PLC S7300 ve S7400 (simatic s5) Programları Hakkında

| Temmuz 14, 2014 Tarihinde güncellendi
PLC S7300 ve S7400 (simatic s5) Programları Hakkında

Hazırlayan: Ender Barış AKBULUT s7300 s7400 simatic s5 programı komutlar hakkında bilgiler Emeği geçen Kişilere Teşekkürler

PCBway Türkiye PCB Manufacturer PCB Assembly

s7300-s7400-simatic-s5

Haberleşme Modülleri (Communication modules)

Haberleşme modülleri PLC’lerle giriş-çıkış birimleri arasındaki ya da başka kişisel bilgisayarlar arasındaki veri alışverişini sağlarlar. Bu modüller doğrudan bağlantı (point to point) ile işletilebileceği gibi bir ağ üzerinden de işletilebilir. Bire bir bağlantıda, bağlantı yapılan işlemci çift arabirim içerir. Bir bilgisayar portuna , programlama cihazı ile ulaşılırken diğeri üzerinden haberleşme sağlanır. Böylece sisteme daha fazla sayıda I/Q dahil edilmesi mümkün olur. Ayrıca yerel ağ (LAN) üzerinden de veri alışverişi sağlanır. Bu ağlar içinde PLC’ler, kişisel bilgisayarlar, saha elemanları ve çalışma istasyonları (Workstation) bulunabilir.İşlemin monitör üzerinden izlenmesi yazıcı raporlamaları da bu tip haberleşme modülleri üzerinden yapılır.

Kartların Takıldığı Raflar (Racks)

PLC kartlarının takıldığı bu raflar PLC sınıflarına göre farklılıklar göstermektedir. PLC grubu içinde S5-90 ve S5-95 direkt olarak raylı montaj olup herhangi bir rafa monte edilmemektedir. S5-100 kartları altmodül olarak tabir edilen elemanlar üzerine monte edilmektedir. Bu elemanlar üzerinde bulunan bus hattı ile haberleşme sağlanmaktadır.

Ayrıca modüler yapıda olan bu elemanlar montaj kolaylığı sağlamaktadır. Altmodüller, ray üzerine takılırlar.S5-100 tipi PLC’ye ait kartlar da, altmodüller üzerine vidalanmak suretiyle monte edilir.S5-115 sistemlerinde altmodüllerin görevlerini altraflar yerine getirir.Altraflar, ray sistemine uyumlu olmayıp vida montajı ile sabitlenirler. Bu elemanların ihtiyaca göre değişik tipleri bulunmaktadır.

Bazı modellere sadece giriş-çıkış kartları takılabildiği gibi, bazılarına da çeşitli özel modüller takılabilmektedir.S5-115 sistemi altraflarında, bazı yüksek akım çekebilen kartların soğutulabilmesi için fan birimi montajı da yapılabilmektedir.S5-135 ve S5-155 sistemlerinde kartların takıldığı raflar daha özellikli olup PLC’de kullanılan kartların beslemelerini sağlayan güç kaynağı da barındırmaktadır. Ayrıca bu güç kaynağı içinde soğutucu fanlar bulunmaktadır.

PLC’ler Arası Haberleşme (BUS) Sistemi

Bir üretim hattı birden fazla işlemcinin kumanda ettiği istasyonlardan oluşuyor ise bu istasyonların birbiri ile uyum içinde çalışmaları gerekir.Uyumlu çalışmanın yolu istasyonları kumanda eden işlemcilerin birbirleri ile veri alış verişlerinin düzenli sağlaması ile olur.

Örneğin; iki istasyondan meydana gelen bir sistemde, 1. istasyonda ölçme 2. istasyonda ölçüm sonucuna göre ayırma işlemi yapılacaktır.

1. istasyonda ölçülen parçanın 2. istasyona gönderebilmesi için 2. istasyonun hazır olduğuna dair bilginin 1. istasyon tarafından alınması gerekir. 2.istasyon ölçme sonucu elde edilen ayırma bilgileri (kalın, normal, ince) 1. istasyondan almalı ve ona göre parçayı farklı bantlara gönderebilmelidir.

