8051: Müzelik Mikrodenetleyici

Elektrik Elektronik Mühendisliği ikinci sınıfın, ikinci döneminde gördüğüm 8051, kullanımı da kendi gibi basit bir mikrodenetleyicidir. 1980 yılında üretilen bu mikrodenetleyici, dijital elektronik dersi alanların bileceği CISC mimari yapısına sahip ki bu mikrodenetleyiciyi kontrol eden çok fazla komut demek; 8 bitlik veri işleme özelliğine sahip 8051’de ise bu sayı 255 komuta kadar çıkabilmekte.

Klasik bir 8051’in (örneğin AT89C52) iki adet dış kesme, bir adet seri port kesmesi ve iki adet timer kesmesi ile toplam beş kesmeye ve 256 Byte RAM ile 8 kByte ROM’a sahiptir. Tek ek komponent olarak ise USART birimi ile günümüzün PIC ve ATMEGA gibi popüler mikrodenetleyicilerinin yanında oldukça sönük kalmaktadır. Bir örnekle açıklamak gerekirse, potansiyometre bilgisine göre doluluk oranı değişen bir sinyal yapmaya çalıştığımızda 8051 için ayrı bir ADC entegresi ve içine ise stabil bir kod yazılması gerekmektedir. Oysa bunu Pic ile yapmış olsak sadece ADC’si olan bir PIC kullanmamız ve doluluk oranı değişecek sinyali ise yine PIC’in CCP biriminden oluşturmamız yeterli olacaktır.

Her ne kadar 8051, genç nesil mikrodenetleyicilerinin yanında sönük kalsa da gerek kullanım, gerekse öğretim kolaylığı nedeniyle bir çok okulda, üniversitede hâlen öğrencilere gösterilmektedir. Bunun için ben de mikroişlemciler dersindeki laboratuar notlarımı ve dönem projemi bu konuda çalışmak isteyen arkadaşlar için paylaşma gereği duydum.

Laboratuar konuları aşağıdaki gibidir;

1- (ASM) Keil Programının Kullanımı
2- (ASM) Register Bankı Seçme, Portlardan Değer Okuma, Adres Modları
3- (ASM) 8051 Komutlarının Kullanımı: ADDC, SUBB, MUL, DIV, CPL, XCH, SWAP
4- (ASM) 8051 Uygulaması: Rasgele Verilen Sayıları Tek veya Çift Olarak Yerleştirme
5- (ASM) 8051 Uygulaması: Rasgele Verilen Sayıları Büyükten Küçüğe ve Küçükten Büyüğe Sıralama
6- (ASM) 8051 Uygulaması: Timer’ların Kullanımı
7- (ASM) 8051 Uygulaması: Seri Port Kullanımı
8- (C) Kronometre Yapımı
9- (C) Bankamatik Yapımı
10- (C) LM35 ve AD0831 ile Klima Yapımı
11- (C) Sinyal Üreteci Yapımı

Dönem Projesi: (C) Çok Fonksiyonlu Sıcaklık ve Zaman Uygulaması

Deneylerle ilgili detaylı açıklamara ve 8051 dönem projeleri;