Fenciler İçin Elektronik

Elektronik ölçme ve kontrol, fen ve mühendisliğin her dalına yayılmıştır. Elektronik cihazların çok güçlü, çok yönlü oluşları ve uygulamada geniş ölçüde kullanılmaları fen ve mühendislik öğrencilerinin elektrik mühendisleri kadar olmasa bile elektronik öğrenmelerini zorunlu kılmaktadır. Bu kitap fen veya mühendislik lisans Öğrencilerinin elektronik cihazlaın ve devrelerin temelini anlamalarını sağlamak için yazılmıştır. Bu anlayış öğrencilerin mesleklerinde kullanacakları birçok elektronik cihazların çalışmalarını ve belirteçlerini değerlendirmeleri için yeterlidir. Profesyoneller bile en basit devreleri kurguladıklarından burada devrelerin kurgulanmasından çok çözümlenmeleri üzerinde durulmuştur.

Elektronik devrelerin fiziksel temelleri önemle belirtilmiş fakat matematiksel karmaşıklıktan kaçınılmıştır. Böylece öğrenilen bilgilerin düzeyini düşürmeden ölçme ve cihazlarda kullanılan pek çok elektronik devreleri açıklama imkânı yaratılmıştır. Öğrencilerin elektrik ve maddelerin elektriksel özellikleri konusunda, fiziğe giriş derslerinin içerdiği kadar, bilgileri olduğunu varsayıyoruz. Bununla birlikte devte teoresinin açıklanmasına doğru akımlarla başlanmış olduğundan ilk bölümler, hatırlatıcı araç olarak kullanılabilirler. Bu kitap bir deneycinin görüş açısıyla yazıldığından bu dersle birlikte laboratuvar deneyleri yapılmasını özellikle tavsiye ederiz. Kitapta çözümlenen hemen hemen bütün devrelerin bileşenlerinin gerçek değerleri verildiğinden bunlar uygun deneylerin temellerini oluşturabilirler.

BÖLÜM 1 – DOĞRU AKIM DEVRELERİ

İlk Kavramlar
Akım, gerilim ve direnç
Ohm yasası – Joule yasası
Devre Elemanları :
Dirençler – Bataryalar
Basit Devreler
Seri devreler – Paralel Devreler j Şebekeler
Devre Çözümlenmesi
Kirchhoff kurallan – Wheatstone köprüsü
Gerilim, bölücü devresi
Eşdeğer Devreler
Th eveııin teoremi – Norton teoremi
Maksimum güç iletimi
Elektriksel Ölçümler
D’Arsonvalmetre – Ampermetre ve voltmetre – Ohmetre ve A-V metre

BÖLÜM 2 – ALTERNATİF AKIMLAR

Sinüsel İşaretler
Frekans, gonlik ve faz j KOK değeri
Güç çarpanı
Sığa ve İndüktans
Sığasal reaktans – Kandansatörler – İndüktif reaktans – Indüktanslar
Basit Devreler
R L süzgeci I RC süzgeci – Türev ve integral alan devreler
Geçici Akımlar
Zaman sabiti – Aa da geçici durumlar – Çınlama
Karışık Dalgabiçimleri
Fourieı serisi – Etkin değer – Kare dalga tepkisi – Osiloskop

BÖLÜM 3 I AA DEVRELERİNİN ÇÖZÜMLENMESİ

İmpedans
Aa için Ohm yasası – Kompleks impedans
RLC Devreleri
Seri rezonans – Paralel rezonans – Q çarpanı
Köprü devreleri
İndüktans ve sığalı köprü – Wien köprüsü
T köprü ve ikiz T köprü şebekeleri
Transformatörler
Karşıbkb indüktans – TransfoımatÖr sarım oranı – P ratik tamsformatörler

BÖLÜM 4 – DÎYOD DEVRELERİ

Doğrusal Olmayan Bileşenler
A kur-gerilim belirtgenleri – İdeal doğrultucu
Eklem diyod Doğrultucu Devreler
Yarım-dalga doğrıdtucusu – Tam-dalga doğrultucusu
Köprü doğrultucusıı – Gerilim katlayıcı Süzgeçler
Kondansatörlü süzgeç – L-Bıçimli süzgeç – n biçimli süzgeç
Gerilim Düzenleyiciler
Zencr diyod – Denetimli doğrultucular
Dıyod Devreleri
Kırpıtıcılar – Kıskaçlar – AA voltmetreleri – Dedektörler

BÖLÜM 5 – YARI İLETKEN AYGITLAR

Yarı-iletkenler
Enerji şeritleri ‘ – Elektronlar ve Elektron boşlukları – Yapma yarı iletkenler
Yarı-iletken Diyodlar
p n eklemi – Tünel diyod – Azınlık taşıyıcıları enjeksiyonu
Eklem Transistörler
Toplayıcı belirtgenleri – Denetimli silisyum doğrultncular
Tek eklemli transistor – Tranşistörlerin yapımı
Alan Etkili T ran sistö rle r
Akıtıra belirtgenleri – Aktarım helirtgerd
YGAET’ler ve MOYAET’ler
Jhtegre Devreler
Integre devrelerin ilkeleri – Yapım teknikleri
Pratik devreler

BÖLÜM 6 – TRANSÎSTÖRLÜ YÜKSELTEÇLER

Çalışma Noktası
Yük doğrusu – Kaynak öngerilimı – Küçük işaret değişkenleri
AET lü Yükselteçler
Kaynak izloyici – AET’li voltmetre – MOYAET’
Jü yükselteçler
Eklem Transistorlu Yükselteç
Öngerilim devreleri f T-eşdeğer devresi – Melez parametreler
Eklem Transistörlü Devreler ,
Ortak yayıeılı j Ortak tab an h – Yayıcı izleyici
Fark yükselteci Özel Yükselteçler
Tamamlayıcı simetri j Darlington bağlantısı
İntegre MOYAET Devresi

BÖLÜM 7 – YÜKSELTEÇ DEVRELERİ

Gerilim Yükselteçleri
Katlama – Alçak frekans kazancı – Yüksek
frekans kazancı – Ayırma
Güç Yükselteçleri
Transformatör çiftlettim i – ît-çek yükselteci – Özel devreler
Akordlu Yükselteçler
Akoıdlu çiftlenim – Nötürleştirme
Pııls Yükselteçleri
Yükselme süresi – Eğilme
D A Yükselteçleri
Doğrudan bağlı – Kesici yükselteçler – İç-kenctli yükselteç

BÖLÜM 8 – İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER

Negatif Geribesleme
Gerilimle geribesleme – Akımla geribesleme Kararlıbk
İşlemsel geribesleme
Matematik işlemler – Basit yükselteç
İşlemsel Yükselteç Devreleri
Pratik yükselteçler – İntegre eden ve türev alan, devreler – Logaritmik yükselteç – Etkin süzgeç Karşıdaştırıcı
Analog Bilgisayarları
Analog – Sönümlü Sıarmonik osilatör

BÖLÜM 9 – OSİLATÖRLER

Pozitif geıibesleme
RC’li Osilatörler
Faz kaymalı osilatör – Wien köprülü osilatör
Rezonans Devreli Osilatörler
LC’Vı osilatörler – Kristalli osilatörler
Negatif Dirençli Osilatörler
Kararlılığın incelenmesi – Tünel-diyodlu osilatör
Durulmalı Osilatörler
Testere dişi üreticileri – Kararsız çok-titreşkenkr
Dalgabiçimi Üreteçleri
Diyod pompa – Meyiller – Pulslar

BÖLÜM 10 – ANALOG ÖLÇÜMLERİ

Kontrol Devreleri
Gerilim düzenleyicileri – Güdümlüler
Dönüştürücüler
Mekanik dönüştürücüler – PH-metre
Fotoseller
Analog Cihazları
Osiloskoplar – Dalga biçimi çözümleyicileri
Magnetik kaydedici – Elektrometre
Gürültü işaretleri
Isısal gürültü j Akım gürültüsü – Transistörlerdcki
gürültü – Perdeleme ve topraklama
İletim Hatları
Belirtgin impedans – Gecikme zamanı – Yansımalar ve rezonans – Dalga kılavuzları

BÖLÜM 11 – SAYISAL ELEKTRONİK

Sayısal Mantık , İkili sayılar – Mantık geçitleri – Boole cebiri
Mantık Devreleri
Mantık işaretleri – DTM, TTM ve YÇM – Toplama
geçitleri
Bilgi Kaydedici
İki darumlu devreler – Sayaçlar – Kaydediciler
Işıklı Gösterimler
Tek-Elemanlı gösterim – Yedi parçak gösterimler – Çözücü mantık
Hafıza Devreleri
Yalnız hafızaları okuyan – MOY kaymalı kaydedici
hafızalar – Rastgele-giriş hafızaları

BÖLÜM 12 – SAYISAL ÖLÇMELER

Sayısal Cihazlar
Zaman-arahği ölçeri – Frekans ölçeri
Sayısal voltmetre
A-S ve S-A Dönüşümü
İküi-eğim integrali – Ardışık-yaklaşıklıkla
dönüştürücü – S-A merdiven devreleri
Sayısal İşleyiciler
Sayısal süzgeç – İşaret izleyicileri – Geçici kaydedici
Sayısal Bilgisayarlar
Düzenleme – Küçük bilgisayarlar – Programlama dilleri
VAKUM LAMBALI DEVRELER
Vakum Diyodu
Isının neden olduğu elektron yayılması
Child yasası
Vakum Tüpleri
Izgara – Beş elektrotlu lamba – Çok ızgaralı tüpler
Triyot yükselteci
Katot öngerilimi – Küçük işaret değişkenleri
Triyot eşdeğer devresi

Kaynak: http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/668.pdf emeği geçen hazırlayan kişilere teşekkürler