EKRAN KARTLARI'nı anlamak. (TARTIŞMA)

Mr_YAMYAM · 15 Ocak 2015, 14:31:36

Çoğu arkadaşımız ekran kartı kullanımında alışılagelmiş sürücü yüklemesi ve ayar teknikleri kullanmaktadırlar.
Özellikle, @okinkurt ve @GLSCGN arkadaşlarım, bu konuda oldukça şikayetçi olmuşlar, ama sorunun bilimsel yöntemlerini anlayamadıkları için haliyle ya olduğu gibi kullanmışlar ya da donanım değişikliğine gitmişlerdir.
Genel olarak ekran kartlarının sürücü optimizasyonu ve ekran kartları veri akışlarının inceleneceği bu konuda örnek olarak Nvidia tabanlı ekran kartları incelenecektir.
AMD tabanlı ekran kartlarının sürücü yüklenilmesi genellikle mikrosoft framework yükleyicisi ile yapıldığından gerekirse bu konu daha sonra farklı olarak tartışılacaktır.

1 EKRAN KARTI SÜRÜCÜ VERSİYONLARINI ANLAMAK.
Her firma, çıkartmış olduğu ürünü, çıkartmış olduğu yıllardaki güncel işletim sistemlerine göre optimize ederler ve o sürücü paketini bir CD ile kullanıcıya verirler. Teknolojik gelişmeler, işletim sistemlerinin değişmesi veya oyun konfigürasyonlarının özelliklerinden dolayı CD ile birlikte alınan bu sürücülerin güncelleştirilmesi gerekebilir.
Bu güncelleştirmeler neden gereklidir.
1 OYUN İÇİ ÖZEL UYGULAMA GEREKEBİLİR:
2 D-X veya sistem uyum konusunda eksikler bulunabilir.
3 Nadir de olsa eski sürücülerde sorun olabilir. (Bu durum üreticinin resmi sitesinde açıklanır ve yeni versiyon sürücü hizmete sunulur.)
Kullanıcı kendisine verilen CD/DVD içerisindeki sürücü sorunlarından dolayı donanımını kullanamıyorsa veya donanımsal hatalar görüyorsa..;
a) Ürün iadesi isteyebilir.
b) Yeni versiyon sürücü CD/DVD meteryalini firmadan talep edebilir.
c) Firmanın yayınlamış olduğu sürücü peketini internetten indirip kullanabilir.
Alışılagelmiş sürücü yükleme yöntemi olan internetten indirerek kurma yönteminde ise çoğu arkadaşların yanılgıya düştükleri bir nokta vardır.
ABİ EN SON VERSİYON SÜRÜCÜYÜ İNDİRDİM VE KULLANIYORUM İŞTE DAHA NE

Halbuki enson yayınlanan sürücü bazı kurallara bağlıdır ve bazı versiyonları bulunmaktadır.
Örnek olarak ele alınmış olan Nvidia tabanında
Üst seviye GPU versiyonları. 98XX 7XX 6XX
Veya alt seviye GPU sürücü versiyonları. 94XX 72X 610X 210X gibi.
Peki ekran kartımıza göre hangi sürücü versiyonunun uyumlu olduğunu nasıl bilebiliriz

Yüklenilmek istenilen sürücü versiyonu hakkında yeterli araştırma ve versiyonlar konusundaki üretici talimatlarına harfiyen uymalıyız.
NEDİR BUNLAR?

Elimde bulunan 3 adet sürücü dosyasının açıklamalarını görmektesiniz.
1 XP versiyonu. 32 bit.
2 Win7 win8 ve vista versiyonu 32 bit.
3 Güncellenmiş yeni işletim sistemleri versiyonu. 32 bit.
Peki işletim sistemimiz 64 bit ise ve 32 bit sürücü versiyonunu indirip kurmuşsak ne olur.

Keza işletim sistemimiz 32 bit ise, biz de sürücü en son versiyon diyerek 64 bit versiyonunu indirip kurarsak neler olur.