İşlemciler arasında iletilecek bilgi sayısı kadar hat çekmek (paralel haberleşme) gereksizdir ve ekonomik değildir. Bunun yerine gönderilecek bilgiler gönderici işlemci tarafından tek hat üzerinden protokol çerçevesinde sıra ile gönderilir. Alıcı işlemci aynı protokol ile gönderilen bilgileri alır, düzenler ve kullanır. (seri haberleşme).

Bu ve benzer haberleşme sistemlerimde her zaman işlemcilerin haberleşmesi söz konusu değildir. Çoğu zaman merkezde bir CPU (master) ve bunun ilk farklı istasyonlardaki giriş çıkış verilerinin merkeze iletilmesi amacıyla kullanılan çevresel birimlerde (slave) oluşur. Bu yapıya BUS sistemi denir. S5-155U ana PLC’dir. Diğer PLC’lerden gelen bilgiler bu PLC de derlenir.

Burada şöyle bir soru akla gelebilir. PLC sistemlerinde çok sayıda giriş çıkış sayısına ulaşabilir. Dolayısıyla her istasyonda bir CPU olacak şekilde çok sayıda CPU mu, yoksa tek işlemci kullanılarak istasyonlar ile çevresel birimlerle haberleşmede mi kullanılmalı ? plc nedir

Bu öncelikle sistemlerin büyüklüğü ve istasyonların birbiri ile olan bağımlılığı ile ilgili bir durumdur. Öncelikle farklı sistemleri tek CPU ile kumanda etmek demektir, sistemleri birbiri ile kilitlemek demektir. Yani, sistemlerden veya işlemcilerden herhangi birinden oluşan bir arıza, diğer sistem veya işlemcinin de çalışmamasına neden olur. Ayrıca programın çok uzaması demek çevrim süresinin yani giriş ve çıkışların güncelleştirilme süresinin çok uzaması demektir. Bu da programlamada istenmeyen bir durumdur.

Ancak her sistem içinde farklı bir işlemci kullanmak demek sistemin maliyetinin artması demektir. Günümüzde otomasyon alanında üretim yapan bir çok firmanın ürettiği bir BUS sistemi vardır. Bu sistemleri birbirinden ayıran temel özellikler şunlardır.

  • 1. Veri ve kumanda hatlarının birbiri ile nasıl bağlandığı (topoloji şekli:ağaç, yıldız, düz hat, daire)
  • 2. Maksimum iletim hattı uzunluğu
  • 3. Veri iletim hızı
  • 4. Hatasız veri transferi
  • 5. Bağlanabilecek maksimum giriş çıkış elemanı sayısı
  • 6. Piyasada bulunan saha elemanlarına (alıcı ve çalışma elemanları) uyumlu olması
  • 7. Saha elemanlarının sistem çalışırken değiştirilebilir olması v.b.

Bu bölümde veri alış verişi sağlamak amacıyla kullanılan BUS sistemlerinden,

1. MPI
2. AS-I
3. PROFIBUS ağ sistemlerinin üzerinde durulacaktır.

MPI Habarleşme Sistemi (Multipoint Interface)

MPI haberleşme sistemi özellikle işlemciler arası haberleşme işlemlerinde çok yoğun olarak kullanılır. Konfigürasyon ve kullanımı oldukça basittir. İki damarlı (profibus) kablosu bir kablo ve MPI bağlantı bağlayıcısı(konnektör) dışında bir donanıma ihtiyaç duymazlar.

Haberleşme kablosu (profibus kablosu) MPI hattına, programlama cihazı bağlantı kablosu (MPI kablosu) bağlanıyormuş gibi bağlanmalıdır.

Maksimum 32 adet katılımcı bağlanabilir ve iletim hattı uzunluğu en fazla 50 metre olabilir, 50 metrenin üzerindeki mesafeler için RS 485 yükseltici kullanmak gerekir.Her yükseltici hat uzunluğu 1000m kadar çıkarabilir.Toplam 10 yükseltici kullanılabilir. İletim hattının başlangıç ve bitiş noktalarındaki bağlayıcılara sonlama direnci konmalıdır. (konnektör “on” konumuna alınmalıdır)

AS-I Haberleşme Sistemi (Aktuator Sensor –Interface)

Giriş sinyalleri ile çıkış elemanlarının birbiri ile bağlanarak bir şebeke oluşturdukları alt seviyeli bir haberleşme sistemidir. Mevcut bir haberleşme sisteminin tamamlayıcısı olarak düşünülebilirler.

