Kesintisiz güç kaynağından yüksek amperli adaptör olur mu ?

Başlatan 07 Osman, 18 Mart 2021, 21:04:44

07 Osman

Arkadaşlar konuyu hortlattım tekrardan kusura bakmayınız.  Yaptığım güç kaynağı ile (XL4016 MODÜLLÜ OLAN) denemeler yaparken, 8 amperde bozuldu benim XL4016 modül. Üzerindeki led yanıyor ama, voltaj çıkışı yok.

Sonra nette bulduğum aşağıdaki devreyi yaptım. Nette 1 adet  2N3055 kullanılmış,  ama ben akımı arttırmak adına elimde bulunan iki tane 2N3773 kullandım. Değerleri birbirine oldukça yakın. Hatta 2N3773 ler bir tık daha iyi. Soğutucu falan da takmama rağmen, (XL4016 da minicik soğutucular hiç ısınmazken, ben daha büyüğünü taktım hemen 2-3 amperde 3-5 dakikada çok fazla ısındılar. Fan filan taksam da faydası olacağını sanmıyorum. Çok ısınıyorlar.  Buna ne yapabilirim ?
Adsız.jpg



Ayrıca elime eski bir Kyocera marka büyük büro tipi fotokopi makinasının  besleme katı geçti. Smps tipi oldukça kaliteli ve güçlü bir şeye benziyor. 24V, 5,1V  ve 3,3V  çıkışları var. 24 voltunda 12 voltluk iki ampülü seri bağlayarak çok rahat 4,5 amper akım çektim. 24 voltluk başka yüküm olmadığından daha fazla akım verebilir mi deneyemedim.  Ama sanırım daha fazlası var.  Peki bu besleme kartını hiç bozmadan volt ve akım ayar potu ekleyebilirmiyiz bir yerlerine ?

dede_salih

Merhaba @07 Osman
2N3773'ler ile yaptığın devreyi ne yazık ki göremiyorum. Sanırım yüklerken bir sorun oluştu.
Ancak çok ısınıyor demenden anlıyorum ki Doğrusal regüleli bir devre oluşturdun.
Malesef bunlarda ısı kaçınılmaz. Hatta anahtarlamalı sistemlerin hayatımıza girmesinin en büyük sebebi de bu ısıdır.
Yüksek frekanslarda, anahtarlama elemanını aç-kapa yaparak üzerindeki baskıyı azaltmış ve çıkıştan da istediğimiz akımı almış oluyoruz.
Gerçi 2-3 amper ile bu kadar ısınması bana biraz tuhaf geldi.

Sen önce şu devrenin görselini bir yükle. Sonra XL4016'nın da üstten alttan birer görselini yükle ki ona da bir bakalım. Belki arızayı gideririz.
Gerçi led yanarken çıkıştan gerilim okumama durumu tuhaf. Çünkü genellikle o led'i çıkışa paralel bağlarlar ki herşeyin düzgün çalıştığını ve çıkıştan voltaj aldığımızı bilelim.
 

dede_salih

Şimdi gördüm görselleri.
Evet tahmin ettiğim gibi doğrusal regüleli bir devre. Ancak bu şema bir ara forumda tartışılmıştı. Akım ayarlama metodunun yanlış oluşturulduğu ve verimsiz olacağı sonucuna varılmıştı. Ben öyle hatırlıyorum.

Alıntı YapPeki bu besleme kartını hiç bozmadan volt ve akım ayar potu ekleyebilirmiyiz bir yerlerine?
Sürücü entegrenin geri besleme kısmıyla oynayarak belirli aralığa kadar gerilim ayarı yapılabilir. Akım ayarı için de yine sürücü entegreyi incelemek lazım. Genelde kısa devre koruma için Rsense direnci üzerinden geri bildirim oluşturuluyor. Belki bu özellik akım ayarı için kullanılabilir.
Ancak 2 trafolu ve farklı bir yapı görüyorum. 2 ayrı sürücü kısmı olabilir. Buda benim aşina olmadığım bir durum. Seni yanlış yönlendirmek istemem.

asma

Merhaba
XL4016 5A den sonra tehlikeli , bazı satıcılar 5A max. diye belirtmiş.
Akım ve gerilim ayarlı olanlarda opamp lı devre çalışıyorsa led yanar. (devre çalışmasa bile)
Çözüm yeni XL4016 alıp akım sınırını 5A de kullanmak olabilir. (ya da daha güçlüsü)

Denediğiniz LM317 ve 2N3773 lü devre çöp. Fazla yorum yapmak istemiyorum sinirlerim bozuluyor.