BİR DİĞER HUSUS İSE;
Firma yeni versiyon sürücüleri bazı amaçlar için yayınlamış olabilir. SLI desteği ya da oyunlardaki D-X optimizasyonu veya işletim sistemleri uyum sorunları için ek bazı yazılımlar.
İşte tüm bunların tespiti ve uygun sürücü yüklenilmesi ciddi araştırma gerektirmektedir.
ÖRNEK ARAŞTIRMAM ve SÜRÜCÜ VERSİYONLARI.
Firmanın resmi sitesinden edinilen bilgilerdir.

Tüm bunlar elimizdeki ekran kartının GPU'su, işletim sistemimizin versiyonu ve özellikleri doğrultusunda hesaplandığında görülecektir ki karşımıza onlarca seçenek çıkmaktadır.
Konumuzun esas tartışma amacı elimizdeki ekran kartımızın özellikleri ve işletim sistemimizin özellikleri doğrultusunda DOĞRU SÜRÜCÜYÜ KURABİLMEK ve YAPILANDIRMAKTIR.

okinkurt · 15 Ocak 2015, 14:47:29

Güzel konu abi eline sağlık bende fikirlerimi belirteyim bir sürü kart kullandım kart update etmenin pek bir faydası olmuyor aksine zararı oluyor diyebilirim mesela en son gtx 660 kullanırken sürüm yükseltmeye gittiğimde interneti arka planda sömüren streaming.exe ler ile ve birkaçtane eski versiyon oyunda ekranın siyaha bürünmesini gözlemledim kendim baya bir driverı test ettikten sonra kartın en stabil çalıştığı versionu korudum gtx 660 da 335.ci 9800gt de 306. versiondaydı üst versiyonlarda yeni sistemde stutter senin deyiminle DON olayı gözlemledim yani hayrı yok zararı bol özellikle nvidia nın 650 üzeri için çıkardığı geforce experience ve shadow play ilk versionlarda başarılı olsada sonraki versiyonlarda berbattı bence ..

seron · 15 Ocak 2015, 14:59:16

W7 de sıkça donma sorunu yaşamaktaydım. sistemim 1-2 dakika boyunca fare de dahil duruyor, CTRL-ALT-DEL kombinasyonu çalışmıyor;

sistem donmuş iken her neye bastıysam kendine geldiğinde çalışıyordu.

geçen haftalarda aklıma geldi: amd nin sitesine girip ekran kartımın özelliklerine bakarken, sürücüsünün birkaç adet güncel versiyonlarının çıktığını gördüm. en son sürümü indirip kurunca....

bilgisayarım cillop oldu. donma sorunu bitti. gayet stabil ve akıcı şekilde oyun, video ve görsel düzenleme işleri yapabiliyorum.

yukarıda Mr_YAMYAM ustamızın bahsettiği "en son çıkan driver en iyi driver değildir" prensibinden yola çıkarak, son güncellememin hala uygun olmayabileceğini, ayrıca farkettiyseniz, ilk aldığımda yüklenilen sürücünün de neticede "son driver" olduğunu anlamış oldum. "son/yeni driver" yoktur, "en uygun" driver vardır.

sorun yaşayan arkadaşlara referans olsun. donma vs sorunlarınız var ise donanım sürücülerinizi mutlaka denetleyin.

mustafayilmaz · 15 Ocak 2015, 15:04:14

genelde ekran kartını yoracak türden işler yapmıyorum.benim için monitöre görüntü gelmesi ve az ısınması yeterli.bu yüzden sürekli çalışan yardımıcı programları sevmiyorum

bu durumda güncelleme almam gerekli olur mu?

ekran kartı : geforce gt 520mx

seron · 15 Ocak 2015, 17:24:12

Alıntı yapılan: mustafayilmaz - 15 Ocak 2015, 15:04:14genelde ekran kartını yoracak türden işler yapmıyorum.benim için monitöre görüntü gelmesi ve az ısınması yeterli.bu yüzden sürekli çalışan yardımıcı programları sevmiyorum bu durumda güncelleme almam gerekli olur mu?

ekran kartı : geforce gt 520mx

yapılan testler neticesinde stabil sonuçlar elde ediliyorsa, sistemde hiçbir sorun olmadığından emin olunmuşsa: hayır.
zaten basit işlerle çalışıyor ve tabiri caizse çok fazla "oyun kasmıyor" iseniz sıkıntı yok.

okinkurt · 16 Ocak 2015, 12:47:41

Başka bir deyişle çalışıyorsa tamir etme

Mr_YAMYAM · 16 Ocak 2015, 21:13:47

Ekran kartları TEXTURE ve PIXEL doldurma özellikleri ve anlatımı.
AZ SONRA (Yani reklamlardan sonra)

İlgili arkadaşlar icabet etmek isterlerse şu ödevi yerine getirmelidirler.
Herhangi bir ekran görüntüsünü PRINT SCREEN ile aldıktan sonra PAINT ile;
ÖNCE 24 bit eşlem resmi olarak,
SONRA PNG formatında.
DAHA SONRA ise JPEG formatında kaydederek,
Bu görüntülerin kapladığı alanı (Boyutu) öğrenerek her resmin bilgisine iliştirmeleri gerekmektedir.
Tartışmamızın içerisinde bu resimler doğrultusunda hesaplar yapılacaktır. Bu hesaplar anlaşılır olması açısından herkesin kendi görüntüleri üzerinden yapılacaktır.

seron · 16 Ocak 2015, 21:32:17

bmp: 2,84mb
png: 521 kb
jpg: 164 kb

ekran çözünürlük: 1152x864

site bmp kabul etmiyor rar olarak şeyetmeye çalışayım:

AAA ytüklendi hayret...

Mr_YAMYAM · 16 Ocak 2015, 22:00:09

Rar veya sıkıştırmalı yüklemeler kabul edilmeyecektir.

Sitenin resim yüklemesinden yüklenilip ufak resim modu seçilecektir.

Şöyle de yapılabilir.

3 ayrı formatın özelliklerine tek tek bakılarak özellikleri tek ekranda görüntülenir.

seron · 16 Ocak 2015, 22:04:35

tamam da abi 24bit eşlem olarak yükleyemiyorum site hata mesajı gösteriyor gavurca...

okinkurt · 16 Ocak 2015, 23:56:48

Bende ekliyim

Yazmayı unutmuşum 1920x1080 60 hz .

isimsiz kahraman · 17 Ocak 2015, 08:29:57

1024x768

Mr_YAMYAM · 17 Ocak 2015, 10:15:15

Şimdi herkes en yüksek format (BMP) 60 FPS için TEXTURE veri akış değerini hesaplasın.
FORMÜL= Diskteki toplam boyutu, çarpı FPS.
Yani bulunan değer ile ekran tazeleme hızımızın değerini çarpacağız.
Şu an için genel ekran tazeleme hızımız genellikle 60FPS dir.
Bulunan sonucu buraya yazalım.
Görüldüğü üzere @okinkurt için değerler OHARAA seviyesinde olacaktır

okinkurt · 17 Ocak 2015, 19:30:25

355,8 çıktı bende yanlış yapmadıysam tabi .

Mr_YAMYAM · 18 Ocak 2015, 13:19:20

Alıntı yapılan: okinkurt - 17 Ocak 2015, 19:30:25355,8 çıktı bende yanlış yapmadıysam tabi .

Formüller hesaplanırken BİRİM ler de mutlaka belirtilmelidir. Aksi takdirde oradaki birimin kilo mu, gram mı yoksa PATATES mi olduğu belli olmaz.
Birimimiz ne idi.
MB (Mega byte) cinsinden bir resmin boyutu. Demekki MB cinsinden bu resimden 60 tane olsaydı bu kadar veri akışımız olacaktı. (Sadece TEXTURE akışı)
Yani okingurt'un ekran değerlerine göre yüksek detay için ekran kartından akıtması gereken minumum değer 355.8MB/sn iimiş.
NOT:
Bu değer oluşturulmuş resim kareleri değerleri için geçerlidir. Bir HD, BR/DVD filmi video akışı bu değeri temsil eder. Çünkü HD video kareleri daha önceden kamera ile çekilip peşpeşe kaydedilmiş RESİM bilgileridir.
Bir PC de bu kare miktarı öncelikle işlemcimiz tarafından oluşturulmaktadır. Eğer Direct-X uygulamasını doğru kullanabiliyorsak ve sistemimizin PHYS-X hızlandırması doğru yapılandırılmışsa resimlerin oluşturulmasında ekran kartı da görev alacaktır.