Özel yassı bir kablo ve buna takılan bir bağlantı elemanı ile sistemin oluşturulması, devreye alınması, sonradan eleman eklenip çıkarılması oldukça basit bir yapıdadır. Sisteme eklenmesi düşünülen giriş veya çıkış elemanları kuplaj modülleri ile AS-I kablosuna eklenir (özel formdaki bir modül bastırılarak kablo izolasyonu delinerek kontak sağlanır)

Bir işlemcinin AS-I ile haberleşebilmesi için AS-I ana birim ve AS-I çevresel birimlerin kullanılması gerekir. AS-I ana birim, işlemci montaj rayına takılan AS-I haberleşme işlemcisidir. (CP 342-2). Diğer sinyal modülleri ile aynı özellikte kullanılır. İşlemci ile dahili bus sistemi üzerinden haberleşir.

AS-I hattına bağlanan alıcı veya çalışma elemanlarının, ana birim tarafından yapılan bildirimleri anlamaları ve kendi verilerini ana birime iletebilmeleri için AS-I çevresel birimler kullanılır. Çevresel birimler AS-I kablosu üzerine eklenen ve özel bir adresleme ünitesi yardımı ile 1 ile 31 arasında adreslenen elemanlardır. Yeni alınan bir çevresel birim fabrika tarafından adreslenmemişse “0” adresine sahiptir. Çevresel birimler sadece ana birim tarafından kendilerine bildirilen emri alır ve kendi durumunu ana birime bildirirler.

Her AS-I çevresel birimi giriş veya çıkış olarak kullanılabilir. Her çevresel birime bit transferi yapabilir. Bu durumda bir AS-I hattına maksimum 31 eleman takılabilir ve her eleman 4 bit transferi yapabildiğine göre 4×31=124 ikili sinyal iletebilir.

AS-I besleme gerilimi 30Vcc ve her bir çevresel birime bağlı alıcı çalışma elemanı için de 100mA’dir. AS-I hattından hem besleme hem de veri aktarımı yapıldığından özel bir besleme ünitesine ihtiyaç duyurulur. Maksimum hat uzunluğu 100m’dir. Daha uzun mesafeler için kullanılmalıdır.

PROFİBUS Haberleşme Sistemi (Process Field Bus)

Profibus haberleşme sistemi Siemens’in de içinde bulunduğu bir çok PLC üretici firma tarafından geliştirilen ve standart olarak kabul edilen bir ağ sistemidir.Farklı amaçlar için geliştirilen PROFIBUS sistemleri olmasına rağmen biz sadece PROFIBUS DP (merkezi olmayan çevresel birimlerin) üzerinde duracağız.

PROFIBUS DP (dezentrale peripherie) otomasyon cihazı ile merkezi olmayan cihazlar arsında hızlı bir şekilde veri alış verişimi sağlayan bir haberleşme sistemidir. Özellikle PLC’nin merkezde, çevre birimlerinin (slave) çalışma sahasında (işin yapıldığı yerde) olduğu durumlarda iletim hatlarının oluşturulması çok kolay bir şekilde gerçekleştirilmektedir.

Merkezdeki işlemci (master) giriş bilgilerini çevresel birimlerden okur, bunları işler ve çıkış bilgilerini çevresel birimlerin çıkışlarına yazar.

Profibus teknik özellikleri

  • 1. Her bir bus bölümüne 32, toplam 126 katılımcı bağlanabilir.
  • 2. Çevre birimleri (slave’ler ve saha elemanları) çalışma esnasında takılıp çıkarılabilir.
  • 3. Bu dağılımı “token-passing” sisteminin “master-slave” sisteminin yönetimine göre yapılır.
  • 4. Veri transferi iki damarlı blendajlı kablo veya optik iletkenler ile yapılır.
  • 5. Veri iletim mesafesi elektrik kabloları ile 12 km , optik kablolar ile 23.8 km kadar olabilir.

Modüler değiştirme ve cihazların değiştirilebilmesi mümkündür.

PROFIBUS DP iki şekilde oluşturulabilir:

  • 1. Mono master
  • 2. Multi master,

Mono Master (DPM 1: DP- Master 1. Sınıf) Sistemi Tek merkezli kumanda şeklidir. Merkezi kumanda birimi olarak PLC kullanılır ve çevresel birimler (slave) PLC’e bağlanırlar. Program belirlenen çevrim dahilinde çevresel birimlerden bilgileri alır ve onları değerlendirir.

Şekil-4.2 Mono Master Sistemi
mono-master-sistemi

Multi Master (DPM : DP – Master 2. Sınıf) Sistemi : Bu sistemde birden fazla ana birim (master) bulunur. Bunlar birbirinden bağımsız olarak, her biri bir ana birim ve ona ait çevresel birimden meydana gelen alt sistemleri oluştururlar. Ana sisteme ait farklı görevleri yerine getiriler. İlave görselleştirme, arıza takip düzeneği gibi.

Çevresel birimlere ait giriş çıkış görüntüleri bütün ana birimlerden okunabilir. Çıkışlara bir şey yazılması ise sadece ilişkilendirilmiş ana birim tarafından gerçekleştirilebilir. Ana birimler birbirileri ile veri alışverişi yapabilirler. Multi master sisteminde çevrim süresi oldukça uzundur. Bu sistemler “Bayrak Yarışı” (“Token Passing”) sistemine göre çalışırlar, yani bayrağa sahip olan gönderme hakkına sahip olur. Bu hak bir ana birimden diğerine belli zaman aralıklarında devredilir.

plc-simens-s7-300-s7-400

S7 300 Elektriksel Bağlantısı
elektriksel-baglanti

plc-elektriksel-baglanti-2

Compare Komutları

EQ_I ( Equal )
eq_i-equal

IN1 girişindeki değer IN2 girişine eşit olduğu zaman normal bir kontak gibi davranan birimdir. IN1 ve IN2 girişleri hafızananın herhangi bir Word’ ü olabilir. Komutun ismindeki I ifadesi karşılaştırılacak değerin Integer olduğunu gösterir.

NE_I ( Not Equal )
ne_i-not-equal

IN1 girişindeki değer IN2 girişine eşit olmadığı zaman normal bir kontak gibi davranan birimdir

GT_I ( Great Then )
gt_i-great-then

IN1 girişindeki değer IN2 girişinden büyük olduğu sürece normal bir kontak gibi davranır.

LT_I ( Less Then )
lt_i-less-then

IN1 girişindeki değer IN2 girişinden küçük olduğu sürece normal bir kontak gibi davranır.

GE_I ( Great Equal )
ge_i-great-equal

IN1 girişindeki değer IN2 girişinden büyük veya eşit olduğu sürece normal bir kontak gibi davranır.

LE_I ( Less Equal )
le_i-less-equal

IN1 girişindeki değer IN2 girişinden küçük veya eşit olduğu sürece normal bir kontak gibi davranır.

Compare komutlarının içinde bu komutlara ek olarak, bu komutlarla aynı işlevi gören fakat Double Word ve Reel büyüklükleri karşılaştıran komutlar da vardır.

Counter Komutları

S_CUD ( Up – Down Counter )
s_cud-up-down-counter

CU ucu aktif olduğunda yukarı, CD ucu aktif olduğunda aşağı sayan bir sayıcıdır. Burada S ucu sayıcıyı PV ucunda yazılan değere set etmeye yarar. R ucu ile sayıcıyı resetleriz. Çıkıştaki CV ucu hexadesimal olarak sayıcının o anki değerini verir. CV_BCD ucu ise sayıcının o anki değerinin desimal karşılığını verir. Biz bu değerleri herhangi bir hafıza Word’ üne atayabiliriz. Kullanılan sayıcılara bir isim verilir. Örneğin C0, C1 gibi.

S_CU ( Up Counter )
s_cu-up-counter

CU girişi aktif olduğunda yukarı sayan bir sayıcıdır. S, PV, R, CV ve CV_BCD uçlarının işlevi Up – Down Counter’ da verildiği gibidir.

S_CD ( Down Counter )
s_cd-down-counter

CU girişi aktif olduğunda aşağı sayan bir sayıcıdır. S, PV, R, CV ve CV_BCD uçlarının işlevi diğer sayıcılarda olduğu gibidir.

SC ( Set Counter Value )
sc-set-counter-value

Belirtilen sayıcıya bir değer atamaya yarar. Örnek olarak,

sc-set-counter-value-2

I0.0 girişi aktif olduğunda C5 isimli sayıcıyı 100 değerine set eder.

CU ( Count Up )
cu-count-up

Belirtilen sayıcının bir yukarıya saymasını sağlar.

CD ( Count Down )
cd-count-down

Belirtilen sayıcının bir aşağıya saymasını sağlar.

Integer Math Komutları

ADD_I ( Add Integer )
add_i-add-integer

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişlerindeki değerleri toplayıp toplam değerini OUT çıkışına veren ve işlem sonucunda ENO çıkışını set eden bir komuttur.

SUB_I ( Sub Integer )
sub_i-sub-integer

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişlerindeki değerleri farkını alıp fark değerini OUT çıkışına veren ve işlem sonucunda ENO çıkışını set eden bir komuttur.

MUL_I ( Multiply Integer )
mul_i-multiply-integer

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişlerindeki değerleri çarpan ve çarpım değerini OUT çıkışına veren ve işlem sonucunda ENO çıkışını set eden bir komuttur.

DIV_I ( Divide Integer )
div_i-divide-integer

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişlerindeki değerleri bölen ve bölüm değerini OUT çıkışına veren ve işlem sonucunda ENO çıkışını set eden bir komuttur. Integer Math komutları içerisinde bu komutlara ek olarak, aynı işleve sahip fakat Double Integer büyüklükler üzerinde işlem yapan komutlar da vardır.

Move Komutu
move-komutu

EN girişi aktif olduğunda, IN girişinde belirtilen veri OUT girişinde belirtilen yere kopyalanır. İşlem sonunda ENO çıkışı set edilir.

Shift And Rotate Komutları

SHR_W ( Shift Right Word )
shr_w-shift-right-word

EN girişi aktif olduğu zaman IN girişindeki büyüklüğü N girişindeki değer kadar sağa kaydırıp, bu işlem sonucunu OUT çıkışına veren ve işlem bittikten sonra ENO çıkışını set eden bir komuttur.

SHL_W ( Shift Left Word )
shl_w-shift-left-word

EN girişi aktif olduğu zaman IN girişindeki büyüklüğü N girişindeki değer kadar sola kaydırıp, bu işlem sonucunu OUT çıkışına veren ve işlem bittikten sonra ENO çıkışını set eden bir komuttur.

ROL_DW ( Rotate Left Double Word )
rol_dw-rotate-left-double-word

EN girişi aktif olduğu zaman IN girişindeki büyüklüğü N girişindeki değer kadar sola dönderip, bu işlem sonucunu OUT çıkışına veren ve işlem bittikten sonra ENO çıkışını set eden bir komuttur.

Timer Komutları

S_PULSE ( Pulse S5 Timer )
s_pulse-pulse-s5-timer

S girişi aktif olduğu zaman S girişi pasif olana kadar TV girişinde verilen zaman kadar Q çıkışına darbe üreten bir komuttur. Burada R Timer’ ı resetlemeye yarayan giriştir.

Örnek olarak,

ornek-s-pulse

I0.0 girişi lojik 1’ e set edildiğinde timer çalışmaya başlıycaktır. I0.0 girişi lojik 0’ a reset edilmediği sürece çalışmasına devam edecek ve 2 sn’ lik darbeler üretilecektir.

Word Logic Komutları

Word Logic komutları özellikle maskeleme işleminde kullanılırlar. Yani herhangi bir Word’ ün başka bir Word’ e eşitliğini yada bir Word’ün herhangi bir bitinin hangi değerde olduğunu anlamak için kullanılır.

WAND_W ( AND Word )
wand_w-and-word

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişindeki iki word değerini AND işlemine tabi tutan ve sonucu OUT çıkışına veren ve işlem bittiğinde ENO ucunu set eden bir komuttur.

WOR_W ( OR Word )
wor_w-or-word

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişindeki iki word değerini OR işlemine tabi tutan ve sonucu OUT çıkışına veren ve işlem bittiğinde ENO ucunu set eden bir komuttur.

WXOR_W ( XOR Word )
wxor_w-xor-word

EN girişi aktif olduğu zaman IN1 ve IN2 girişindeki iki word değerini XOR işlemine tabi tutan ve sonucu OUT çıkışına veren ve işlem bittiğinde ENO ucunu set eden bir komuttur.

Word Logic komutlarında bunalara ek olarak bu komutlarla aynı işleve sahip fakat Double Word büyüklükler üzerinde işlem yapabilen komutlar vardır.

LADDER Diyagramı ile programlama örnekleri

Örnek: İstendiğinde yukarı istendiğinde aşağı sayabilen sayıcının olduğu Ladder diyagramının yapılması. Bunun için hem aşağı hem yukarı sayan bir sayıcı kullanmalıyız.
Program diyagramı şu şekilde olur :

ladder-diagrami-ile-ornekler

I124.0 nolu giriş ucu aktif olduğunda CU ucu tetiklenecek ve sayıcı yukarıya sayacaktır. I124.1 girişi aktif olduğunda ise CD ucu tetiklenecek sayıcı aşağıya sayacaktır.

Örnek: Birinci sayıcı yukarı saydığında ikinci sayıcı da yukarı, birinci sayıcı aşağı aşağı saydığında ikinci sayıcının da aşağı sayabildiği Ladder diyagramının yapılması.

ladder-ornek

Bu örnekte C0 nolu sayıcının sonucu hafızada MW0 C1’ inki ise MW2’ ye yazılmıştır. Bu iki sonucu karşılaştırarak ikinci sayıcının aşağıya veya yukarıya saymasına karar verilir.

Örnek: İkişer ikişer sayan bir sayıcının Ladder diyagramları ile gerçekleştirilmesi.

ikiser-sayici-ladder

Sayıcının çıkış değerini MW0 hafıza gözüne atayarak bunu lojik 0000000000000001 değeri ile AND işlemine tabi tuttuğumuzda sonuç 0 çıkıyorsa sayı çift, sonuç 1 çıkıyorsa sayı tektir. Biz sayma işlemini ikişer ikişer yapacağımız için sayı eğer tek çıkar ise sayıcımız otomatik olarak bir daha sayacak. Biz WAND_W işleminin sonucunu 1 ile karşılaştırarak, eğer sonuç 1 ise sayıcının bir kez daha saymasını sağlarız.

Örnek 4: Bir dağ çiftliğinde süt doldurma makinası ile otomatik olarak doldurulacaktır. Dolu ve boş sinyali için, her iki sinyali de verebilen bir şamandıra kullanılmıştır.

Sistem S1 ile açılıp, S0 ile kapatılmaktadır. H8 sinyal lambası sistemin çalıştığını belirtmektedir.

Depoların Doldurulması: Aynı anda yalnızca bir depo doldurulabilir. Sistem ilk açıldığında her iki depoda boş ise, öncelikle birinci depo doldurulacaktır. Y1 açıldıktan 15 sn sonra yön vanası Y4 açılacak ve 15 sn sonra ana vana Y3 açılacaktır (S2 veya S4). Dolu sinyali alındığında öncelikle Y3 kapanacak 15 sn sonra yön vanası ve bundan 15 sn sonra (Y1 veya Y2) kapanacak.

Bu işlemler bittikten sonra şişelerin dolumuna geçilecektir. Eğer sistem çalışıyor ve her iki depo dolu ise şişe konveyörü M motoru vasıtasıyla hareket ettirilecektir. S6 sinyal vericisi, şişelerin doğru yerde olduğu sinyalini verecek şekilde yerleştirilir. S6 sinyali geldikten sonra Y vanası açılacaktır. L ağırlık ölçücü belli bir değere geldikten sonra Y vanası kapatılıp M motoru çalıştırılarak bir sonraki şişenin doğru konuma gelmesi sağlanacaktır.

Bu işlem sürekli devam etmelidir. Sistem kapatıldığında o an devam eden doldurma işlemi tamamlandıktan sonra sistem durmalıdır.

plc-girisler-cikislar

plc-ornek-4

plc-ornek-5

pl-ornek-6

plc-ornek-7

plc-ornek-8

Örnek: İleri – geri çalışan bir motor, dinamik olarak frenlenecektir. Bunun için klasik kumanda yöntemi verilmiş olan programın Ladder diyagramının ve komut listesinin hazırlayınız.

klasik-kumanda-samasi
Klasik Kumanda Şeması

klasik-kumanda-samasi-ladder-diagram
Ladder diyagram

Örnek: Devreye start verildiğinde iki motor aynı yönde dönmeye başlıyor. 3 sn sonra I. motor duruyor , II. motor ters yönde dönüyor. 4 sn sonra ise II. motor duruyor. I. motor ters yönde dönmeye başlıyor. Bu olaydan 3 sn sonra ise her iki motor da aynı anda ilk başladıkları yönde dönmeye başlıyorlar ve 5 sn sonra her iki motor da enerjisi kesilerek duruyor. Her iki motora da bu işlemi yaptıran programın klasik kumanda yöntemini, Ladder diyagramını ve programını yapınız.

klasik-kumanda-samasi-2
Klasik Kumanda Şeması

klasik-kumanda-samasi-3
Ladder Diyagramı

SIMATIC S5 Literatüründe Geçen Kısaltmaların Anlamları

ABS Absolute (mutlak değer)
BE Block End (blok sunu)
BEC Conditional Block End (koşullu blok sonu)
BI Binary Number (ikili sayı)
C Call of a Data Block – STEP 5 operation (veri bloğu çağırma)
C Counter Function – STEP 5 operand identifier (sayıcı işlevi)
CD Count Down (geri doğru sayıcı)
CPU Central Prosessing Unit (merkezi işlemci birimi)
CSF Control System Flow Chart – Method of Represantation (PLC programa yöntemi)
CU Count – Up (ileri sayıcı)
DB Data Block (veri bloğu)
DE Decimal Number (onlu sayı)
DL Left Byte of a Data Word (veri sözcüğünün sol sekizli elemanı)
DR Right Byte of a Data Word (veri sözcüğünün sağ sekizli elemanı)
DV Data Block Preheader (veri bloğu ön başlığı)
DW Data Word (veri sözcüğü)

EEPROM Electrically Erasable and Programmable Read Only Memory (Elektrikle silinebilen ve programlanabilen yalnız okuma belleği
EPROM Erasable –with UV radiation – Programmable Read Only Memory (Ultraviole ışığı ile silinebilir ve programlanabilir sadece okuma belleği)

F Fixed -Point Number With Sign- (sabit noktalı , işaretli sayı)
FB Function Block (fonksiyon bloğu)
FDD Floppy Disk Drive or Hard Disk
IB Input Byte (giriş sekizli elemanı)
IM Interface Mod (arabirim modülü)
JC Jump Conditional (koşullu atlama)
JU Jump Unconditional (koşulsuz atlama)
KC Data Format: count (sayıcı veri formatı)
KF Data Format: fixed point number (sabit noktalı sayı)
KG Data Format: floating point number (kaya noktalı sayı)
KH Data Format: hexadecimal number (onaltılı sayı)
KM Data Format: bit pattern (bit şekli veri formatı)
KS Data Format: text (yazı)
KT Data Format: time (zaman veri formatı) 2 adet 8 bit ikili sayı 0 – 255
KY Data Format Byte (sekizli veri formatı)
L Load (yükle)
LAD Ladder Diagram (merdiven diyagram)
NC Normally closed (normalde kapalı)
NO Normally open (normalde açık)
OB Organization Block (organizasyon bloğu)
PB Program Block (program bloğu)
PC Programmable Controler (programlanabilir kontrol organı)
PG Programmer (programcı)
PII Prosess Input Image (süreç giriş görüntüsü)
PIQ Prosess Output Image (süreç giriş görüntüsü)
PROM Programmable Read Only Memory (programlanabilir sadece okumalı bellek)
PS Power Supply (güç kaynağı)
QB Output Byte (çıkış baytı)
RAM Random Access Memory (rasgele erişim belleği)
RLO Result of Logic Operation (lojik işlemin sonucu)
ROM Read Only Memory (yalnızca okunabilen bellek)
SAC Step Adress Counter (hafıza adresi)
SB Sequence Block (sıralı blok)
SE Extended Pulse (timer function) (uzatılmış darbe zamanlayıcı işlevi)
SF OFF delay (açama gecikmeli)
SP Pulse -timer function- (darbe –zamanlayıcı işlevi-)
SL Format : assignment list (atama listesi formatı)
SR On delay –timer function- (kapama gecikmeli zamanlayıcı)
SS Latched ON delay (kilitli kapama gecikmeli zamanlayıcı)
STACK Stack Register (yığın kaydedicisi)
STL Statement List Method of Respresantation (PLC programlama yöntemi)
SYM Symbolic (sembolik)
T Timer function (zamanlayıcı işlevi)

STEP 5’teki İşlemlerin Listesi

Temel İşlemler:

A Operandın 1 olup olmadığını tarar , “VE” lojik bağlantısı yapar.
AN Operandın 0 olup olmadığını tarar , “VE DEĞİL” lojik bağlantısı yapar
O Operandın 1 olup olmadığını tarar , “VEYA” lojik bağlantısı yapar
ON Operandın 0 olup olmadığını tarar , “VEYA DEĞİL” lojik bağlantısı yapar
O “VE” işlemlerini “VEYA” lojik bağlantısı ile yapar
A( Parantez içine alınmış ifadeleri lojik “VE” bağlantısı ile bağlar. En fazla 6 kademe olabilir.
O( Parantez içine alınmış ifadeleri lojik “VE” bağlantısı ile bağlar. En fazla 6 kademe olabilir.
) Açılmış parantezi kapatır.

SET-RESET İşlemleri:

S Operanda 1 değeri artar
R Operanda 0 değeri artar
= RLO’nun değerini operanda artar

Örnek: Bir Tankta bulunan dört sensör sayesinde kaç motorun faaliyete geçeceğini belirleme. Motorların çalışma şartları aşağıdaki gibidir.

  • Düşük seviye :3 motor
  • Orta seviye: 2 motor
  • Yüksek seviye: 1 motor
  • En yüksek seviye: motorların hepsi birden duracak.

en-dusuk-seviye-kac-motor-calisacak-plc

en-dusuk-seviye-kac-motor-calisacak-plc-2

Örnek: Bir adrese girilen sayıyı en büyükten en küçüğe doğru sıralama.

  • MW 10: sayı girilecek adres
  • MW 12: en büyük sayı
  • MW 14: ikinci en büyük sayı
  • MW 16: üçüncü en büyük sayı
  • MW 18: en küçük sayı

en-buyuk-sayinin-girisi

ucuncu-buyuk-saiyinin-girisi-plc

Uygulamanın PLC Simulatorda görünümü

plc-simulator

Yayım tarihi: 2009/02/26 Etiketler: , , , , , , , ,



7 Yorum “PLC S7300 ve S7400 (simatic s5) Programları Hakkında

  1. mekatroniğe giden yolda bilgisayar mühendisimekatroniğe giden yolda bilgisayar mühendisi

    Ellerine sağlık hoca

    Çok iyi, sade ve anlaşılır bi şekilde anlatmışsın. mümkün olduğunca terimlerin türkçelerini kullanmanda ayrı bi güzellik olmuş teşekkür ederim

    CEVAPLA
    1. sabrisabri

      Hazırlayanin emeğine sağlık.
      çok güzel ve anlaşılır şekilde anlatmış.

      CEVAPLA
  2. oktayoktay

    helal olsun hoca ben acemiyim bu konuda. bir çok bilgi vardı kafamda eksikleri vardı ama bu anlatım sayesınde taşlar yerine oturdu nerdeyse şimdi plc yazılımı yapacağım 🙂 yiğidi öldür hakkını ver helal olsun hazırlayanların eline bileğine sağlık

    CEVAPLA
  3. saraylı habilsaraylı habil

    selam;
    ben siemens S7 300 plc ile bağlanıp I/O takibi yapabiliyorum ama
    siemens S5 plc ile bağlanıp I/O takibi yapmak istiyorum bu konuda bana yardımcı olursanız sevinirim.

    CEVAPLA
  4. ahmet ardaahmet arda

    hocam, teşekkürler.gerçekten çok güzel bilgiler vermişsiniz.şu anda plc kursundayım ve aklıma takılan soruların cevaplarını burada buldum.

    CEVAPLA
  5. musamusa

    çok güzel olmuş ama bunu pdf yada world olarak nasıl indirebilirm

    CEVAPLA
  6. TurgayTurgay

    S7 300 PLC İLE KONTROL EDİLEN BİR OTOMASYON SİSTEMİ TASARLAYINIZ.
    (İSTENENLERDE EN AZ İKİ TANE ZAMANLAYICI VE EN AZ İKİ TANE ÇIKIŞ ELEMANI BULUNMA ÖN KOŞULU VARDIR.)

    yardımcı olurmusunuz.

    CEVAPLA

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir