basitliği ve özellikle gerilim düzeylerinde istenilen değişikliğin kolaylıkla
yapılabilme olanağı, bu sistemlerin doğru akım sistemleri üzerinde bir üstünlük sağlamasına neden olmuştur. Böylelikle 1902 yılında Sain-Maurice ile Lausanne arasındaki 22 kVluk ve 1906 yılında Moustiers ile Lyons arasındaki 60 kV’luk doğru akım enerji üretim hatları tarihe karışmıştır. Alternatif akım uygulanıp doğru akım ve doğru akım uygulanıp alternatif akım elde edilebilen yeni aygıtlar taşınılana dek doğru akım enerji iletimi hiç kimsenin ilgisini çekmedi. 1933 ve 1950′den sonra yapılan deneyler sonucunda 1954 yılında ilk 20 MW’hk enerji dağıtım sistemi uygulandıktan sonradır ki, doğru akım enerji dağıtımı yeniden önem kazandı. Bu tarihten sonra da kapasiteleri üstel biçimde artarak birçok şebekeler tesis edildi. Günümüzde pek çoğu da tasarım halinde. Doğru akım enerji dağıtımının gelecekteki gelişmesine önemli bir baz olacağından şu ana kadarki gelişmenin ekonomik yararlarının derin bir incelemesi gerekmektedir
UYGULAMA ALANLARI
Anlatılan gelişmelerden doğru akım enerji dağıtımının gelecekte alternatif akım enerji dağıtımının yerini alacağı sonucu çıkarılmamalıdır.Kuşkusuz alternatif akım tekniğinin, henüz iyice yerleşmemiş doğru akım tekniği üzerine bazı İşletmedeki doğru akım üstünlükleri vardır. Ama yine de aynı büyüklükteki bir alternatif akım ve doğru akım şebekesi göz önüne alındığında, doğru akım daha kazançlı olmaktadır.
Doğru akım enerji dağıtımının üstünlükleri şöyle sıralanabilir
a. Periyodik olmayan bir enerji dağıtımı:Doğru akımla enerji dağıtan bir sistem aynı anda alternatif akım ile de enerji dağıtabilmektedir.
b. Ayarlanabilir enerji dağıtımı : Doğru akımla birtakım aygıtlar sayesinde enerji dağıtımında ayarlama olanakları sağlanmaktadır. Bu aygıtlar esas olarak üç faz tam dalga düzeltici ve çevirici köprülerden oluşmaktadır. Bu köpülerin kollarındaki elemanlar ise elektronik olarak kontrol edilmektedir. Akün iletim süresi her periyotta altı kez ayarlanabildiğinden, herhangi bir geçici rejim anındaki enerji alışverişi de, örneğin iki devre arasında uygun bir biçimde ayarlanabilmektedir.
Bu örellik uygulamada şu yararlan sağlamaktadır.
1. Kısa devre akımları anma akımına en yakın olacak biçimde sınırlandırılabildiğinden, dağıtım şebekesindeki güç artışı kısa devre akımında bir artışa neden olmamaktadır.
2. Enerji alışverişleri önceden programlanabilmektedir.
3. îki sistem arasına yerleştirilen doğru akım birleştiricileri ile herhangi birinde ortaya çıkan arızanın diğerini etkilemesi önlenmektedir.
http://www.mekatronik.de/elektrik/alternatif-akim-ve-dogru-akimin-avantajlari-dezavantajlari.html
admin ellerine sağlık bir sürü site baktım bu kadar ayrıntılı bulamadım çok teşekkür ederim
çok teşekkür ederim
DC akım temel bobin davranışına bakıyordum. Faydalı oldu. Teşekkür ederim.