Eğer HD videomuz PAL sistem ve İNTERLACED (girişimli) resim karelerinden oluşuyorsa o zaman bu değeri 25 FPS ile bulmalıyız. Yani video tek kare resim boyutu çarpı FPS.
Eğer video akışımız NTSC akışı ise 30 FPS interlaced.
Eğer videomuz NTSC ve PROGRESSIVE taramalı ise o zaman full FPS yani 60 FPS olmalıdır. (Bu format günümüzde 3D HD filmlerde uygulanmaktadır)
Ekran kartımızın ilk bakacağımız özelliği giriş band genişliği olmalıdır. Giriş band genişliği genellikle RAM miktarı ile bağdaştırılsa da esasen donanım hızlarının etkisi çok daha önemlidir.
BU ANLATILANLAR DOĞRULTUSUNDA;
Her arkadaşımız kendi kullanmakta olduğu ekran kartının giriş band genişliğini ister GPUZ programı ile isterse www.hwcompare.com sitesinden öğrenebilir.
Daha sonra texture akış değerlerine bakarak kıyaslama yapabilir.
Şimdi herkes kendi ekran kartının verilerine göre giriş band genişliğini ve texture değerini bulup bir yere not etsin.
İlerleyen zaman içerisinde bu resim bilgilerinin oluşturulması ve ekrana verilmesi konusunda anlatımlar sürecektir.
Tabii ki ekrana çizilen noktasal çizimler de (PIXEL FILLRATE) oldukça önem arzetmektedir. Bu konuya sırası geldiğinde değineceğiz.

isimsiz kahraman · 18 Ocak 2015, 14:55:47

Yamyam abi hwcompare sitesine güvenmiyorum ben. GPU-Z de megabyte olarak yazmıyor.
Bandwith : 21.3 GB/sn diyor bu galiba. 30 FPS için 67,5 60 FPS için 135 çıktı.

Mr_YAMYAM · 18 Ocak 2015, 16:49:23

Alıntı yapılan: isimsiz kahraman - 18 Ocak 2015, 14:55:47Yamyam abi hwcompare sitesine güvenmiyorum ben. GPU-Z de megabyte olarak yazmıyor.
Bandwith : 21.3 GB/sn diyor bu galiba. 30 FPS için 67,5 60 FPS için 135 çıktı.

Hwcompare sitesi doğru değerleri gösterir.
Ekran kartının GPU-Z programı ile bulmuş olduğun değer aynen orada da vardır.
GPU-Z ile bulmuş olduğun değer ile o site arasında fark varsa sürücülerini doğru kurmalısın.

Ekran kartın 21.3GB/sn veri akışına sahipse 60 FPS için 135 MB/sn lik değeri rahatlıkla aktaracak demekitir.

Bilindiği üzere oyunlar sadece texture akışı ile yapılmazlar. Texture akışı sadece video (Film) oynatımında geçerli olan bir değerdir.
Bir PC, oyundaki texture akışlarını önce hazırlamalı ve ekrana sunmalıdır. Bu yüzden işlemci gücüne ihtiyaç duyulmaktadır.
Oyunlardaki texture değerini belirleyen unsurlar ise hem işlemciyi hem de ekran kartının sınırlarını zorlamaktadır. Oyuncu bu kriterleri programın izin verdiği ölçüde ayarlayabilirler.
Çok severek oynadığım SETTLERS 4 oyunundan sahnelerle bu olayı daha sonra açıklamaya çalışacağım.

okinkurt · 18 Ocak 2015, 16:51:45

Alıntı yapılan: Mr_YAMYAM - 18 Ocak 2015, 16:49:23Hwcompare sitesi doğru değerleri gösterir.
Ekran kartının GPU-Z programı ile bulmuş olduğun değer aynen orada da vardır.
GPU-Z ile bulmuş olduğun değer ile o site arasında fark varsa sürücülerini doğru kurmalısın.

Ekran kartın 21.3GB/sn veri akışına sahipse 60 FPS için 135 MB/sn lik değeri rahatlıkla aktaracak demekitir.
Bilindiği üzere oyunlar sadece texture akışı ile yapılmazlar. Texture akışı sadece video (Film) oynatımında geçerli olan bir değerdir.
Bir PC, oyundaki texture akışlarını önce hazırlamalı ve ekrana sunmalıdır. Bu yüzden işlemci gücüne ihtiyaç duyulmaktadır.
Oyunlardaki texture değerini belirleyen unsurlar ise hem işlemciyi hem de ekran kartının sınırlarını zorlamaktadır. Oyuncu bu kriterleri programın izin verdiği ölçüde ayarlayabilirler.
Çok severek oynadığım SETTLERS 4 oyunundan sahnelerle bu olayı daha sonra açıklamaya çalışacağım.

Tamamen doğru değil değerler kartların değişik versiyonları var abi bu düz modelini gösteriyor direk mesela benim 9800gt eco model ordaki değerler tam tutmuyor .

isimsiz kahraman · 18 Ocak 2015, 16:56:58

Alıntı yapılan: Mr_YAMYAM - 18 Ocak 2015, 16:49:23Hwcompare sitesi doğru değerleri gösterir.
Ekran kartının GPU-Z programı ile bulmuş olduğun değer aynen orada da vardır.
GPU-Z ile bulmuş olduğun değer ile o site arasında fark varsa sürücülerini doğru kurmalısın.

Ekran kartın 21.3GB/sn veri akışına sahipse 60 FPS için 135 MB/sn lik değeri rahatlıkla aktaracak demekitir.
Bilindiği üzere oyunlar sadece texture akışı ile yapılmazlar. Texture akışı sadece video (Film) oynatımında geçerli olan bir değerdir.
Bir PC, oyundaki texture akışlarını önce hazırlamalı ve ekrana sunmalıdır. Bu yüzden işlemci gücüne ihtiyaç duyulmaktadır.
Oyunlardaki texture değerini belirleyen unsurlar ise hem işlemciyi hem de ekran kartının sınırlarını zorlamaktadır. Oyuncu bu kriterleri programın izin verdiği ölçüde ayarlayabilirler.
Çok severek oynadığım SETTLERS 4 oyunundan sahnelerle bu olayı daha sonra açıklamaya çalışacağım.

O doğru gösteriyorda bendeki kart modeli farklı. HD5670 olmasına rağmen hd57xx gpusu kullanıyor ondan güvenmiyorum dedim yamyam abi

Mr_YAMYAM · 18 Ocak 2015, 19:08:07

Kendi yanılgılarınızı biryerlere çamur atarak göstermeyin.
Ekran kartlarının yüklenmesi ve sürücü sorunları bazı değerlerin tutmamasını gösterebilir.
İyi optimize edilmiş bir ekran kartı listede yer almış bazı değerlerden biraz daha fazla görülebilir.
Bununla beraber iyi kurulmamış bir ekran kartının değerleri buradakilerden daha aşağıda olabilmektedir.

Ayrıca bazı üst sınıf yapılmış ekran kartları ile alt sınıf olanları karıştırmayınız.
Örnek ekran görüntüsündeki iki adet GF9800 birbirlerinden farklıdır.
Benim ekran kartım olan düşük seviye üretim 9800GT 1GB, band genişliğini tam kullanamasa da RAM miktarının biraz daha fazla olmasından dolayı (BIOS'tan ilave 0.75GB civarıRAM kullanımı) daha fazla texture değerine sahiptir.
Üst seviye üretim olan GTX serisi ise her durumda benim ekran kartından hızlıdır.