Fotokopi beslemesi güzel işe yarayabilir. Ama trafo var zaten.
Onu voltaj ve akım ayarlı hale getirmek çok kolay olmaz. Şemasını bilmiyoruz , benzer örnekler yok.
Atx psu lar için benzer uygulamalar var , farklı markalar için de uğraşılabilir. Ancak sizdeki özel bir besleme. Sonuç garanti değil , boşa uğraşmak istemeyiz.

Daha güçlü smps modül için örnek:
https://robiz.net/powericsmodules/300wstepdown
Benzerlerini veya daha iyisini internette sizin için uygun olanını bulup alabilirsiniz. Asla max. değerlere güvenmeyin.
Reklam olarak algılanmasın. Ben İzmitliyim , mağaza İzmitte , daha önce alışveriş yaptığım için ilk onu tıkladım. Görseli aynı ürün nerede ucuz ise onu alın.

Kolay gelsin.

 

07 Osman

Alıntı yapılan: asma - 27 Mayıs 2021, 11:01:45Daha güçlü smps modül için örnek:
https://robiz.net/powericsmodules/300wstepdown
Benzerlerini veya daha iyisini internette sizin için uygun olanını bulup alabilirsiniz. Asla max. değerlere güvenmeyin.
Reklam olarak algılanmasın. Ben İzmitliyim , mağaza İzmitte , daha önce alışveriş yaptığım için ilk onu tıkladım. Görseli aynı ürün nerede ucuz ise onu alın.

Kolay gelsin.
 

Yazmayı unutmuşum, bunun aynısını farklı bir siteden aldım  (kargo dahil 59 TL ye almıştım) , akım ayarı çalışmadı değişim için gönderdim, para iadesi yaptılar. Muhtemelen ya ellerinde başka ürün yoktu, yada iade kargosunu ödediler tekrar bir kargo daha ödemeyelim diye.

Benim aldığım site iade aldı ancak, bir çok site ve satıcı işte elektrik verdiğiniz zaman iade olmaz diyorlar, yahu elektrik vermeden çalışıp çalışmadığını nereden anlayacağız  >:(  En çok alışveriş yaptığım ve hiç sorun yaşamadığım direnc.net  te yok ürün. Olsa oradan alacağım.

Alıntı yapılan: dede_salih - 27 Mayıs 2021, 01:20:47Merhaba @07 Osman

 Sonra XL4016'nın da üstten alttan birer görselini yükle ki ona da bir bakalım. Belki arızayı gideririz.
Gerçi led yanarken çıkıştan gerilim okumama durumu tuhaf. Çünkü genellikle o led'i çıkışa paralel bağlarlar ki herşeyin düzgün çalıştığını ve çıkıştan voltaj aldığımızı bilelim.
 

Akşam atarım resmi.

07 Osman

Tekrar denedim XL4016 modülü. Boştayken voltaj ayarı yapılıyor, yük varken sıfır volt çıkış.  Resimler altta.

Bu arada sayın @asma  nın dediği 20 amperlik modülü tekrar sipariş verdim bakalım, inşallah çalışır bu sefer.

dede_salih

Alıntı YapBoştayken voltaj ayarı yapılıyor, yük varken sıfır volt çıkış.
Akım algılama kısmında bir arıza var gibi geldi bana. Aşırı yükten de kaynaklanabilir. Bağladığınız yük nedir?

Ben bu modülü deneyimlemedim. Netten biraz araştırıp aşağıdaki şemayı buldum. Sizde ki ürünle birebir aynı olmasa da yakındır.

Aşağıdaki işaretli noktalardan boşta ve yük üzerinde gerilim ölçümü yapalım. Bakalım değerler nasıl? Tahminim 78L05 ve opamp çiftinin olduğu blokta var bir sıkıntı.
Birde şunu sorayım. Boşta iken yeşil led yanıyor dediniz. Peki yük bağlandığında kırmızı led yanıyor mu?

07 Osman

Sayın @dede_salih ,  öncelikle  yeşil led yok, tek kırmızı led var, devre önceden çalışır iken de aynı led yanıyordu.  led boştayken de, yük altındayken de yanıyor.

Yük olarak 12 volt 5 watt  araç ampülü kullandım. 0,08 volt ile 1,02 volt arasında çıkış alabildim.  12 volt 21 watt ampül kullanınca hiç çıkış alamadım.

Benden istediğiniz ölçümleri 12v/5w ampüle göre yaptım.
Boştayken:
Feedback pin: 0,79 V
78L05 çıkış: 5,02 V
Akım Sinyal: 0
TL431 Ref Pin: 2,49 V

Yük altında iken:
Feedback pin: 1,02 V ( akım ayar potu çevrilince çıkış 0-1,2 volt arası değişiyor)
78L05 çıkış: 5 V
Akım Sinyal: -0,02 V
TL431 Ref Pin: 2,46 V
 

dede_salih

Modülde 3 bacaklı bir led görünüyor. Ortak katotlu 2 led tek kılıfta yani. Benim karşılaştıklarım genellikle yeşil ve kırmızı oldu. Bu yüzden yeşil yanıyor mu diye sormuştum. Modül çalışırken de kırmızı yanıyordu diyorsanız bunu dikkate almayalım.

Şimdi led yandığına göre 78L05 5V üretiyor. TL431 de 2.5V referans gerilimini üretiyor. Ölçümlerle bunları doğruladık. Ancak FB pin voltajları tuhaf geldi bana.
Datasheet'te buranın 1.25V hata yükselteciyle karşılaştırıldığı yazıyor. Bu karşılaştırma ile orayı 1.25V ta sabit tutmaya çalışarak çıkış gerilimimizi ayarlıyor. Yani oranın 1.25V olması gerek ama 0.79V ölçmüşsünüz ve gerilim ayar kısmının da normal çalıştığını söylüyorsunuz.
Akım algılama kısmı da bu bacaktan bilgi veriyor. Ancak onu nasıl yapıyor tam olarak anlayamadım.

Akım sinyal gerilimini de negatif ölçmüşsünüz. Pot ile oynadığınızda da akım miktarını arttıramamışsınız.
Aklıma akım algılama direnci geliyor. Gerçi bir yanma, deformasyon gözükmüyor ama 8A akım ile yarım watt'ın üstünde (0.64W) bir güce maruz kalmış. Bildiğim kadarıyla smd dirençler bu gücü tolore edemez. Bu direnci kontrol etmenizde yarar var. Genel kol akımı bu direnç üzerinden akıyor.

Bunların dışında aklıma başka birşey gelmiyor maalesef. Forumdaki bilgili arkadaşlar el atacaklardır.

asma

Merhaba xl4016 nın bozulduğunu düşünüyordum. Led yanıyor bilgisi ölçü değildi benim için.
Boşta gerilim ayarı ise umut vaadediyor.
Çalışmasıyla ilgili kısa not:
Akım set değeri tl431 ile elde edilen , gerilim bölücü direnç ve pot ile ayarlanan referans gerilimini oluşturur. Bu değer ile akım algılayıcı direnç üzerine düşen gerilim karşılaştırılır.
Hangi değer büyükse o girişe uygun çıkış alınır. U2.1 in + girişi , - girişinden büyükse (akım değeri set değerinden büyükse) çıkış + beslemeye yakın olur. Bu değer diyot aracılığıyla Fb girişine uygulanır. (yaklaşık 4V) 4016 bu durumda çıkış voltajının yüksek olduğunu düşünerek çıkışı düşürmeye çalışır.
- giriş , + girişten yüksek ise çıkışı gnd ye yakın olur. Fb hattındaki diyot ters yönde olduğu için etki etmez. (akım değeri set değerinden küçük ise)
Diğer opamp çıkışı iki ledi yakarak çıkışın normal (cv) veya akım koruma devrede (cc) bilgisini verir.

Arıza için potlar , akım algılama direnci , bobin ohm metre ile ölçülmeli. Lehimler tazelenmeli.

Kolay gelsin.


dede_salih

Sayın moderatörümüz @asma
Paylaştığınız bilgiler için teşekkür ederim. Diyot faktörünü atlamıştım. Şimdi aktardığınız bilgiler ile taşlar yerine oturdu.
Ledleri sorma nedenim aslında koruma modunun durumunu öğrenmek ve arıza tespitinde kolaylık sağlamasıydı. Ancak sizin de belirttiğiniz gibi arıza tespitinde net bir kıstas olmamamalıymış. Bunu da öğrenmiş oldum.
Arkadaşın sorununu çözemedim ama yeni şeyler öğrendim sayenizde.

asma

Değerli forum üyesi sayın @dede_salih
Ben böyle yazamam kusura bakmayın , okumak bile garibime gitti.
Bir forumda gezinirken denk gelmiştim. Entegre voltaj regülatörüne akım limiti eklemek zor olduğu için benzer bir yol izlenmişti.
Voltaj geri besleme döngüsünü bozmadan , yalnızca aşırı akımda müdahale edecek sistem çok hoşuma gitmişti.
Ayrıca laboratuar tipi güç kaynaklarında Constant  Cuerrent ve Constant Voltage uyarı ledleri bulunur. cc ve cv nin anlamını bilmezdim.
Çalışma mantığını çözmeye çalıştığım şemalardan öğrendim.
Forumlar meraklı , araştıran , paylaşmayı , yardımlaşmayı seven insanlarla güzel.
Ben teşekkür ederim aktif katılımlarınız için.

Şimdi konudan uzaklaşmadan devam edebiliriz.

07 Osman

Tamam ölçümleri devre üzerinde yaptım,  bobin: 0,1 ohm,

Büyük, çıkışa seri olan R010 yazan direnç: 0,1 ohm (bu direnç 1 ohm olmalı değil mi? ), akım sinyali diye belirttiğiniz üzerinde 100 yazan direnç; 10,2 ohm.
Potların her ikisi de sağlam.

Son bir ayrıntı; Devre boşta iken giriş 23 volt,   akım potu  maximumda, çıkış voltajı 22 volt. Direk ampülü bağlayınca sanki kısa devre olmuş gibi led anlık mavi oluyor sonra tekrar kırmızıya dönüyor ve voltaj sıfıra iniyor. Ampülü çıkarınca yine voltaj 22 volt. ( bu tepkiyi akım potu sıfırda iken vermiyor.)

Ölçü aletim  profesyonel olmasa da, amatörün de biraz üzerinde.  UNI-T  UT139C

dede_salih

100 yazan direnç 10ohm. Yani ölçümünüz doğru. Akım sinyani diye bahsetmemin sebebi opamp'a akım sinyalinin bu hat üzerinden gelmesi. Yani isimlendirme genel kabul değil bana ait.
R010 yazan direnç 10m ohm. Yani 0.01 ohm ölçmeniz gerek.
Bobin ölçümünü direnç olarak değilde endüktans olarak ölçmeniz gerek. Buda UT139C ile mümkün değil. Bobinler kolay kolay bozulan bir parça değildir.

07 Osman

Alıntı yapılan: dede_salih - 30 Mayıs 2021, 01:52:07100 yazan direnç 10ohm. Yani ölçümünüz doğru. Akım sinyani diye bahsetmemin sebebi opamp'a akım sinyalinin bu hat üzerinden gelmesi. Yani isimlendirme genel kabul değil bana ait.
R010 yazan direnç 10m ohm. Yani 0.01 ohm ölçmeniz gerek.
Bobin ölçümünü direnç olarak değilde endüktans olarak ölçmeniz gerek. Buda UT139C ile mümkün değil. Bobinler kolay kolay bozulan bir parça değildir.

O zaman o direnç bozuk olabilir mi ? Çünkü bir kaç kez ölçtüm 0,01 değil  0,1 ohm olarak ölçtüm.

dede_salih

Direnç değeri çok küçük olduğu için multimetrenin ölçüm aralığında olmayabilir. Aynı ürün bende de var. Bu gibi dirençler de net sonuç alamıyorum.
Galiba XL4016 entegresi arızalı. Geriye bir tek o kaldı.

seron

100 > kahve siyah siyah  > 10ohm
101 > kahve siyah kahve  > 100ohm
102 > kahve siyah kırmızı > 1000ohm
103 > kahve siyah turuncu > 10k
104 > kahve siyah sarı    > 100k
105 > kahve siyah yeşil  > 1M

Böyle olmayacak mıydı? SMD Code'a göre sormuyorum THT E24'e göre soruyorum. Kafanızı karıştırmak için değil cidden soruyorum.

asma

Evet seron aynen öyle.
Ben de smd için değil genel olarak kullanılan bir uygulamadan bahsedeyim.
2K2 2,2K ohm R01 0,01 ohm demek.
Birim nokta (bizde virgül) olarak kullanılır. Aynı zamanda birim ya da çarpan yerine geçer. Text alfabetik ifade varsa böyle.

Direnç sağlam mı, okuma veya ölçme hatası var mı?
Proplar kısa devre edilir çıkan sonuç gözlenir. Direnç ölçülür, değerden ilk ölçtüğümüz kısa devre değeri çıkartılır. Sonuç gerçek ölçüm yakın olur.
Elinde 1 ohm veya daha küçük ne varsa smd direnç üzerine Lehimlenir. Kart tekrar denenir ve hurdaya ayrılır.  ;)
Şüphenin pratik çözümü varsa, yenisi gelene kadar deneme yapılır.
Kolay gelsin.

07 Osman

Alıntı yapılan: seron - 30 Mayıs 2021, 04:26:41....
Bende,  @seron  nerelerde hiç sesi soluğu çıkmıyor diyordum kendi kendime.  Senin  önceki mesajlarının birisinde bir ifaden vardı "smd li devrelerden nefret ediyorum diye"  al benden de o kadar. >:(   

Alıntı yapılan: asma - 30 Mayıs 2021, 10:20:49Evet seron aynen öyle.
Ben de smd için değil genel olarak kullanılan bir uygulamadan bahsedeyim.
2K2 2,2K ohm R01 0,01 ohm demek.
Birim nokta (bizde virgül) olarak kullanılır. Aynı zamanda birim ya da çarpan yerine geçer. Text alfabetik ifade varsa böyle.

Direnç sağlam mı, okuma veya ölçme hatası var mı?
Proplar kısa devre edilir çıkan sonuç gözlenir. Direnç ölçülür, değerden ilk ölçtüğümüz kısa devre değeri çıkartılır. Sonuç gerçek ölçüm yakın olur.
Elinde 1 ohm veya daha küçük ne varsa smd direnç üzerine Lehimlenir. Kart tekrar denenir ve hurdaya ayrılır.  ;)
Şüphenin pratik çözümü varsa, yenisi gelene kadar deneme yapılır.
Kolay gelsin.


Tamam üstadım,  elimde ne var yok bir kontrol edeyim, olmazsa diğer 20 A lık converter yoldadır muhtemelen, bunu ayırırız hurdaya.

seron

SMD'den nefret etmiyorum.
Yok yok.
İmkan yok.
Olmayınca THT ile bile yapamıyorsun.
Bu nedenle bu işlerden nefret ediyorum.
SMD'nin en pis tarafı temiz çalışmanı gerektirir. Özel delikli bezi var ne dendiğini unuttum. Macun şeklinde lehim bulucan da, uygulayacan daaa, sıcak hava üfletecen deee. Bakalım o kadar malzeme var mı?
Ama işin doğrusu SMD ile daha güzel ve verimli işler çıkıyor. Cücük kadar PCB'ye dünyayı sığrıdıyorsun. Hatırlarsan bakalım yapabiliyor muyum diye bir iki entegre çizmiştim. Gayet de süper oldu. Hatta araştırmamışım daha önceden yapıp satan da varmış (voltaj regüle entegresi falan).
Ben birkaç farklı model tasarlamayı düşünüyordum. Basit preanfi entegresi soketle takılır cinsten, birkaç multivibratör yine soketli. Öyle işte.