Trafo satın alırken dikkat edin ileriyi düşünün

| Mayıs 23, 2016 Tarihinde güncellendi
Trafo satın alırken dikkat edin ileriyi düşünün

Garip bir başlık ama konuyu açıklamak için uygun 🙂 Bir çoğumuz için basit bir detay ama yeni başlayan kişiler için önemli  olabilir.

Bir çoğumuz gerektiğinde ya da kendimizi geliştirmek için çeşitli devreler yapıyoruz bir çoğu 12 volt ile çalışır bazıları 5 volt 24 volt bu devreleri çalıştırmak için güç kaynağı kullanmak şart en çok kullandığımız ise standart sac nüveli trafolar klasik köprü diyot ile doğrultma yapılır gerekirse regüle devresi eklenir ve yapılan ana devre trafo ile çalıştırılırdevre kurulanır kullanılır

Açıklama için örnek olarak 2×12 volt trafo olarak bahsediyorum tüm voltajlar için anlatılanlar geçerlidir

Piayasada standart 9v, 12v, 24v vb. çeşitli voltajlarda güçlerde trafolar bulunuyor devremize en uygun olanı seçeriz ve satın alırız işte bu noktada iyi düşünmelisiniz özellikle hoby amaclı uğraşlarınız çok oluyor ya da elektroniğe yeni başladıysanız.

Örnek: 12 volt ile çalışan bir devreniz var regüle kullanacaksanız 15v regüle olmayacaksa 12v trafo işinizi görür tek sarım 12v trafo yerine iki sarım 2×12 volt trafo almalısınız

Neden 2x çıkışlı trafo ?

Azda olsa tasarruf sağlar dc doğrultma için 4 diyot yerine iki doyot kullanırsınız

trafo dogrultucu devre iki diyot

Tabiki 2x çıkışlı trafo kullanmamızın sebebi bu kadar basit değil. Devremizi dağıttık artık kullanmıyoruz ya da çok nadir lazım oluyor  ileride daha yüksek voltjlı bir devre çalıştıracağımız zaman 2×12 volt trafonuzu 24v olarak kullanabiliriz bu seferde 4 adet diyot ile yapılan tam dalga doğrultucu kullanılır trafonun orta 0 ucu kullanılmaz

dogrultucu devre 4 diyot

Ayrıca simetrik besleme + 0 – ile çalışan devreler içinde kullanabiliriz zaten trafoların 2x olarak sarılmasının asıl amaçlarının başında bu geliyor aşağıdaki bağlantı şekli ile +12v -12v ve 0 v elde edebiliriz özellikle bir çok anfi devresinde simetrik besleme kullanılır

simetrik besleme

Gördüğünüz gibi tek trafo ile 3 farklı voltaj elde ettik. Elektronik bu olurya trafoyu 2x değilde normal tek sarım şeklinde kullanmamız gerekebilir o zaman bir kaç düzenleme ile tek sarıma çevirebiliriz aşağıda bu işlemin nasıl yapılacağını anlattım gerçi trafonun sadece 1 sarfısını kullanarak tek sarım yerine geçebilir ama tam güç alamayız. Benim kullandığım trafo bir ses sisteminden sökülen cim malı arızalı trafo “Tamir Bakım İpuçları Püf Noktaları” yazısındaki yöntem ile tamir etmiştim

Yapılacak işlem sarımların birleştirilmesi kullandığım trafo çıkışları kablolu olduğu için ben biraz daha fazla uğraştım piyasada satılan trafoların çıkışları açık istenirse kablo lehimlenebilir şekilde olduğu için sizler düzenlemede fazla zorluk çekmezsiniz

simetrik trafo 1

Sekonder çıkış bölümünüdeki bantları söktükten sonra sargılara ulaşıyoruz
simetrik trafo 2 simetrik trafo 3

Sonra ortak uc olan 0 bölümünü ayırıyoruz burada bir 2x trafonun bir faydası daha ortaya cıkıyor 2 adet bağımsız çıkış oldu

Ayırım işleminde sargıları ölçü aleti ile test ederek bulabilirsiniz en düşük değerde direnç ölçme ya da buzer kademesinde ölçüm yapın tellerin iki ucu arasında ölçü aleti ses verir

simetrik trafo 4

Son olarak ayırılan sarımları ortak uc olmadan birbirleri ile birleştiriyoruz

iki sarımın birisinin orta uca giden bölümünü diğer sarımın orta uca gitmeyen bölümüne diğer sarımda ise aynı işlemi yapıyoruz

Önemli Not: Sarımları birbirine bağlarken hatalı bağlantı yaparsanız trafo yanabilir kullandığınız elektrik hattının sigortaları atabilir koruma için trafonun 220v girişine 220v 100w lamba bağlayın ters bağlantı yaptırsanız lamba ışık verir trafonuz rarar görmez sigortalar atmaz

220volt-lambali-koruma-sistemi-smps

simetrik trafo 5

Tabiki diyot çıkışları sonrasında bağlanan filtre kondansatörü dc voltajın yükselmesine sebep olacaktır bunları belirtmedim fazla detaya girmedim “En basitinden temel elektronik başlangıç” yazısında gerekli açıklamalar yapıldı

Detaylara indiğimizde ileriyi düşündüğümüzde iki sarımlı trafo almak çok daha uygun benim bir çok defa başıma bu tip şeyler geldi bir çok devre yaptım sonrasında devreleri dağıttım malzemeler ile farklı devreler yaptım trafolarını farklı işlerde kullandım çoğu zaman iki sarımlı trafolar beni masraftan kurtardılar bir sürü şey geçti başımdan aklınızda bulunsun bir gün işinize yarayabilir 😉

Yayım tarihi: 2009/07/25 Etiketler: , , , ,



27 Yorum “Trafo satın alırken dikkat edin ileriyi düşünün

  1. FxDevFxDev

    Aldığım güç kaynağında neden doğrultma için tek diyot kullanmışlar diyordum şimdi anladım 😀

    CEVAPLA
  2. Fatih ErdemFatih Erdem

    Çok faydalı ve güzel bir yazı olmuş, iyi çalışmalar.

    CEVAPLA
  3. mncmnc

    😉 ben şöyle düşünüyorum acemi arkadaşlar ayırma işlemini yaparken zorlana bilir o kısım tek tel sarımlarda metraj farkı oluşturduğu için çok sağlıklı olmayacaktır diğer düşünceler doğru ve çok güzel teşekkürler mnc

    CEVAPLA
  4. ÇETİN KARAÇETİN KARA

    kendim 2 yıllık endüstriyel elektronik yüksek okul mezunuyum ama öğrendiklerimizi uygulama şansımız olmadığından bu bilgileri internet sayesinde sizşerden öğreniyoruz. verdiğiniz bilgiler için teşekkürler.

    CEVAPLA
  5. muhammedmuhammed

    kardeşlerim öncelikle meraba paylaşım güzel ellerinize sağlık.ben bu konu hakkında sizlere bişey sormak istiyorum ben güç katlamak istiyorum bunun için ne kullanmalıyım bunu trafolarla yapabilirmiyim ayrıca trafolarla ilgili ayrıntılı bilgiyi nerden bulabilirim acaba

    CEVAPLA
  6. ERKANERKAN

    Öncelikle bu bilgileri paylaştığınız için hepinize teşekkür ediyorum. benim yapmak istediğim aynı trafodan çıkan iki ayrı 15v ile 9v’u birleştrerek 12v’luk yüksek amperli güç kaynağı yapmak, bu sizce olurmu ve olursada zener yada normal diyot kullanmak gerekirmi ? kaç amperlik diyot gerekir ?

    Ayrıca 4tane 2 amperlik diyotla köprü yapıldığında bu köprü diyotun amperi kaçta sınırlı kalır diye sormak istiyorum şimdiden saygılarımla teşekkür ediyorum.

    CEVAPLA
    1. gevvgevv

      sadece voltaj arttırmak için 9v ile 15v birleştirmesi sarımlarda kullanılan tel aynı özellilerde ve ayrı sarım ise olur ama işinize yaramaz.

      15v sargısını regüle ile kullanabilirsiniz (gücü yüksek ise) uygulanmış bir devre : http://www.elektroda.pl/rtvforum/topic1469050.html

      Not: devre şemasında sadece 20 amperlik bölümü yapmanız yeterli yapacağınız bölümün şeması aşağıda

      CEVAPLA
  7. grkngrkn

    bu devre 0 v +24 v – 24 v 3 ayrı cıkış verir. Düzeltilmesi lazım.

    CEVAPLA
    1. MustafaMustafa

      Merhaba iyi günler trafo ile ilgili çok bilgim yok ancak merak ettiğim 12 0 12 trafoda 0volt nasıl oluşuyor sargının yönü ile mi alakalı

      CEVAPLA
      1. asmaasma

        Merhaba
        Sıfır , kabul edilen bir değerdir. O noktayı 0 kabul edersek 12/0/12 olur. Diğer uçlardan birini 0 kabul edersek , 0/12/24 olur.
        Daha basit örnek verelim , 12V luk iki aküyü seri bağlarsak 24V olur değil mi. Ölçerken eksi kutup sıfır kabul edilir ve diğer akünün artı kutbu +24V olur. Voltmetrenin eksi probunu akülerin birleştiği noktaya irtibatlandırırsan az önce +24V ölçtüğün yerde +12V ölçersin. Diğer taraf için 0 değil, -12V ölçersin.
        Yani seri sargı , seri üreteç , seri kaynak kullanımında ‘0’ sıfır kullanıma göre adlandırılır.
        Kolay gelsin.

        CEVAPLA
  8. CynetronCynetron

    Yazınız çok açıklayıcı bilgiler veriyor, sitenizide sürekli takip ediyorum yalnız ilk öneriniz hakkında aynı fikirde değilim. Akım bazlı bakarsanız 1A alabilmek için 2 diyot ile daha büyük kapasitör ve 24VA trafo gerekirken, 4 diyotla 12VA ve daha küçük kapasitör gerekmektedir. Boyut ve maliyet açısından olumsuz etkisi oluyor yani. Ama eldeki trafoların değerlendirimi için başvurulması gereken bir kaynak olmuş.

    CEVAPLA
  9. timelordtimelord

    bu tür işlerde yeni olmanın yanında pek detaylı bilgiye sahip değilim acaba 220V AC akımı 12V DC akıma çeviren transformatör 12V DC akımı 220V AC akıma çevirir mi??

    CEVAPLA
  10. AdemAdem

    Selam trafoya tersten çıkıştan 12v dc akım verirsek grişten 220v alabilirmiyiz

    CEVAPLA
    1. jeetlijeetli

      Adem sen inverter devresi kurmak istiyorsun bunun için birkaç diyot bobin ve kapasite alman gerekli 1de taransistor
      Internet ten arastir inverter devresi diye birçok bilgi var kolay gelsin sana

      CEVAPLA
  11. asmaasma

    Trafonun sekonderine 12Vdc yi anahtarlama yöntemiyle verirseniz primerinden voltaj alırsınız. Transformatörün DC ile çalışmadığını, giriş veya çıkıştan AC uygulandığında dönüşüm oranı kadar farkla diğer tarafta voltaj oluşturacağını ve sarım tekniğine göre bu şekilde çalıştırıldığında verimin daha düşük olacağını ekliyeyim.
    12V / 220V inverterleri araştırınız.

    CEVAPLA
  12. mustafamustafa

    benim devrem için 2*20 volt dc voltaj gerekiyor bende bu voltajı trafo ile sağlamayı düşünüyorum ama trafonun önüne filtre,doğrultma ve regüle devresi yapmam gerekiyormuş.dediğim özelliklere sahip devre şeması varmı acaba sizde

    CEVAPLA
  13. furkanfurkan

    Ben guc kaynaginda 2×12 lik trafo kullanacagim ama nasil bagliyacagimi anlamadim 2 giris 3 cikis var

    CEVAPLA
  14. SemihSemih

    bana iki kırmızı iki mavi bir siyah çıkışlı besleme bulabilir misiniz?
    Benim amfimin beslemesi bozuldu yeni bulmam gerek :/

    CEVAPLA
  15. AdnanAdnan

    Trafolarda güç sabittir.Yani gücü artıramazsınız…
    Voltajı yükseltirseniz akım düşer
    Akımı yükseltirseniz voltaj düşer.

    CEVAPLA
    1. Özcan SARIYILDIZÖzcan SARIYILDIZ

      Merhabalar benim elimdeki trafoda
      11.0v x 2 2.5A
      15.0v x 2 1.8A
      19.0v 0.1A
      4.5v 0.4A

      Çıkışları mevcut bu trafoyu kullanarak
      Dc 12v 3A yada Dc 12v 5A elde edebilirmiyim

      https://ibb.co/ggsLFz4

      CEVAPLA
      1. gevvgevv

        Merhaba,

        ilk şemayı 15v çıkışı için kullanabilirsiniz 3a alırsınız diyotlar 6A10 olacak filtre kondansatörü 3300uf 25v çıkışada XL4015 5A modül bağlayıp istediğiniz voltaja ayarlayıp kullanabilirsiniz.

        yine aynı şekilde 11v çıkışı kullanılarak belki 5a alınabilir ama tam sınırda çalışacak bir süre sonra trafo yanabilir.

        12v dc ne için kullanılacak sürekli yüksek akım çekilecekmi

        CEVAPLA
  16. Özcan SARIYILDIZÖzcan SARIYILDIZ

    Ses amfisi aldim çinden d sınıfı onun için gerekli en az 3A ile çalıştırıyor 12V

    CEVAPLA
  17. gevvgevv

    tahminimce amfi modülü 15vdc ile çalışır 11 voltu ilk şemadaki gibi 2 diyot ile doğrultup +- çıkışa 4700uf kondansatör bağlarsınız dc voltaj 15.5v olacak normal yük üzerinde 14v seviyesine düşer tam yükte 11v…12v civarı olur ek regülatör modülü kullanmaya gerek yok

    amfinin çektiği en yüksek akım 5a olduğu için sorun yaratacağını sanmam trafo gücü yeterli fakat sürekli en yüksek seste dinlerseniz işler değişir anlık 5a piklerde sorun olmaz.

    ama enim değilim modüle direkt 12v yazmışlar desteklese 12v…15v yazarlardı denemek, riske girmek size kalmış

    riske girmek istemezseniz dc dc regülatör kullanabilirsiniz.

    15vac için;
    class-d-power-dc-dc-modul-reg

    11vac için;

    class-d-power-11vac-15vdc

    CEVAPLA

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir